Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон
Бо ташаббуси Институти таърих, бостоншиносӣ ва мардумшиносии ба номи А. Дониши Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон 21 июни соли 2024 ба ифтихори 27-солагии Рӯзи Ваҳдати миллӣ мизи мудаввар дар мавзуи «Ваҳдати миллӣ - омили муҳимми рушди устувори Ҷумҳурии Тоҷикистон» баргузор гардид.
Мизи мудавварро бо сухани ифтитоҳӣ директори Институт профессор Убайдулло Насрулло Каримзода оғоз намуд.
Дар маърузаҳои олимон Ҳ. Пирумшоев, А. Ғафуров, Н. Ҳотамов, Р. Абулҳаев ва дигарон нақши Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон мӯҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар таҳкими сулҳу ваҳдати миллӣ, таъмини фазои орому осудаи кишвар баён шуд.
Аз ҷумла қайд шуд, ки ба даст овардани ризоияти миллӣ, сулҳу ваҳдат идомаи мантиқии сиёсати давлату Ҳукумати Тоҷикистон ва талошҳои Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар ин самт мебошад. Роҳбарии оқилона, самимияти инсонии бемисл, ватандӯстӣ, ҳамкории самаранок дар фазои ҳамдигарфаҳмӣ, ташкили моҳиронаву босамари фаъолияти шохаҳои ҳокимияти давлатӣ, созмонҳои ғайридавлатӣ, ҳаракатҳои мардумӣ ва ҳизбҳои сиёсӣ, боварии мардуми кишвар, аз ҷумла гурӯҳҳои гуногуни сиёсӣ нисбат ба сарвари давлат омилҳои мусоидаткунандаи татбиқи нақшаҳои асосӣ ба шумор мераванд.
Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон дар муроҷиатномаи худ ба муносибати ба имзо расидани Созишномаи умумии истиқрори сулҳ ва ризоияти миллӣ аҳамияти бузурги таърихии ин ҳодисаи барои тамоми тоҷикистониён тақдирсозро қайд намуда, изҳор дошта буданд: «Талошҳо ва умеду орзуҳои 5-6 соли охир оид ба нигоҳ доштани давлатдории миллии тоҷикон дар ин рӯзи нек ҷомаи амал пӯшиданд. Имрӯз ман метавонам қайд намоям, ки гарчанде насли имрӯзаи миллати тоҷик дар оғози роҳ пешпо хӯрда бошад ҳам, вале имрӯз ғолибият насиби он гардид, зеро тавонист бар қувваи бадӣ пирузӣ ёбад, аз таъсири қувваҳои бадкина, ки мафкураи мардуми моро фаро гирифта, сабаби марги ҳазорҳо одамони ҷавон шудааст, озод гардад. Ақлу хирад ғолиб баромад. Он рӯзе, ки дар ҳар як шаҳру ноҳия, ҳар як деҳу дар ҳар як оила интизор буданд, фаро расид».
Танҳо баъди ба имзо расидани Созишномаи умумии истиқрори сулҳ ва ризоияти миллӣ дар Тоҷикистон ва дар натиҷаи талошҳои доимии Пешвои миллат ва Ҳукумати Тоҷикистон дар кишвар фазои сулҳу оромӣ ва мусолиҳаи миллӣ ҳукмрон гардид. Маҳз бо шарофати сулҳу ризоияти миллӣ мо тавонистем ваҳдати милливу якпорчагии Ватанро таъмин намуда, чорабиниҳои бошукӯҳу умумимиллиро гузаронем.
21 июни соли равон дар Агентии амнияти химиявӣ, биологӣ, радиатсионӣ ва ядроии АМИТ бахшида ба Рӯзи Ваҳдати миллӣ мизи мудаввар баргузор гардид.
Чорабинии мазкур, ки бо иштироки роҳбарияти Агентӣ ва кормандони он доир гардид, оид ба нақши Ваҳдати миллӣ ва сулҳу субот дар ҷомеа, ҳифзи Истиқлолу озодӣ, якпорчагии мейҳан ва дастовардҳои замони Истиқлол ибрози назар карда шуд.
Илҳом Мирсаидзода - директори Агенти амнияти ХБРЯ АМИТ дар оғози суханронӣ ҳамаи ҳозиринро бахшида ба 27-умин солгарди ҷашни Ваҳдати миллӣ табрику муборакбод намуда, оид ба аҳамияти ин санаи таърихӣ ва талошщои фарзанди фарзонаи миллати тоҷик, Асосгузори сулҳу Ваҳдати миллӣ — Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар роҳи расидан сулҳу субот суханронии пурмуҳтаво намуд.
Дар робита ба авзои зудтағйирёбандаи минтақа ва ҷаҳон дар интиҳои чорабинӣ аз ҷавонон даъват ба амал оварда шуд, ки ба қадри ин неъмати бебаҳо-Ваҳдати миллӣ ва сулҳу субот, Истиқлоли давлатӣ ва осоиштагӣ бирасанд ва аз пештара дида онҳоро чун гавҳараки чашм эҳтиёт ва ҳифз намоянд.
НАҚШИ СИСТЕМАИ ИНТЕГРАТСИОНӢ ДАР ТАЪМИНИ АМНИЯТИ ОЗУҚАВОРӢ ВА ПЕШГИРИИ БЕМОРИҲОИ ТРАНСМИССИВИИ ОДАМУ ҲАЙВОНОТ
Имрӯз (21.06.2024) бо ташаббуси Институти зоология ва паризатологияи Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Конференсияи илмӣ – амалӣ дар мавзуи “Нақши системаи интегратсионӣ дар таъмини амнияти озуқаворӣ ва пешгирии бемориҳои трансмиссивии одаму ҳайвонот” бахшида ба 140 – солагии академик Е. Н. Павловский ва 110 – солагии академик М.Н. Нарзиқулов баргузор гардид.
Барои поси хотир ва ёдовари аз бузургон аҳли олимони соҳа ва дар умум ташкилкунандагони конфронс нимаи аввали рӯз ба саҳни Институти химияи АМИТ ташриф оварда, дар назди нимпайкараи Е. Н. Павловский маросими гулгузориро анҷом дода, ҳамзамон бо меҳмонони ташрифоварда дар назди ин нимпайкара акси хотиравӣ гирифтанд.
Дар идомаи конфронс дар маҷлисгоҳи Институти зоология ва паризатологияи Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон бо сухани ифтитоҳии ноиби президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Мирзораҳимзода Акобир ҳусни оғоз бахшида шад. Тибқи барнома олимону кормандони институ ва марказҳои Хуҷанду Хатлон мутобиқ ба мавзуҳои муайяншудаи конфронс баромадҳо намуда, ба иштирокдорон маълумотҳои мукаммал муайян доданд.
Шурӯъ аз аввали соли ҷорӣ дар асоси дастуру супоришҳои президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт барои баланд бардоштани савияи дониши сиёсии ҳаводорони академия пайваста хонишҳои сиёсӣ бо иштироки академикон, профессорон ва умуман олимони соҳибмактаб, ки таҷрибаи бойи илмиву сиёсӣ ва зиндагӣ доранд, хонишҳои сиёсӣ бо ҷалби магистрантон, аспирантон, докторантони PhD ва кормандони АМИТ баргузор карда мешавад.
Имрӯз (21.06.2024) бо иштироки сершумори ҳаводорони ин хониш дар Маркази “Пажуҳиши афкори илмӣ ва сиёсии Пешвои миллат” – и Раёсати Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон хониши сиёсии навбатӣ бо баромади узви вобастаи АМИТ, доктори илмҳои фалсафа Маҳмадалӣ Музафарӣ ва Мирзоев Ғаффор доктори илмҳои фалсафа ҳамзамон мудири кафедраи фалсафаи Раёсати Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, Неъматов Акмал доктори илмҳои ҳуқуқшиносӣ, муовини саркотиби илмии АМИТ дар мавзуи “Шуури сиёсӣ ҳамчун шакли шуури ҷамъиятӣ” баргузор карда шуд.
Зимни баромад доктори илмҳои фалсафа, узви вобастаи АМИТ Маҳмадалӣ Музаффарӣ муҳтавои асосии мавзуро ба иштирокчиён фаҳмонида, роҳҳои мантиқан фикр кардану ба умқи масъала сарфаҳм рафтанро дар шуури онҳо ҷо намуда, ба саволҳои онҳо ҷавобҳои қонеъкунанда гардониданд. Ҳамзамон дигар устодон ба саволҳои иштирокдорон ҷавобҳои қонеъкунанда гардониданд.
21 июни соли равон дар Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон бо иштироки олимони муассисаҳои илмии Тоҷикистону Чин семинари байналмилалӣ таҳти унвони “Тоҷикистон ва Чин – шарикони ҳамаҷонибаи стратегӣ” баргузор гардид. Пеш аз оғози конфронс меҳмонон аз намоишгоҳи дастнависҳои хаттии Маркази мероси хаттии назди Раёсати Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон дидан намуда, таъаасуроти хешро доир ба фарҳангу осори шоирону мутафаккирони барҷастаи тоҷик иброз намуданд.
Ба кори конфронс директори Маркази илмӣ-таҳқиқотии экология ва муҳити зисти Осиёи Марказӣ узви вобастаи АМИТ Саидов Абдусаттор ҳусни оғоз бахишда, доир ба моҳияти баргузории конфронси мазкур андешаҳои худро баён доштанд.
Дар идома президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт суханронӣ намуда, зикр дошт, ки дар асосои созишномаҳои шарикии стратегӣ байни Тоҷикистону Чин бо фароҳам овардани дӯстиву бародарии роҳбарони ду кишвар ҳамкориҳои мо дар самтҳои гуногун ба роҳ монда шудаанд.
Ҳамин аст, ки таҳкими муносибатҳои дуҷонибаи мутақобилан судманд, ки ба анъанаҳои чандинсолаи дӯстии мустаҳкам, эҳтиром ва дастгирии ҳамдигар асос ёфтааст мо бояд ин муносибатҳои дӯстонаро густариш дода, дар соҳаи илмҳои гуманитарӣ натиҷаҳои назаррасро ба даст орем.
Дар ҷараёни конфронс ноиби президенти Академияи илмҳои ҷамъиятии Хитой Чжен Чжан Мин дар суханронии хеш ба роҳбарияти академия барои баргузори намудани чунин конфронси сатҳи байналмилалӣ изҳори сипос намуд. Таъкид дошт, мо дар ҳама ҳолат омода ҳастем, ки ҳамкориҳои илмии худро бо муассисаҳои илмии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар низоми сифтан нав ва дар доираи созишномаҳои имзогардида ба роҳ монда, дар соҳаи илмҳои гуманитарӣ таҳқиқотҳои илмиро тақвият бахшидан лозим аст.
21 июни соли равон президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт бо ноиби президенти Академияи илмҳои ҷаъмиятии Хитой Чжен Чжан Мин мулоқот доир намуд.
Дар мулоқот президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ, Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт меҳмонони олиқадрро бо хушнудӣ истиқбол намуда, дар робита ба ҳамкориҳои илмии дуҷониба ва самтҳои афзалиятноки фаъолияти илмии Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон маълумоти муфассал дод.
Зикр шуд, ки пеш аз ҳама мехостам барои боздиди Шумо ба Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ва нияти таҳкими муносибатҳои дуҷонибаи мутақобилан судманд, ки ба анъанаҳои чандинсолаи дӯстии мустаҳкам, эҳтиром ва дастгирии ҳамдигар асос ёфтааст, изҳори сипос намоям. Мулоқоти имрӯза ба низом даровардани муносибатҳои мост ва заминаи иловагии равобити дуҷонибаи мо дар соҳаи илму техника хоҳад шуд.
Таъкид шуд, ки соли гузашта бо кумаки ҳамкорони чинии мо аз Пажӯҳишгоҳи Русия, Аврупои Шарқӣ ва Осиёи Марказӣ (хусусан хонум Ҷан Нин) китоби «Тоҷикон»-и Бобоҷон Ғафуров ба забони чинӣ тарҷума шуд. Китоби мазкур дар натиҷаи кори муштараки академияҳои мо ва туҳфа ба роҳбарияти Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Парлумони Ҷумҳурии Тоҷикистон пешкаш гардид.
Дар ҷараёни мулоқот президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт изҳор дошт, ки чунин нишастҳо дар оянда низ як минбари хубе барои таҳия ва мувофиқа кардани равишҳои муштарак барои бунёд ва таҳкими ҳамкорӣ ва ҳифзи манфиатҳои кишварҳои мо хоҳанд буд. Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон омода аст ҳамкориҳоро дар соҳаи илмҳои гуманитарӣ дар мувоффиқа бо созишномаҳои муштарак тақвият бахшад.
Дар идома ноиби президенти Академияи илмҳои ҷаъмиятии Хитой Чжен Чжан Мин суханронӣ намуда, барои қабули меҳмондорӣ ва дар оянда барои мустаҳкам намудани ҳамкориҳои илмӣ изҳори қаноатмандӣ намуданд.
Бо ташаббуси Институти фалсафа, сиёсатшиносӣ ва ҳуқуқи ба номи А. Баҳоваддинови Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон имрӯз (21.06.2024) дар толори Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Конференсияи илмӣ – назариявӣ ба ифтихори ҷашни бошукӯҳи Ваҳдати миллӣ, соли “Маърифати ҳуқуқӣ” ва 85 – солагии академик Фозил Тоҳиров дар мавзуи “Саҳми муҳаққиқони ватанӣ дар ташаккул ва рушди илму маърифати ҳуқуқӣ”, доир гардид.
Нахуст ба кори конференсия президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт ҳусни оғоз бахшида, ташрифи меҳмононро хайрамақдам гуфта, оид ба корнамоиҳову қаҳрамониҳои Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар бораи ба даст овардани Ваҳдати миллӣ ва пойбарҷо нигоҳ доштани сулҳу субот, амнияти осоиштаи мамлакатамон, Соли маърифати ҳуқуқӣ мулоҳизаронӣ намуда, таъкид доштанд, ки ҳамаи мову шумо аз хурд то бузурги ин сарзамини биҳиштосо бояд баҳри осоиштагии кишварамон саҳмгузор бошем ва чуноне, ки Пешвои муаззами миллат дар баромадашон иброз доштанд: “Аз худ як ватани ободу зебо ба мерос гузорем”.
Ҳамзамон директори Институти фалсафа, сиёсатшиносӣ ва ҳуқуқи ба номи академик А. Баҳоваддинов – и АМИТ Маҳмадизода Нозим Давлатмурод низ суханронӣ намуда, ҳозиронро ба муносибати ҷашни бузурги Ваҳдати миллӣ муборакбод намуда, оид ба мавзуи интихобшудаи конфронс маърӯзаи ҷолиб намуд ва аз корнамоиҳои академик Фозил Тоҳиров низ ёдовар шуданд.
Дар идома академик Маҳмудзода Маҳкам Аъзам, профессор Буризода Эмомалӣ Бозор, профессор Бобоҷонзода Исроил, профессор Имомов Ашурбой Имомович, профессор Исмоилов Шавкат Маҳмудович, профессор Воҳидова Санавбарбону, прфессор Азиззода Убайдулло Абдулло дар мавзуҳои муайяншудаи конфронс маърузаҳои ҷолибу саривақтӣ намуданд.