
Институти фалсафа, сиёсатшиносӣ ва ҳуқуқи ба номи А.М. Баҳоваддинов






Институти фалсафа, сиёсатшиносӣ ва ҳуқуқи ба номи А.Баҳоваддинови Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон (ИФСҲ АМИТ) бо Қарори Шӯрои Вазирони ҶШС Тоҷикистон (аз 8 марти соли 1951, №116) ҳамчун Шуъбаи фалсафаи Академияи илмҳои ҶШС Тоҷикистон таъсис ёфта буд. 9 марти соли 1991 дар заминаи Шуъбаи фалсафа ва Шуъбаи ҳуқуқи Институти таърих, бостоншиносӣ ва мардумшиносии АИ ҶШС Тоҷикистон муассисаи нав - Институти фалсафа ва ҳуқуқи АИ ҶШС Тоҷикистон ташкил карда шуд. Бо Қарори Ҳукумати ҶТ (аз 2 декабри соли 2005, №474) дар заминаи шуъбаи давлат ва ҳуқуқи Институти фалсафа ва ҳуқуқи АИ ҶТ муассисаи нави илмӣ - Институти давлат ва ҳуқуқи АИ ҶТ ҳамчун ниҳоди мустаӣил ташкил карда шуд. Бо Қарори Ҳукумати ҶТ (аз 4 феврали соли 2011, №35) Институти фалсафаи ба номи А.Баҳоваддинови АИ ҶТ ва Институти давлат ва ҳуқуқи АИ ҶТ муттаҳид карда шуда, дар асоси онҳо Институти фалсафа, сиёсатшиносӣ ва ҳуқуқи ба номи А.Баҳоваддинови АИ ҶТ ташкил гардид. Соли 2022 Институти фалсафа, сиёсатшиносӣ ва ҳуқуқи ба номи А.Баҳоваддинови АИ ҶТ ба Институти фалсафа, сиёсатшиносӣ ва ҳуқуқи ба номи А.Баҳоваддинови АМИТ ивази ном намуд.
ИФСҲ АМИТ ҳамчун муассисаи илмӣ-таҳӣиӣотӣ масъалаҳои гузаронидан, инкишоф додан ва мутобиӣ гардонидани таҳӣиӣоти бунёдӣ ва амалиро дар ҷумҳурӣ дар самтҳои фалсафа, сиёатшиносӣ, давлат ва ҳуӣуӣ, сотсиология ва тайёр кардани кадрҳои илмии баландихтисосро дар самтҳои зикршуда таъмин менамояд. Барои иҷрои ин вазифаҳо дар ИФСҲ АМИТ 13 шуъба ва 1 марказ фаъолият мекунад: онтология, гносеология ва мантиқ; таърихи фалсафа; фалсафаи иҷтимоӣ; фалсафаи фарҳанг; масъалаҳои фалсафии дин; сотсиология; сиёсатшиносӣ; масоили сиёсии муносибатҳои байналмилалӣ; масоили назариявии давлат ва ҳуқуқи муосир; таърихи давлат ва ҳуқуқ; ҳуқуқи байналмилалӣ; ҳуқуқи давлатӣ; ҳуқуқи хусусӣ; Маркази синошиносӣ).
Дар даврони соҳибистиӣлолӣ аз ҷониби ИФСҲ АМИТ зиёда аз 350 монографияи илмӣ ба нашр расида, зиёда аз 40 осори мутафаккирони тоҷик аз хатти ниёгон баргардон ё аз забони арабӣ тарҷума шуда, бо забонҳои тоҷикӣ ва русӣ нашр карда шудааст. Ҳамасола дар ИФСҲ АМИТ 10-15 лоиҳаи илмӣ сариваӣт иҷро карда мешаванд. Ҳамзамон, ҳамасола то 20 китобу монография, то 250 маӣолаи илмӣ, зиёда аз 200 маӣолаи илмию оммавӣ оид ба масъалаҳои сиёсати давлат ва тарғибу ташвиӣи он ба табъ расида ва аз тариӣи воситаҳои ахбори омма ходимони илмӣ зиёда аз 200 маротиба оид ба мавзуъҳои гуногун баромад намуда, 5-10 конференсия ва дигар чорабиниҳои илмии ҷумҳуриявӣ ва байналмилалӣ баргузор мешаванд.
Натиҷаҳои асосии корҳои илмӣ-таҳӣиӣотии ИФСҲ АМИТ дар раванди таълим дар кафедраҳои фанҳои ҷомеашиносии муассисаҳои таҳсилоти касбӣ, вазорату идораҳои дахлдор, зимни таҳияи консепсия, стратегия ва барномаҳои давлатӣ мавриди истифода ӣарор мегиранд.
ИФСҲ АМИТ корҳои таҳӣиӣотиро аз рӯйи 16 лоиҳа (15 лоиҳаи буҷавӣ ва 1 лоиҳа аз ҳисоби Фонди Президентӣ) амалӣ месозад: Ташаккул ва ҷаҳонбинии илмӣ-фалсафӣ дар Тоҷикистони муосир; Масъалаҳои методологии таҳӣиӣи афкори фалсафӣ, иҷтимоӣ-ахлоӣӣ ва тасвири олам дар осори мутафаккирони тоҷик; Тарҷума ва нашри осори Абуалӣ ибни Сино; Давлати дунявӣ ва муносибати он ба масъалаи озодии виҷдон ва фарҳанги маънавии ҷомеа (таҷрибаи Тоҷикистон); Сармояи иҷтимоӣ ва аҳамияти он дар бунёди ҷомеаи шаҳрвандӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон; Фарҳанги муосири тоҷик; Ташаккули ҷомеаи шаҳрвандӣ дар Тоҷикистон: ҳолат, омилҳои рушд ва дурнамо; Масъалаҳои амнияти миллӣ ва муайян намудани таҳдидҳои нав ба суботи сиёсии Ҷумҳурии Тоҷикистон; Иштироки Ҷумҳурии Тоҷикистон дар институтҳои ҳамгироии минтакавӣ ҳамчун омили рушди устувор ва амнияти Тоҷикистон; Фарҳанги ҳуӣуӣии ниёгон ва наӣши он дар ташаккули ҳуӣуӣ ва давлатдории муосири тоҷикон; Пайдоиш ва иншикофи ҳуӣуӣи байналмилалӣ дар минтаӣаи Осиёи Марказӣ; Конститутсия ва инкишофи асосҳои сохтори давлатӣ ва ҷамъиятии Тоҷикистон; Назария ва амалияи батанзимдарории ҳуӣуӣии муносибатҳои хусусӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон; Проблемаҳои татбиӣи ҳуӣуӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон; Ҳуқуқи ҷиноятии муосири Тоҷикистон; Таҳияи Консепсияи «Амнияти идеологӣ ҳамчун омили таҳкими амнияти миллӣ дар Тоҷикистон».
ИФСҲ АМИТ дорои маҷаллаҳои илмии “Ахбори Институти фалсафа,сиёсатшиносӣ ва ҳуқуқи ба номи А. Баҳоваддинови Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон» (ISSN 0235-005X), “Маҷаллаи академии ҳуқуқ» (ISSN 2305-0535) мебошад, ки ҳамасола дар онҳо аз 100 то 150 маӣолаи илмӣ ба нашр мерасад. Ҳамасола то 10 монография ва дигар китобҳо нашр мешаванд.
Кормандони илмии ИФСҲ АМИТ ба тайёр намудани кадрҳои ҷавони илмӣ таваҷҷуҳи хосса зоҳир менамоянд. Феълан дар ИФСҲ АМИТ 38 магистрант, 37 докторант аз рӯи ихтисос (PhD) ба таҳсил фаро гирифта шуда, 175 унвонҷӯ ба таҳӣиӣоти илмӣ машғуланд. Ба онҳо китобхонаи соҳавии ИФСҲ АМИТ хизмат мерасонад.
Барои тарбияи кадрҳои илмӣ Шурои диссертасионии Д73.1.006.02, (ӣарори КОА Вазорати маориф ва илми Федератсияи Россия) иборат аз ду ихтисос – таърихи фалсафа (5.7.2.) ва фалсафаи иҷтимоӣ (5.7.7.), Шурои диссертасионии 6D.KOA-005 (ӣарори Комиссияи олии аттестатсионии назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон) аз рӯи ихтисосҳои доктори фалсафа (PhD)-доктор аз рӯи ихтисос 60050100 – сотсиология, ҳамчунин Шурои диссертатсионии Д047.019.03 аз рӯйи ихтисосҳои 23.00.04 - масъалаҳои сиёсии муносибатҳои байналмилалӣ, рушди глобалӣ ва минтақавӣ ва 23.00.01 - назария ва фалсафаи сиёсат, таърих ва методологияи илмҳои сиёсӣ фаъолият доранд.
ИФСҲ АМИТ ҳадаф гузоштааст, ки минбаъд низ дар самтҳои фалсафа, сиёатшиносӣ, давлат ва ҳуӣуӣ, сотсиология таҳӣиӣоти илмии бунёдиро идома дода, дар тайёр кардани кадрҳои илмии баландихтисос дар самтҳои зикршуда саҳм гузорад. Ҳалли масъалаи таъсиси институти алоҳида – Институти давлат ва ҳуӣуӣ низ, ки тибӣи барномаҳои давлатӣ пешбинӣ шудаааст, яке аз ҳадафҳои ИФСҲ АМИТ ба ҳисоб меравад.
Суроға: Ҷумҳурии Тоҷикистон, 734025 ш. Душанбе, хиёбони Рӯдакӣ, 33
Тел. 221-77-96
Нишонии сайт: www.ifppanrt.tj
ОЛИМОНИ АКАДЕМИЯИ ИЛМҲО ВАЗИФАДОРАНД, КИ ДАР ИҶРОИ СЕ ҲАДАФИ СТРАТЕГИИ ДАВЛАТ – ТАЪМИНИ ИСТИҚЛОЛИЯТИ ЭНЕРГЕТИКӢ, РАҲОӢ АЗ БУНБАСТИ КОММУНИКАТСИОНӢ ВА ҲИФЗИ АМНИЯТИ ОЗУҚАВОРИИ МАМЛАКАТ НАҚШИ ФАЪОЛОНА ДОШТА БОШАНД.
Навид
Categories
ҲАМОИШ. АРТИШИ МИЛЛӢ – СИПАРИ БОЭЪТИМОДИ СОҲИБИСТИҚЛОЛӢ ВА ВАҲДАТИ МИЛЛИИ ТОҶИКИСТОН
21 феврли соли равон дар толори Раёсати Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон бахшида ба 32- солагии таъсисёбии Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон дар мавзуи “Артиши миллӣ – сипари боэътимоди соҳибистиқлолӣ ва ваҳдати миллии Тоҷикистон” ҳамоиши идона баргузор гардид.
Дар ҳамоши идона президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, олимону кормандон ва роҳбарони муассисаҳои илмӣ иштирок намуданд.
Дар оғоз президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт ҳозиринро ба муносибати 32- солагии таъсисёбии Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон табрик намуда, қайд кард, ки дар марҳилаҳои таърихии инкишофи худ Қувваҳои мусаллаҳи кишвар зина ба зина комилтар гардида, иқтидори муҳофизатиаш баҳри ҳифзи манфиатҳои давлату миллат боз ҳам афзуд. Шоистаи таъкид аст, ки дар ташкили Артиши миллӣ саҳми Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон хеле бузург аст.
Бо ташаббуси Пешвои муаззами миллат дар як давраи хеле ҳассоси таърихӣ артиши пароканда ва номукаммал дар муддати кӯтоҳ ба як қувваи бузург табдил ёфт. Дар аввал баъзе аз гурӯҳҳои манфиатҷӯ, ки дар нооромии вазъи сиёсии кишвар ва ба вартаи нестшавӣ қарор гирифтани он саҳм доштанд, аз набудани Қувваҳои муссаллаҳ истифода бурда, аксаран ходимони давлатиро ба асорат бурданд. Мухолифини ҳукумат намегузоштанд, ки артиши миллӣ мукаммал шавад. Новобаста ба ин, ба Ҳукумати Тоҷикистон бо сарварии муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон муяссар гардид, ки дар барқарорсозии ин аркони муҳимми давлатдорӣ дар муддати кутоҳ муваффақ шавад.
Имрӯз Қувваҳои мусаллаҳи кишвар сипари боэътимоди давлат маҳсуб ёфта, сафи онро аксар ҷавонон ташкил медиҳанд. Сарвари давлат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар баромадашон иброз менамоянд: «Ҷавонони мо дар рушди ҳама соҳаҳои иқтисодиву иҷтимоии кишвар саҳми арзишманд гузошта, нақши онҳо аз иштирок дар бунёди иншоотҳои азими кишвар то хизмати содиқона дар сафи Қувваҳои мусаллаҳ, ҳифзи сарҳади давлатӣ, суботу оромии мамлакат ва ҳаёти осоиштаи мардуми Тоҷикистон арзандаи таҳсин ва боиси ифтихори ҳар яки мо мебошад».
Имрӯз мо – қишри зиёии ҷомеаро зарур аст, ки ҷавононро дар рӯҳияи меҳанпарастӣ, ҳифзи арзишҳои миллию давлатдорӣ тарбия намуда, дар баланд бардоштани сатҳи худшиносӣ ва худогоҳии онҳо саҳми муносиб гузорем. Маҳз иродаи боматонат ва қавии насли ояндасози кишвар омили дар дарозои таърих боқӣ мондани давлату миллати тоҷик шуда метавонад. Ҳизмат дар сафи Қувваҳои мусаллаҳи кишвар имрӯз боиси ифтихори насли ҷавон буда, бори дигар аз нақши барҷастаи ин қишри муҳимми ҷомеа дар ҳифзи манофеи миллӣ ва якпорчагии Ватан хабар медиҳад.
Бояд зикр намуд, ки ҳамасола ба сафи Қувваҳои мусаллаҳи кишвар садҳо ҷавонон аз навоҳии мухталиф даъват гардида, дар қисмҳои ҳарбии манотиқи гуногуни давлат рисолати мардонагии хешро дар назди Ватан-Модар иҷро менамоянд. Дар давраи хизмати ҳарбӣ ҷавононро дар рӯҳияи меҳанпарастӣ, мардонагиву шуҷоат, қавииродагиву адолатгустарӣ тарбия намуда, ҷиҳати ҳифзу нигаҳдошти амнияти давлатӣ равона менамоянд.
Дар идома олимону кормандон маърузаҳои хешро доир ба таърихи таъсиси Артиши миллӣ моҳият ва хусусиятҳои он, рушду пешрафти он дар замони соҳибистиқлолӣ манзури ҳозирин намуданд. Дар фарҷоми ҳамоиши идона зумрае аз шахсиятҳое, ки дар тули фаъолияти худ дар барқарорсозии Артиши миллӣ ва дар ҳифзи марзу буми ватан ҷовидона хизмат намудаанд аз ҷониби Раёсати Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон қадршиносӣ гардиданд.
МИЗИ МУДАВВАР “НАҚШИ ЗАНОНУ БОНУВОН ДАР АМАЛИГАРДОНИИ ҚАТЪНОМАИ СОЗМОНИ МИЛАЛИ МУТТАҲИД “СОЛИ 2025 – СОЛИ БАЙНАЛМИЛАЛИИ ҲИФЗИ ПИРЯХҲО”.
20 - уми феврали соли 2025 дар маҷлисгоҳи Маркази омӯзиши пиряхҳои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, ҷиҳати иҷрои нақшаи чорабиниҳои қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 31 -уми августи соли 2023, №407 мизи мудаввар дар мавзуи “Нақши занону бонувон дар амалигардонии қатъномаи Созмони Милали Муттаҳид Соли байналмилалии ҳифзи пиряхҳо” бо иштироки занону бонувони Маркази омӯзиши пиряхҳо ва Агентии амнияти химиявӣ, биологӣ, радиатсионӣ ва ядроии АМИТ доир гардид.
Мизи мудавварро директори Марказ Шерализода Н.Ш. ифтитоҳ намуда, аз тавваҷуҳи махсуси Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон нисбати занону бонувон ёдовар шуданд. Аз ҷумла қайд гардид, ки Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон бо мақсади баланд бардоштани мақоми занону бонувон як қатор барномаҳои мақсадноки давлатиро қабул намудааст, ки бо амалишавии онҳо шумораи занону бонувон дар хизмати давлатӣ, илму маориф ва фарҳангу тандурустӣ нисбат ба даврони то соҳибистиқлолии кишвар маротибаҳо зиёд гардидааст.
Ин аст, ки нақши занону бонувон дар татбиқи ибтикорҳои байналмилалии Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон низ муҳим арзёбӣ мегардад.
Зимни баромад иброз гардид, ки масъалаҳоии тағйирёбии иқлим, ҳифзи захираҳои об ва пиряхҳо дар меҳвари сиёсати хориҷии Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон қарор дорад.
Сипас занону бонувон дастовардҳои илмӣ ва нақшаи чорабиниҳоро ҷиҳати таҷлили сазовори конфронси байналмилалии сатҳи баланд оид ба ҳифзи пиряхҳо муаррифӣ намуда, лоиҳаи консепсияи иштироки занонро дар чорабиниҳои канории конфронси мазкур, ки санаи 29-31 майи соли ҷорӣ баргузор мегардад, муаррифӣ ва муҳокима намуданд.
РОБИТАИ ИЛМ БО ИСТЕҲСОЛОТ: ТЕХНОЛОГИЯҲОИ КОРКАРДШУДА, МУШКИЛОТИ ТАТБИҚ ВА ДУРНАМО
20 феврали соли равон дар толори Раёсати Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Семинари илмии ҷумҳуриявӣ дар мавзуи “Робитаи илм бо истеҳсолот: технологияҳои коркардшуда, мушкилоти татбиқ ва дурнамо” дар доираи амалисозии Нақшаи чорабиниҳои Стратегияи Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи илм технология ва инноватсия барои давраи то соли 2030, ки бо Қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 30 июни соли 2021, №263 тасдиқ шудааст, баргузор гардид.
Мақсад аз ташкили семинар муаррифӣ кардани он технологияҳо ва лоиҳаҳои инноватсионие мебошад, ки тибқи Нақшаи чорабиниҳои Стратегияи мазкур тайи солҳои 2021-2024 коркард ва барои татбиқ дар истеҳсолот пешниҳод шудаанд. Ҳамчунин муайян кардани роҳҳои минбаъдаи ҳамкорӣ бо вазорату идораҳо ва корхонаҳои масъули татбиқи ин технологияҳо ҷиҳати дар истеҳсолот ҷорӣ намудани онҳо аз мақсадҳои дигари кори семинар мебошад.
Дар кори семинар президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт, мудири Шуъбаи илм ва маорифи Раёсати илм, маориф ва маърифати Дастгоҳи иҷроияи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Сайдулло Қувватзода, намояндагони вазоратҳои рушди иқтисод ва савдо, саноат ва технологияҳои нав, тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ, энергетика ва захираҳои об, кишоварзӣ, Академияи илмҳои кишоварзии Тоҷикистон, Кумитаи ҳифзи муҳити зисти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, Кумитаи рушди сайёҳии назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, Кумитаи ҳолатҳои фавқулода ва мудофиаи граждании назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, Агентии хоҷагии ҷангали назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, Агентии беҳдошти замин ва обёрии назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, корхонаҳои саноатию истеҳсолӣ, ноибони президенти АМИТ ва роҳбарони муассисаҳои илмию таҳқиқотии дахлдори АМИТ иштирок доштанд.
Дар кори семинар 12 технологияи коркардшуда ва 6 лоиҳаи инноватсионии татбиқшудаи олимони АМИТ, ҳамчунин 2 технологияи коркарду татбиқнамудаи олимони Донишгоҳи давлатии тиббии Тоҷикистон ба номи Абуалӣ ибни Сино, ки бо мақсади таъмини иҷрои бандҳои дахлдори Нақшаи чорабиниҳо оид ба амалисозии Стратегияи Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи илм технология ва инноватсия барои давраи то соли 2030 коркарду татбиқ шуда, муаррифӣ карда шуданд.
Пас аз муаррифии технологияҳо ва лоиҳаҳои инноватсионӣ иштирокчиёни семинар аз кори анҷомёфта натиҷагирӣ карданд.
20 феврали соли равон дар ҳошияи баргузории Семинари илмии ҷумҳуриявӣ дар мавзуи “Робитаи илм ва истеҳсолот: технологияҳои коркардшуда, мушкилоти татбиқ ва дурнамо” дар Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон намоиши дастовардҳои олимону кормандони Шуъбаи илмҳои физикаю математика, химия, геология ва техникӣ баргузор гардид.
Дар ин намоиши дастовардҳо президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт, мудири Шуъбаи илм ва маорифи Раёсати илм, маориф ва маърифати Дастгоҳи иҷроияи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Сайдулло Қувватзода, намояндагони вазоратҳои рушди иқтисод ва савдо, саноат ва технологияҳои нав, тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ, энергетика ва захираи об, кишоварзӣ, Академияи илмҳои кишварзии Тоҷикистон, Кумитаи ҳифзи муҳити зисти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон иштирок намуданд.
Зимни муаррифӣ мутахассисон аз Агентии амнияти химиявӣ, биологӣ, радиатсионӣ ва ядроии Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, Маркази илмӣ-таҳқиқотии экология ва муҳити зисти Осиёи Марказӣ (Душанбе) МД Маркази пиряхшиносӣ, Институти масъалаҳои об, Институти ботаника, ва генетикаи растанӣ, Институти зоология, Институти геология доир ба натиҷаи дастоварду ихтирооти хеш маълумот манзур намуданд.
Гуфта шуд, ки олимону кормандони муассисаҳои илмии Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон аз натиҷаҳои илмю таҳқиқотӣ зиёда аз 30 патент ба даст овардаанд. Мақсад аз муаррифии ин дастовардҳо пайванди илм дар истеҳсолот буда, дар доираи амалисозии Нақшаи чорабиниҳои Стратегияи Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи илм технология ва инноватсия барои давраи то соли 2030, ки бо Қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 30 июни соли 2021, №263 тасдиқ шудааст, роҳандозӣ гардид.
Дар бораи ба эҳтиёт рухсат додани хизматчиёни ҳарбие, ки муҳлати муқарраргардидаи хизмати ҳарбиро адо намудаанд ва даъвати навбатии шаҳрвандони солҳои таваллуди 1998-2007 Ҷумҳурии Тоҷикистон ба хизмати ҳарбӣ
Мутобиқи моддаи 7 Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи мудофиа» фармон медиҳам:
1. Хизматчиёни ҳарбие, ки муҳлати муқарраргардидаи хизмати ҳарбиро адо намудаанд, моҳҳои апрел-майи соли 2025 аз сафи Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон, қӯшунҳои сарҳадии Кумитаи давлатии амнияти миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Гвардияи миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон, қӯшунҳои дохилии Вазорати корҳои дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон, қӯшунҳои мудофиаи граждании Кумитаи ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи граждании назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, бригадаи посбоникунандаи сарраёсати иҷрои ҷазои ҷиноятии Вазорати адлияи Ҷумҳурии Тоҷикистон, баталиони кишоварзии Агентии таъминоти амволи махсуси назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ба эҳтиёт рухсат карда шаванд.
2. Моҳҳои апрел-майи соли 2025 шаҳрвандони ҷинси марди то рӯзи даъват ба синни 18 расида, инчунин шаҳрвандони синни калонтари Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки ҳуқуқи ба таъхир андохтани муҳлати даъват ё озод будан аз даъват ба хизмати ҳарбиро надоранд, барои хизмат ба сафи Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон, қӯшунҳои сарҳадии Кумитаи давлатии амнияти миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Гвардияи миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон, қӯшунҳои дохилии Вазорати корҳои дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон, қӯшунҳои мудофиаи граждании Кумитаи ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи граждании назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, бригадаи посбоникунандаи сарраёсати иҷрои ҷазои ҷиноятии Вазорати адлияи Ҷумҳурии Тоҷикистон, баталиони кишоварзии Агентии таъминоти амволи махсуси назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон даъват карда шаванд.
4. Вазорати мудофиаи Ҷумҳурии Тоҷикистон, раисони комиссияҳои даъватии Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоятҳо, шаҳри Душанбе ва шаҳру ноҳияҳо бо иштироки намояндагони мақомоти амният ва корҳои дохилӣ даъвати шаҳрвандонро аз ҳисоби интихоби дақиқи даъватшавандагон ба қӯшунҳои сарҳадӣ, Гвардияи миллӣ ва қисмҳои ҳарбии таъиноти махсус, бо дарназардошти хусусиятҳои хоси хизмат дар ин воҳидҳо ва дар навбати аввал пуррагардонии онҳо амалӣ намоянд.
5. Раисони шаҳру ноҳияҳо якҷо бо комиссариатҳои ҳарбӣ бо мақсади амалӣ намудани муқаррароти моддаи 34 Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи уҳдадории ҳарбӣ ва хизмати ҳарбӣ», даъвати муташаккилонаи шаҳрвандонро ба хизмати ҳарбӣ бо дарки масъулият ба роҳ монанд.
6. Вазорати фарҳанги Ҷумҳурии Тоҷикистон, Кумитаи кор бо ҷавонон ва варзиши назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, Кумитаи телевизион ва радиои назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон омодагӣ ва рафти даъвати шаҳрвандонро ба хизмати ҳарбӣ ба таври васеъ инъикос намуда, хизмати ҳарбиро ҳамчун вазифаи муқаддаси ҳар як шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон тарғиб намоянд.
7. Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои муоинаи назоратии тиббии даъватшавандагоне, ки аз ҷониби комиссияҳои даъватии Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоятҳо, шаҳри Душанбе, шаҳр ва ноҳияҳо даъват шудаанд, табибону мутахассисони ботаҷрибаро сафарбар намояд.
Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон
ш. Душанбе
19 феврали соли 2025
№967
АКСИЯИ ҲИЗБӢ БАХШИДА 23 -ФЕВРАЛ- РӮЗИ ҚУВВАҲОИ МУСАЛЛАҲИ ТОҶИКИСТОН:ДУСАД МАРДИ ҶАНГИ БЕҲ АЗ САД ҲАЗОР
Ташкилотҳои ибтидоии “Дипломат”-и КИИ “Хирадмандон”-и ҲХДТ дар Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон дар санаи 19 фералии соли 2025 бахшида ба -32 умин солгарди Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳамоиш ва аксияи ҳизбӣ таҳти шиори “Дусад марди ҷанги беҳ аз сад ҳазор”-ро бо аъзои фаъоли ҲХДТ дар Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои АМИТ баргузор намуданд. Дар ин ҳамоиши ҳизбӣ муовини раиси КИИ “Хирадмандон”-и ҲХДТ дар Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Қурбонова Ширин ва муовини ТИ “Дипломат”-и ҲХДТ, муовини директори Институти омузиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои АМИТ Дониёр Сангинзода иштирок намуданд.
19 феврали соли равон дар Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон семинари илмӣ дар мавзӯи “Артиши миллӣ – дастовард ва ҳомии бузурги истиқлолият” баргузор гардид.
Семинари илмиро муовин оид ба илм ва таълими директори Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои АМИТ профессор Сангинзода Дониёр ифтитоҳ намуда, баён намуд, ки 18 декабри соли 1992 бо имзои муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон Қарори Раёсати Шурои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон “Дар бораи таъсиси Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон” қабул гардид, ки заминаи ҳуқуқии ташкили артиши миллиро фароҳам овард. Вале заминаи амалии он бо таъсиси Бригадаи таъйиноти махсуси Вазорати корҳои дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба вуҷуд оварда шуд.
Бригадаи таъйиноти махсуси Вазорати корҳои дохилӣ Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки 5 декабри соли 1992 таъсис дода шуд, бо маҷмуи вазифаҳои бар зиммааш гузошташуда нахустсохтори артиши миллӣ, пешоҳанги мубориза бо қувваҳои зиддидавлатӣ ва гурӯҳҳои ғайриқонунӣ мусаллаҳшуда ҳисоб мешавад. 23 феврали соли 1993 аз ҷумлаи ихтиёриёни «Фронти халқии Тоҷикистон», ки ҳамчун ҳимоятгарони низомии Ҳукумати конститутсионии Тоҷикистон ташкил ёфта буданд, дар майдони марказии пойтахт – шаҳри Душанбе паради низомӣ баргузор гардид.
Аввалин маротиба дар сатҳи қонун Рӯзи Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон — 23 феврал дар қисми 4, моддаи 1 Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 3 ноябри соли 1995 “Дар бораи рӯзҳои ид” ҳамчун рӯзи идонаи корӣ муқаррар гардид. Пас аз таҳлили санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ оид ба Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон бо далел баён менамоем, ки халқи тоҷик давоми таҳаввулоти таърихии худ, баъди ҳазор сол соҳиби Қувваҳои Мусаллаҳ гардид, ки асосгузори он Президенти Тоҷикистон, Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон мебошанд.
Дар идомаи семинари илмӣ ходими илмии шуъбаи Шарқи Миёна ва Наздики Институт Холназаров Назар дармавзӯи “Артиши миллӣ дастовард ва ҳомии бузурги истиқлолият” баромад намуда, иброз намуд, ки вазифаҳои Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон аз инҳо иборатанд: зада гардонидани таҷовузи душман ва шикаст додани таҷовузкор; ҳифзи фазои ҳавоии давлат; муҳофизати мусаллаҳонаи сарҳади давлатӣ; ташкил ва пешбурди мудофиаи ҳудудӣ; иштирок дар зада гардонидани таҷовузи мусаллаҳона ба давлати дигар ё иҷро намудани вазифаҳои сулҳоварона, ки аз уҳдадориҳои байналмилалӣ бармеоянд. Ҳайати Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистонро инҳо ташкил медиҳанд: қӯшунҳои хушкигард; қувваҳои ҳарбии ҳавоӣ ва мудофиаи зиддиҳавоӣ; қӯшунҳои зудамал.
Дар ҳолатҳои зарурӣ ба ҳайати Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон Гвардияи миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Кумитаи давлатии амнияти миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон, қӯшунҳои дохилии Вазорати корҳои дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон, қӯшунҳои мудофиаи граждании Кумитаи ҳолатҳои фавқулода ва мудофиаи граждании назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, Бригадаи посбоникунандаи Сарраёсати иҷрои ҷазои ҷиноятии Вазорати адлияи Ҷумҳурии Тоҷикистон, Агентии таъминоти амволи махсуси назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон низ дохил мешаванд.
Дар музокира ва муҳокимаи семинари илмӣ доир ба мавзӯи баррасишаванда кормандони Институт Қурбонова Ширин, Зиёзода Субҳиддин, Воҳидова Санавбар, Дороншоева Некбахт ширкат намуданд.
Маросими расмии супоридани таҷҳизоти муосири рентгени рақамӣ ба Маркази ҷумҳуриявии илмии Саратоншиносӣ
19 феврали соли 2025 дар Муассисаи давлатии "Маркази ҷумҳуриявии илмии саратоншиносӣ"-и Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон маросими расмии тақдими дастгоҳи муосири ташхиси рентгении рақамӣ (Digital x-ray) баргузор гардид. Ин дастгоҳ бо мусоидати Агентии амнияти химиявӣ, биологӣ, радиатсионӣ ва ядроии Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, ки ҳамоҳангсозии миллии Агентии байналмилалии нерӯи атомӣ (АБНА) дар Тоҷикистон мебошад, пешниҳод карда шуд.
Дар маросими тантанавӣ, муовини директор - Матин Ахмедов ва Олимҷон Азизов - мудири шуъбаи муносибатҳои байналмилалӣ ва робита бо ҷомеаи Агентии амнияти ХБРЯ-и АМИТ ба ҳайси ёрдамчиёни ҳамоҳангсози миллии АБНА, инчунин Акбарҷон Муродзода - сардухтури Муассисаи давлатии "Маркази ҷумҳуриявии илмии Саратоншиносӣ" ва кормандони марказ ширкат варзиданд.
Директори Маркази ҷумҳуриявии илмии саратоншиносӣ - Акбарҷон Муродзода, зимни тақдими таҷҳизот чунин изҳор дошт: «Солҳои охир бо мусоидати бевоситаи Агентии амнияти химиявӣ, биологӣ, радиатсионӣ ва ядроии Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, ки ҳамоҳангсозии миллии АБНА дар Тоҷикистон мебошад, ба Марказҳои саратоншиносии шаҳрҳои Душанбе, Хуҷанд ва Кӯлоб дастгоҳҳои замонавӣ тақдим гардида истодааст, ки онҳо ба талаботҳои байналмилалӣ ҷавобгӯ буда, имкон медиҳад, ки ташхисро дар марҳилаи аввал муйаян намуда, ба табобати саривақтии беморони гирифтори саратон шуруъ намоем. Ҳамзамон он барои дар амал татбиқ намудани Барномаҳои миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар мубориза бар зидди бемориҳои саратон саҳми назаррасро гузошта истодааст".
Илова бар ин, мутахассиси Марказ - Абубакр Насруллоев, ҷиҳати баланд бардоштани донишу малака давоми як сол дар Маркази миллии саратоншиносии шаҳри Бокуи Ҷумҳурии Озарбойҷон ба таҷрибаомӯзӣ рафта, айни замон дар Маркази ҷумҳуриявии илмии саратоншиносӣ фаъолияти худро дар самти ташхиси дақиқ ва саривақтии бемориҳои саратоншиносӣ ба роҳ мондааст.
Зикр намудан ба маврид аст, ки бештари лоиҳаҳои АБНА ба баланд бардоштани сатҳу сифати хизматрасонӣ, беҳтар намудани шарту шароити табобатӣ, омодасозии мутахассисони баландихтисоси касбӣ ва талаботҳои байналмилалӣ ҷавобгӯ будани Марказҳои саратоншиносии Ҷумҳурии Тоҷикистон равона гардидаанд.