8 август Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон барои иштирок дар Вохӯрии машваратии сарони давлатҳои Осиёи Марказӣ ва Ҳамоиши якуми сарони давлатҳои Муколамаи “Осиёи Марказӣ ва Ҷопон” ба шаҳри Остонаи Ҷумҳурии Қазоқистон сафар намуданд.

Дар фурудгоҳи байналмилалии Душанбе Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмонро Раиси Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Раиси Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Сарвазири Ҷумҳурии Тоҷикистон, Роҳбари Дастгоҳи иҷроияи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ва дигар шахсони расмӣ гусел намуданд.

Дар ин сафар Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмонро вазири корҳои хориҷӣ, ёрдамчии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба масъалаҳои робитаҳои хориҷӣ, вазирони рушди иқтисод ва савдо, молия, саноат ва технологияҳои нав, меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолӣ, раиси Кумитаи сармоягузорӣ ва идораи амволи давлатӣ ва дигар шахсони расмӣ ҳамроҳӣ мекунанд.

08 августи соли равон президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт директори Институти ҷумҳуриявии илмӣ-тадқиқотии моликияти зеҳнии Федератсияи Россия Лопатин Владимир Николаевичро ба ҳузур пазируфт.

Дар оғози мулоқот президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт ташрифи меҳмононро ба маркази илми ҷумҳурӣ хайрамақдам гуфта, зимнан доир ба рушди дурнамои ҳамкориҳои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон бо муассаҳои илмии кишварҳои хориҷӣ аз ҷумла Ҷумҳурии Туркия ибрози андеша намуданд.

Таъкид шуд, ки Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ҳамчун муассисаи бонуфузи илмӣ ҳамкориҳои худро бо муассисаҳои илмию таҳқиқотии Федератсияи Россия дар шароити муосир рушду густариш додааст.

Инчунин дар доираи ин ҳамкориҳо мо мода ҳастем, ки дар оянда ҳамкориҳои худро бо Институти ҷумҳуриявии илмӣ-тадқиқотии моликияти зеҳнии Федератсияи Россия тақвият бахшида, натиҷаҳои арзишмандро дар зинаҳои магистратура, аспирантура ва докторантураи PhD ба даст орем.

Мақсад аз ба роҳ мондани ҳамкориҳо дар ин самт рушди моликияти зеҳнӣ, фароҳам овардани шароити мусоид барои рушди инноватсия ва соддагардонии низоми моликияти зеҳнӣ мебошад.

08 августи соли равон президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт пас аз боздид дар толори Агентии обуҳавошиносии Кумитаи ҳифзи муҳити зисти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон бо кормандони ин ниҳод вохурӣ анҷом дод.

Дар вохурӣ президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт, Раиси Кумитаи ҳифзи муҳити зисти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, директори Агентии обуҳавошиносӣ Қурбонзода Абдулло Ҳабибулло, олимони академия ва кормандони Агентии обуҳавошиносӣ иштирок намуданд.

Зимни вохурӣ муовини директори Агентии обуҳавошиносии Кумитаи ҳифзи муҳити зисти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон Байдуллоева Ҷамила Акбархоновна доир ба самтҳои фаъолияти Агентии обуҳавошиносӣ ба ҳозирин маълумоти мушаххас дод.

Дар идомаи вохурӣ президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт натиҷаҳои илмии олимони акдемия ва зерсохторҳои онро барои татбиқ намудан дар раванди корҳои амалӣ пешниҳод намуданд, ки аз ҷонби роҳбарияти Агентии обуҳавошиносии Кумитаи ҳифзи муҳити зисти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон пазируфта шуд.

07 августи соли равон президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт дар заминаи дастуру супоришҳои Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои милллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон, ки 30 июли соли 2024 ҳангоми мулоқот бо аҳли илм ва маорифи кишвар иброз дошта буданд ҷиҳати татбиқи натиҷаҳои илмӣ дар истеҳсолот, роҳандозии ҳамкориҳои олимон бо соҳаҳои гуногуни иқтисодиёти кишвар ба Агентии обуҳавошиносии Кумитаи ҳифзи муҳити зисти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон бо ҳайати олимон ва Раёсати Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ташриф оварданд.

Дар рафти боздид президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт, Раиси Кумитаи ҳифзи муҳити зисти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, директори Агентии обуҳавошиносӣ Қурбонзода Абдулло Ҳабибулло аз майдончаи обуҳавосанҷӣ, Маркази пешгӯии обуҳаво, синфхонаи омӯзишӣ, санҷишгоҳи мориторингӣ ифлосшавии обҳои рӯи замин ва нурафкании Раёсати мониторинги муҳити зист, санҷишгоҳи гидробиологӣ дидан намуданд.

Зимни боздид аз шароит ва фаъолияти кормандони Агентии обуҳавошиносии Кумитаи ҳифзи муҳити зисти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт таъкид дошт, ки мо бояд дар робита ба дастуру супоришҳои Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои милллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ҳамкориҳои худро бо Агентии обуҳавошиносии Кумитаи ҳифзи муҳити зисти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон хуб ба роҳ монда, барои ҷалби магистратону аспирантон ва докторантони PhD-и Маркази омӯзиши пиряхҳои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ба таҷрибаомӯзӣ мусоидат намоем.

Умуман, олимони академияро зарур аст, ки ҳамкориҳои худро бо кормандони Агентии обуҳавошиносии Кумитаи ҳифзи муҳити зисти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ба роҳ монда, натиҷаи санҷиши вазъи обу ҳавои кишваро дар мувофиқа ба маълумоти кормандони ин ниҳод пешниҳод намоянд.

07 августи соли равон бо ибтикори Кумитаи иҷроияи Ҳаракати ваҳдати миллӣ ва эҳёи Тоҷикистон дар толори Қасри фарҳанги ноҳияи Восеъ Конференсияи ҷумҳуриявӣ дар мавзуи «Эмомалӣ Раҳмон – асосгузори давлатдории миллии тоҷикон» бо иштироки фаъолон ва кормандони Мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии ноҳияи Восеъ баргузор гардид.

Дар конфронс Раиси кумитаи иҷроияи Ҳаракати ваҳдати миллӣ ва эҳёи Тоҷикистон, Корманди шоистаи Тоҷикистон, номзади илмҳои филологӣ – Рудобаи Мукаррам, директори Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Ҳайдарзода Рустам Ҷура, муовини Директори Маркази тадқиқоти стратегии назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Лоҳутӣ Шарифзода иштирок ва суханронӣ намуданд.

Ба кори конфронс Раиси ноҳияи Восеъи вилояти Хатлон Ҷамшед Шарифзода ҳусни оғоз бахшида, ташрифи меҳмононро ба ҳукмати ноҳия хайрамақдам гуфтанд. Дар идома Раиси кумитаи иҷроияи Ҳаракати ваҳдати миллӣ ва эҳёи Тоҷикистон, Корманди шоистаи Тоҷикистон, номзади илмҳои филологӣ – Рудобаи Мукаррам дар суханронии хеш доир ба мавзӯи “Нақши Пешвои миллат дар таҳкими ваҳдати миллӣ” суханронӣ намуданд.

Инчунин таъкид гардид, ки воқеан ҳам вожаи ваҳдат ва истиқлолият аз ҷумлаи арзишҳои миллие мебошанд, ки барои миллати мо ба осонӣ ба даст наомадаанд. Ва ин ҳама маҳз бо талошу заҳматҳои Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар кишвари мо ба даст омада, роҳи сулҳу субот ва таъмини ваҳдати миллӣ яке аз ҳадафҳои нахустини фаъолияти ин марди бузург ба ҳисоб мерафт.

Дар идома директори Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Ҳайдарзода Рустам Ҷура дар мавзӯи “Истиқлоли давлатӣ, Пешвои миллат ва илми тоҷик” суханронӣ намуда, зикр дошт, ки Пешвои муаззами миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон аз рӯзҳои нахустини фаъолияти хеш барои таҳкими сулҳу субот, Истиқлолияти давлатӣ, ваҳдати милллӣ ва пойдории миллати тоҷикон хидматҳои таърихӣ намудааст. Таъкид гардид, ки воқеан ҳам Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар замони соҳибистиқлолӣ дар рушди соҳаи илми кишвар нақши бузург гузошта, барои фароҳам овардани шароити муосиди корӣ барои олимону кормандон корҳои муҳимро ба сомон расонидаанд.

Дар охир муовини Директори Маркази тадқиқоти стратегии назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Лоҳутӣ Шарифзода дар мавзӯи “Нақши Пешвои миллат дар ташаккули давлати демократӣ дар Тоҷикистон” суханронӣ намуда, зикр дошт, ки Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар таҳкими ва ташаккули давлати демократии мо нақши бориз гузошта, маҳз ҳамин равандҳо ба пойдории давлати тоҷикон замина гузоштанд.

Аз ҷониби Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон “Солҳои 2020 – 2040 – Бистсолаи омӯзиш ва рушди фанҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ дар соҳаи илму маориф” эълон гардидааст.

Маъмурияти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон барои дар амал татбиқ намудани Амри Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон кӯшиш ба харҷ дода, дар ин самт як қатор корҳои муҳимро ба анҷом расонида истодаанд.

Имрӯз (06.08.2024) бо мақсади тақвияти корҳо дар ин самт президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт бо ихтисосмандони Шуъбаи илмҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзии ниҳодҳои дар тобеияти академиябуда, вохурӣ анҷом дод.

Зимни вохурӣ президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт афзуд, ки ягона ниҳоди пешбаранда ва муаррифкунандаи илми тоҷик дар дохил ва хориҷи кишвар ин Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон аст, пас ҳамаи мову шуморо мебояд, дастуру супоришҳои Пешвои муаззами миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмонро дар самти илм, бахусус Фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон дар бораи “Солҳои 2020 – 2040 – Бистсолаи омӯзиш ва рушди фанҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ дар соҳаи илму маориф”, Амри Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи соли 2024 “Соли маърифати ҳуқуқӣ” сармашқи кори худ намуда, ба пуррагӣ дар амал татбиқ намуда, дар ин самтҳо натиҷаҳои дилхоҳ ба даст оварда, дар дохилу хориҷ илми тоҷик ва олимони тоҷикро муаррифӣ намоем.

Бо ин мақсад мо кушиш ба харҷ дода истодаем, ки марҳила ба марҳила барои рушди кор дар озмоишгоҳҳо техникаву технологияҳои наву замонавӣ харидорӣ намуда, шароити кории кормандонро муҳаё намоем, то ки олимон тавонанд дар самтҳои муайяншудаи ихтисосҳояшон мутахассисони варзидаро омода намуда, талаботи бозори меҳнатро қонеъ намоем.

Истиқлолияти давлатӣ, ки асоси ҳамаи ин хушбахтиҳову пешравиҳои давлату миллатамон ба шумор меравад ва ин арзиши бебаҳои бо талошҳову ҷоннисори Пешвои миллатамон ба дастомада сабаби ободию озодию пешравии ҳамаи мову шумо дар ҳамаи соҳаҳо гардидааст, тавонем аз ин фазои мусоид истифода намуда, баҳри пешрафту муваффақиятҳо кушиш ба харҷ дода, ин арзиши қиматро ба наслҳои оянда ба мерос гузорем гуфта таъкид намуданд.

06 августи соли равон президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт пас аз ифтитоҳи озмоишгоҳи биотехнологӣ аз озмоишгоҳи бехатарии биологии Институти ботаника, физиология ва генетикаи растании Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон дидан намуданд.

Дар рафти боздид таъкид гардид, ки Озмоишгоҳи бехатарии биологӣ дар сохтори Институти ботаника, физиология ва генетикаи растании Академияи милли илмҳои Тоҷикистон соли 2018 таъсис дода шуд.

Инчунин президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷиикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт зимни суханронӣ қайд намуданд, ки бо дастуру супоришҳои Пешвои муаззами миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон мо кӯшиш менамоем то шароити мусоиди корӣ барои олимони академия фароҳам оварда, барои гузаронидани корҳои илмию таҳқиқотии олимон озмоишгоҳҳои наву замонавӣ бо технологияҳои муосир харидорӣ намоем.

Яке аз самтҳои асосии озмоишгоҳ ин ташхис ва баҳодиҳии илмии бехатарии маҳсулоти хўрокворӣ, аз ҷумла организмҳои аз ҷиҳати генетикӣ тағйирдодашуда (ГМО)мебошад. Озмоишгоҳ дар чаҳорчўбаи ҳамкорӣ бо Институти бизнес ва технологияҳои ш. Гансуи Ҷумҳурии Мардумии Чин бо тамоми лавозимотҳои озмоишӣ ҷиҳозонида шудааст.

Дар озмоишгоҳи мазкур олимони ҷавон аз тамоми кишварҳои олам барои таҷрибаомӯзӣ ҷалб гардида, аз технологияҳои муосир самарона дар корҳои илмию таҳқиқотии худ истифода менамоянд.

06 августи соли равон бо ташаббуси президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт дар заминаи Институти ботаника физиалогия ва генетикаи растании Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон озмоишгоҳи биотехнологӣ муҷҷаҳаз бо асбобу таҷҳизотҳои муосир мавриди истифода қарор дода шуд.

Бояд қайд намуд, ки дар озмоишгоҳ беш аз 28 дастгоҳу лавозимоти гуногуни муосири озмоишӣ барои гузаронидани корҳои биотехнологӣ насб карда шуданд ва зиёда 25 реактиву моддаҳои химиявии зарурӣ таъмин карда шуд. Дар маросими ифтитоҳи озмоишгоҳ президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт олимону кормандон иштиро намуданд.

Таъсиси озмоишгоҳи нав бо дар назардошти зарурати рушди илмҳои табиӣ ва риёзӣ аз ҷониби Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон солҳои 2020-2040 «Бистсолаи омӯзиш ва рушди фанҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ дар соҳаи илму маориф» эълон гардид, ки ин аз таваҷҷуҳи хоса зоҳир намудани Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ба таъмини рушд ва инкишофи устувори кишвар гувоҳӣ медиҳад.

Ёдовар шудан ба маврид аст, ки чунин озмоишгоҳҳои наву замонавӣ дар Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон солҳои тулонӣ харидорӣ нашуда буданд. Ва ин ҳама таъсиси озмоишгоҳҳои наву замонавӣ муҷҷаҳаз бо технологияҳои муосир аз натиҷаи заҳмату талошҳои президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушавахт шаҳодат медиҳад.

Умуман, ҷиҳозонидани Озмоишгоҳ бо дастгоҳу таҷҳизоти муосир имконият медиҳад, ҳамкориро бо муассисаҳои илмии кишвар, ташкилотҳои байналмилалӣ ва дигар хоҷагиҳои деҳқонию инфиродии ҷумҳурӣ мустаҳкам намуда, дурнамои тадқиқоти илмии озмоишгоҳ оид ба рушди илмҳои биотехнологияи муосир, ҳал намудани масъалаҳои таъхирнопазир барои рушди ҷанбаҳои бунёдӣ ва амалии соҳаи кишоварзӣ, ки ба вуҷуд овардани навъу намунаҳо ва генотипҳои устувору сермаҳсули зироатҳои кишоварзиро дар шароити тағйирёбии иқлим суръат мебахшанд, инчунин татбиқи натиҷаҳоро дар истеҳсолот барои ҳалли масъалаҳои амнияти озуқаворӣ равон карда шаванд.