Skip to main content
Раванди таърихи умумибашарӣ собит намуд, ки миллатҳои ҷудогона бо фарзандони донишманд, эҷодкор ва сиёсатмадори худ асарҳои безавол боқӣ гузошта, бо ин васила, забон адабиёт ва тамаддуни ҷовидонаи миллати худро бардавон ҳифз намудаанд. Яке азин чеҳраҳо Президенти Тоҷикистон, Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон аст, ки дар рушди давлатдории навини тоҷикон нақши калидӣ доранд. Ин абармарди сиёсат дар баробари сиёсатмадори бузург будан, донишманд ва зиндакунандаи мероси бузурги ниёгон аст. Осори Пешвои миллат, аз қабили “Чеҳраҳои мондагор”, “Забон ҳастии милллат”, “Тоҷикон дар ойинаи таърих” ва ғайраҳо дар рушд ва ҳифзи арзишҳои миллӣ ва муаррифии донишмандони бузурги халқи тоҷик нақши бориз доранд.

Ба таҳқиқ китоби “Чеҳраҳои мондагор”-и Пешвои миллат гоми мустаҳкамест барои муаррифии донишмандони мо дар арсаи миллӣ ва ҷаҳонӣ. Дар китоби мазкур Пешвои миллат роҷеъ ба донишмандону зиёиёни дигар, доир ба осору аҳволи яке аз бузургтарин файласуйфон, табибон ва адбинои асрҳои миёна Ибни Сино, маълумоти муфид ва зарурӣ оварда шудааст.

Пешвои миллат, дар ин китоб сарлавҳаи мавзуъро “Абуалӣ ибни Сино мутафаккири абадзинда” гузоштаанд, ки воқеан баъд аз хондани ин сатрҳо ҳамон мақоли “бузургонро бузургон зинда медоранд” ба ёд меорад. Пешвои миллат дар бораи Ибни Сино чунин навиштаанд: “Шайхураис Абуалӣ ибни Сино яке аз бузургтарин файласуфон, олимон, табибон ва адибони тоҷику форс буда, дар рушду камоли тамаддуни ҷаҳонӣ саҳми барҷаста дорад. Воқеан нақши барҷастае, ки Ибни Сино дар таърихи фарҳанги миллат ва башарият гузоштааст, номи ӯро барои аҳли ҷаҳон азиз ва ҷовидонӣ гардонидааст” (Чеҳраҳои мондагор, саҳ 246).

Дар ҳақиқат осори Ибни Сино аз қабили “Китобу-ш-Шифо”, “ал-Қонун фи-т-тиб” ва ғайраҳо нақши Ибни Синоро дар тамаддуни ҷаҳонӣ ҷовидона гардонидааст.

Пешвои миллат, дар баробари ин, бо пешниҳоди шодравон академик Мусо Диноршоев дар Инстиститути фалсафа, сиёсатшиносӣ ва ҳуқуқи А. Баҳоваддинови АМИТ Маркази синошиносиро таъсис доданд, ки соли оянда аз таъсисёбии ин Марказ 20 сол пурра мешавад. Дар ин маврид, маҳз дастгириҳои Пешвои миллат аст, ки мутахассисони зиёде дар Марказ ба омӯзиш, тарҷума ва нашри осори Ибни Сино машғуланд ва дар рушди ҷаҳонбинии илмии ҷомеа саҳм мегузоранд. Маҳз таъсиси як маркази бузург бо номи синошиносӣ, ки дар ҷаҳон чунин марказ вуҷуд надорад, боис шуд, ки осори ин бузургвор ба таври мукаммал ҳифз ва соҳибӣ гардад.

Дар Маркази синошиносӣ то ҳол зиёда аз 70 фоизи осори боқимондаи Абуалӣ ибни Сино аз тарафи донишмандони бузург тарҷума, нашр ва мпешкаши ҳаводорону муҳаққиқони осори Ибни Сино намудаанд.

Хидмати дигари Пешвои миллат, барои ҳифз ва рушди осори Ибни Сино он аст, ки қариб ҳамасола барои омӯзиш ва муаррифии осори Ибни Сино ин ташкили симпозиумҳои байналмилалӣ аст, ки аз дохил ва хориҷи кишвар барои табодули таҷриба ва муаррифии таълимоти Ибни Сино донишмандони зиёд ба ҳам меоянд. Худи ҳамин сол, бо дастгирии Пешвои миллат, як симпозиуми байналмилалӣ бахшида ба 1045 солагии Шайхурраис Абуалӣ ибни Сино, зери унвони “Нақши Абуалӣ ибни Сино дар рушди илм, фалсафа ва тамаддуни ҷаҳонӣ” баргузор гардид, ки донишмандони зиёде аз дохил ва хориҷи кишвар ҳам ба таври ҳузурӣ ва ҳам ғайри ҳузурӣ доир ба нақши Ибни Сино дар тамаддуни ҷаҳонӣ ва аҳамияти мондагори осори ӯ маърузаҳо намуданд.

Ин ҳама, аз он далолат мекунад, ки Пешвои миллат дар рушди илм ва ҳифзи мероси бузургони миллат саҳми беназир доранд ва пайваста барои зинда нигоҳ доштани бузургон талош ва заҳматҳо мекашанд. Дар баробари ин ҳама заҳматҳо ва дастгириҳо сиёсати хирадмандонаи Пешвои миллатро дастгирӣ ва барои рушди илм ва фарҳанги мондагори халқи тоҷик аз ин ҳам бештар заҳмат ва талош намоянд. Зеро дар замони ҷаҳонишавӣ вазифаи ҷонии ҳар яки мо дар он аст, ки барои боқӣ мондани фарҳанги миллӣ талоши бештар зарур аст. Инчунин, ба гуфтаи худи Пешвои миллат, танҳо илм пеши роҳи ҷаҳолат ва хурофотро гирифта метавонад. Маҳз тавассути паҳн намудани осори илмӣ мо метавонем, пешри роҳи хурофот, ҷаҳолат ва бегонапарастиро гирем.

Рамазониён А.Б. – ходими илмии Маркази синошиносии ИФСҲ АМИТ