31 майи соли равон бо ташаббуси Раёсати Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон имрӯз бахшида ба Рӯзи байналмилалии ҳифзи кӯдакон дар саҳни бинои Раёсати Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон чорабинӣ фарҳангӣ – фароғатӣ барои болидагии хотири кӯдакон баргузор гардид.

Воқеан кӯдакон давомдиҳанда ва номбардори падару модар ба ҳисоб рафта, мо насли калонро мебояд фарзандонро дар фазои орому осоишта, дар шароити мусоид бо меҳру муҳаббати бепоёни инсонӣ парварида, мутобиқ ба рӯҳу равони онҳо амал намуда, онҳоро дар рӯҳияи дӯст доштани волидон, ватан, табиат, ҷамъият, арзишҳои миллӣ тарбия намоем, то ки кӯдак оянда дар ҷамъият мавқеи худро пайдо намуда тавонад.

Дар чорабинии мазкур фарзандони кормандони сохторҳои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ҷалб шуда буданд. Ҳамзамон озмуни Рассоми беҳтарин миёни кӯдакон бо номи расми дӯстдоштаи ман баргузор карда шуд, ки кӯдакони бо шавқу ҳаваси бепоён дар рӯи замин дар саҳни бинои Раёсати АМИТ рассомӣ намуда, аз ҳунару истеъдоди худ волидон ва дигар иштирокдорони чорабиниро воқиф намуданд. Дар ин озмун кудакон расмҳои ватандӯстонаи худро пешкаши ҳозирин намуданд.

Дар чорабинӣ президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт иштирок намуда, расмҳои тасвирнамудаи кӯдаконро баҳодиҳӣ намуда, ба онҳои туҳфаҳои хотиравӣ тақдим намуда, хотири онҳоро болида гардонд

30 май дар Кохи Ваҳдат Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон бо аҳли илм ва маорифи кишвар мулоқот карданд.

Ҳадафи вохӯрӣ баррасии натиҷаҳои мулоқоти қаблӣ бо аҳли зиё, ҳолати кунунии рушди илм ва дурнамои он, масъалаҳои баланд бардоштани сатҳи омӯзиши илмҳои табиӣ ва риёзӣ, ташаккули тафаккури техникӣ, дастгирии ташаббусҳо дар самти ихтироъкорӣ, инчунин, сифат ва самаранокии тарбияи кадрҳои илмӣ дар кишвар мебошад.

Зимни суханронӣ Сарвари давлат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон натиҷаҳои кори олимонро тайи солҳои соҳибистиқлолӣ таҳлили амиқ намуда, барои дарёфти роҳҳои ба талаботи замон ҷавобгӯ сохтани илми ватанӣ ва хизмат кардани он дар роҳи рушду пешрафти давлат дар назди Ҳукумати кишвар ва сохторҳои марбута вазифаҳои мушаххас гузоштанд.

Президенти кишвар иброз доштанд, ки Ҳукумати Тоҷикистон илмро яке аз омилҳои асосии рушди кишвар ва олимонро захираи бузурги зеҳнии ҷомеа дониста, бо мақсади пешрафти ҳамаҷонибаи он ва беҳтар гардонидани шароити иҷтимоии кормандони соҳаи илм ҳамаи имкониятҳоро муҳайё намудааст.

Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон оид ба ҳадафҳои созандаи самтҳои стратегии Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва натиҷаҳои боровари он суханронӣ намуданд.

Таъкид гардид, ки роҳбарияти давлату Ҳукумати кишвар ба масъалаи маориф ва илм таваҷчуҳи аввалиндараҷа дода, дар давоми беш аз 30 соли соҳибистиқлолӣ зиёда аз 3900 муассисаи таҳсилоти умумӣ, аз ҷумла муассисаҳои типи нав, яъне гимназия, литсею коллеҷ, инчунин, донишгоҳу донишкада бунёд карданд.

Корҳои то имрӯз амалигардида гувоҳанд, ки аз рӯзҳои аввали ташкили давлати соҳибистиқлол илму маориф дар сиёсати Ҳукумати кишвар мавқеи меҳварӣ дошта, олимону муҳаққиқон ва омӯзгорону зиёиён неруи созанда ва пешбарандаи ҳамаи соҳаҳои ҳаёти кишвар мебошанд.

Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон изҳор доштанд, ки олимони кишвар дар таҳияи хуҷҷати муҳимми давлатӣ - Стратегияи миллии рушди Ҷумҳурии Тоҷикистон барои давраи то соли 2030 саҳми арзишманд гузоштанд ва онҳо минбаъд низ бояд барои расидан ба ҳадафҳои стратегии давлат, таъмини рушди босуботи кишвар, пешрафти соҳаҳои мухталифи он, хусусан, ташкили корхонаҳои истеҳсолӣ, таъсиси ҷойҳои корӣ, баланд бардоштани сатҳи зиндагии мардум ва паст кардани шиддати муҳоҷирати меҳнатӣ саҳмгузор бошанд.

Дар идомаи суханронӣ Сарвари давлат Ҳукумати кишварро вазифадор намуданд, ки фаъолияти самарабахши соҳаи илмро талаб намояд ва иҷрои чорабиниҳои ба ин мақсад равонашударо таҳти назорати қатъӣ қарор диҳад.

Ба Ҳукумати кишвар супориш дода шуд, ки бо таъсиси комиссияи босалоҳият таҳлили ҳамаҷонибаи фаъолияти ҳамаи зерсохторҳои Академияи миллии илмҳо ва Академияи илмҳои кишоварзӣ, аз ҷумла иншоот ва заминҳои аз даврони гузашта дар тавозуни ин сохторҳо боқимондаро анҷом диҳад.

Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон оид ба зарурати қабули Қонун “Дар бораи тиҷоратикунонии натиҷаҳои фаъолияти илмӣ ва илмиву техникӣ” андешаронӣ карда, масъулин ва сохторҳои марбутаро вазифадор намуданд, ки ҷиҳати таҳияи санадҳои зерқонунӣ, бунёди зерсохтори зарурӣ ва татбиқи самарабахши қонуни зикршуда чораҳои дахлдор андешанд.

Вобаста ба интихоб, тарбия ва ҷобаҷогузории кадрҳои арзанда Ҳукумати кишвар ва сохторҳои марбута аз Сарвари давлат супоришҳои қатъӣ гирифтанд.

Дар рафти мулоқот Президенти кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон оид ба беҳдошти сифати таълим дар муассисаҳои олӣ ва миёна, ба замони муосир мутобиқ сохтани соҳаи таълим ва дигар омилҳои пешбарандаи ҷомеа ба шахсони масъул ва сохторҳои марбута дастурҳои мушаххас доданд. Ҳамчунин зарур шумурда шуд, ки ба масъалаҳои баланд бардоштани сатҳу сифати китобҳои дарсӣ диққати аввалиндараҷа дода шавад.

Вазорати меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолӣ ва Кумита оид ба таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касбӣ вазифадор карда шуданд, ки ба масъалаи забономӯзӣ, касбомӯзӣ ва мутобиқ ба бозори меҳнати дохиливу берунӣ омода кардани ҷавонону калонсолоне, ки дар муассисаҳои зертобеи онҳо таҳсил мекунанд, чораҷӯӣ намоянд.

Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон бо ёдоварӣ аз вазъи кунунии ҷаҳон ҷиҳати ҳифзи сулҳу оромӣ, суботи сиёсӣ ва ваҳдати миллӣ дар кишвар - дар рӯҳияи худшиносиву ватандӯстӣ, ифтихори ватандорӣ, эҳтироми забони модарӣ, таърих, суннату анъанаҳо, расму ойинҳо ва либоси миллӣ тарбия кардани наслҳои наврасу ҷавонро вазифаи муҳимтарини аҳли ҷомеа донистанд.

Сарвари давлат бо боварӣ изҳор доштанд, ки олимони мо чун ҳамеша рисолати худро дар назди миллату давлат бо садоқати баланди ватандорӣ иҷро намуда, дар ҳифзи дастовардҳои истиқлол, муқаддасоти миллӣ таҳкими хотираи таърихиву фарҳангии миллати тоҷик ва муаррифии шоистаи Ватани азизамон - Тоҷикистон саҳми арзишманди худро мегузоранд.

Изҳори итминон карда шуд, ки донишмандон ва омӯзгорону зиёиёни фаъол - бо таҳқиқоти арзишманди илмии худ ва мавқеи созандаашон дар рушду пешрафти давлат саҳми бештар мегузоранд ва минбаъд низ рисолати ватандории худро бо садоқат ба Тоҷикистони маҳбуб ва мардуми шарафманди он иҷро менамоянд.

Баъди анҷоми суханронӣ миёнӣ Президенти кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ва як гурӯҳ олимон ва донишмандони кишвар пурсишу посухҳо сурат гирифт, ки зимни онҳо оид ба дастгириҳои давлатии рушди илм, қабули қонун, барномаву стратегияҳо ва ғамхориҳои ҳамешагии Пешвои миллат баҳри беҳдошти шароити кору зиндагии аҳли зиё андешаронӣ намуданд.

28-уми майи соли равон дар маҷлисгоҳи Академияи миллии илмҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон ба муносибати 70-солагии таъсисёбии Шуъбаи таърихи санъати Институти таърих, бостоншиносӣ ва мардумшиносии ба номи А. Дониши АМИТ ва 100-солагии олим, санъатшинос, театршинос, доктори илмҳои санъатшиносӣ, профессор Низом Нурҷонов конференсияи байналмилалии илмӣ таҳти унвони “Ташаккул ва пешрафти санъатшиносӣ дар Тоҷикистон” баргузор гардид.

Конференсияро директори Институти таърих, бостоншиносӣ ва мардумшиносӣ профессор Насрулло Убайдулло ифтитоҳ намуд.

Президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ, профессор Қобилҷон Хушвахтзода зимни суханронии муқаддимавӣ ва табрикотӣ саҳми кормандони шуъбаи таърихи санъат дар давоми 70 соли фаъолияти шуъба, бахусус нақши профессор Низом Нурҷоновро дар таҳқиқи анъана ва оиинҳои мардуми тоҷик, драматургия ва театри касбиву суннатӣ, мусиқӣ, рақс ва дигар соҳаҳои санъатшиносӣ назаррас арзёбӣ карда, таҷлили ин санаҳои таърихиро рамзи эҳтирому арҷгузорӣ ба фарҳангу ҳунари волои миллӣ унвон кард.

Сипас мудири Шуъбаи таърихи санъати ИТБМ, профессор Аскаралӣ Раҷабов, олимони шинохта Баҳринисо Қобилова, Равшан Раҳмонӣ, Лариса Додхудоева, Муҳаммадулло Табаров, санъатшиносон аз кишвари ба мо дӯст Ӯзбекистон Баҳора Хуррамова ва Бахтишод Ғайбуллооев, инчунин ходимони ҷамъиятиву давлатӣ ва ҳунармандони шинохта Тамара Абдушукурова, Ҷӯрабек Муродов, Гулҷаҳон Бобосодиқова ва Кароматулло Олимов оид ба ташаккул ва рушди санъатшиносӣ ва саҳми бевоситаи профессор Низом Нурҷонов дар ин самт суханронӣ карданд.

Дар анҷоми конфронс ҳунармандони гурӯҳи “Шамс” чанд порча аз мусиқӣ ва сурудҳои мардумиро пешкаши ҳозирин намуданд.

Бояд зирк кард, ки нахустин роҳбари шуъбаи таърихи санъат Низом Нурҷонов буданд ва дар шуъба гурӯҳи хурди санъатшиносон дар ҳайати Н.Ҳ.Нурҷонов, В.А.Мешкерис, О.Л.Данскер ва баъдан Н.А.Белинская аввалин навиштаҳои илмиро ба нашр расониданд. Солҳои 1955-1956 дар Маскав рисолаҳои Н.Нурҷонов «Муҳаммадҷон Қосимов», «Театрии халқии тоҷик» ба нашр расид, дар Душанбе бошад аввалин маҷмӯаи санъатшиносӣ чоп шуд. Ин навиштаҳо аз аввалин корҳои таҳқиқии он солҳо дар рушди Институти таърих, бостоншиносӣ ва мардумшиносӣ накши муассир гузошт.

Барои кор ва таҳқиқ шӯъба ба кормандони касбӣ ниёз дошт. Дар ҷумҳурӣ ягон мактаби олӣ ихтисосмандони соҳаи санъатшиносӣ омода наменамуд. Шӯъба ягона марказе буд, ки аз ашхоси дорои маълумоти забон ва адабиёт, рассом, санъатшинос, театршинос, киношинос тайёр менамуд ва онҳоро барои бозомӯзии асосҳои назарии ҳунарҳои бадеӣ ба марказҳои таҳқиқии ҳунаршиносии Маскаву Ленинград мефиристод.

Дар як муддати кӯтоҳ шӯъба дорои ихтисосмандони касбӣ ва ба яке аз марказҳои бонуфузи таҳқиқии масоили таърих ва назарияи ҳунарҳои бадеӣ – меъморӣ,санъати тасвирӣ,театр, кино, мусиқӣ ва амсоли ин (аз аҳди бостон то имрӯз) дар ҷумҳурӣ табдил ёфт ва эътибори шоиста касб кард.

Ихтисосмандони касбӣ дар шуъба ба камол расиданд ва дар заминаҳои гуногуни ҳунарҳои бадеӣ рисолаҳои номзадӣ ва докторӣ дифо намуданд. Аз ҷумла санъатшиносон В.А.Мешкерис, Н.А.Белинская, М.О. Рӯзиев, Н.З.Юнусова, тетршиносон М.Шарофов, М. Эркабоев, Б.Хураммова, киношиносон Аҳроров, Ҳ.Муҳаммадқулов, мусиқишиносон З.М.Тоҷикова, Э.Р.Гейзер, Б.Т.Қобилова,таърихи меъморӣ М.Мамадназаров, Р.Додобоев, таърихи фарҳанг ва ҳунар А.Раҷабов ва дигарон доир ба масоили таърих ва назарияи санъат таҳқиқоти арзишманд нигоштанд. Зумраи дигари пажӯҳишгарони шӯъба Л.Н.Винокурова, Л.Ш.Қиёмова, М.Хоркашев, С.Ҳақдодов, Л.Айнӣ, Ш.Анорқулова, Т.Мирова, М.Мирсаидов ва дигарон низ доир ба масоили муҳимми театр, санъати тасвирӣ, эҷодиёти мардумӣ низ корҳои таҳқиқӣбурданд.

Шӯъба аз ибтидои фаъолияти таҳқиқиаш ба гирдоварию баррасии жанр ва шаклҳои осори ҳунарҳои мардумӣ, аз ҷумла мусиқӣ, театрӣ, рақси мардумӣ, саноеи амалию ҳунармандӣ муназзам кор бурд. Аз ин рӯ, таҳти роҳбарии Н.Нурҷонов ҳар сол пажӯҳишҳои саҳроии комплексии санъатшиносӣ дар манотиқи Зарафшону Суғд (Ленинобод), Кӯлобу Хатлон, вилояти Мухтори Бадахшони Кӯҳӣ, инчунин маҳалҳои тоҷикнишини Ӯзбекистон гузаронида шуда ва намунаҳои нодири шаклу анвои осори ҳунарҳои бадеӣ гирдоварӣ мешуданд. Тавассути ин пажӯҳишоти саҳроӣ намунаҳои зиёди осори шеърию мусиқии мардумӣ гирдоварӣ ва ба навори магнитӣ сабт шуданд, ки ин осор хазинаи тиллоии Институт маҳсуб шуда ва аз лиҳози бадеӣ қаринаи худро надоранд.

Аз соли 1999 сарварии шӯъбаро доктори илмҳои таърих, профессор А. Раҷабов ба зимма дорад. Дар ин солҳо шӯъба барои амалӣ шудани барномаҳои илмӣ дар таҳияи асарҳои дастаҷамӣ доир ба таърихи фарҳанг ва санъати тоҷик нерӯҳои таҳқиқиро аз нав сафарбар намуд. Фаъолияти таҳқиқии шӯъба дар солҳои истиқлолияти Ҷумҳурии Тоҷикистон пурвусъату рангин ҷараён гирифта, дар нашри асари чорҷилдаи академии «Очеркҳои таърих ва назарияи фарҳанги тоҷик» (2001, 2006, 2009, 2010), ки масоил, паҳлӯҳои норавшану проблемавии таърих ва назарияи фарҳанг, санъатҳои амалию ҳунармандӣ, тасвирӣ, меъморӣ ва шаҳрсозӣ, мусиқӣ, театру кинои тоҷик ва амсоли ин бар пояи маводи навтарин бо диди нави таҳлилӣ ба риштаи таҳқиқ омадаанд.

Олимони шӯъба иштирокдори чандин конфронс ва симпозиумҳои байналмилалӣ дар кишварҳои Осиёи Марказӣ, Шарқи Наздик, мамолики муштаракулманофеъ ва Аврупо буда, бо маърӯзаву мақолаҳо арзишҳои муҳимми масоили дирӯзу имрӯзи фарҳангу ҳунари тоҷикро муаррифӣ намудаанд.

Шӯъбаи таърихи санъат имрӯз чун маркази ягонаи бонуфузи илмию таҳқиқии академӣ осор, таъриху назарияи фарҳангу ҳунари тоҷик дар ҷумҳурӣ ва бурун аз он эътибори шоиста касб кардааст.

Бо мақсади ҳарчи зудтар ба роҳ мондани ҳифзи сарҳадоти кишвар моҳи ноябри соли 1992 дар Иҷлосияи таърихии XVI Шурои Олӣ қарори дахлдор қабул гардид, ки дар асоси он дар назди Кумитаи давлатии амнияти миллӣ бригадаи махсуси марзбонӣ ташкил ва баъди чанд муддат бо қарори раёсати Шурои Олӣ дар ҳайати кумитаи зикршуда Раёсати ҳифзи сарҳад таъсис дода шуд.

Пешвои миллат, Сарфармондеҳи Олии Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон, генерали Артиш муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон

Марзи давлатӣ дар радифи арзишҳои миллӣ, забон, таърих, фарҳанг ва дигар муқаддасоти миллӣ аз ҷумлаи муҳимтарин унсурҳои соҳибихтиёрӣ ва соҳибистиқлолии давлат мебошад. Бинобар ин, яке аз масъалаҳои муҳимтарине, ки дар назди давлати мо ҳанӯз дар оғози ба даст овардани истиқлол қарор дошт, таъсис додани сохторҳои марзбонӣ буд. Вале айнан дар ҳамон айём кишвари мо ба гирдоби мухолифатҳои шадиди сиёсӣ ва баъдан ба оташи ҷанги таҳмилии шаҳрвандӣ кашида шуд. Вобаста ба ин, хотиррасон менамоям, ки яке аз сабабҳои сар задани ҷанги шаҳрвандӣ дар сатҳи зарурӣ таъмин набудани ҳимояи сарҳади давлатӣ ба шумор мерафт.

Пешвои миллат, Сарфармондеҳи Олии Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон, генерали Артиш муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон

Бо мақсади оммавият ва тарғибу ташвиқи варзиш ҳафтаи равон миёни олимони ҷавони Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон мусобиқи варзишии футболи хурд баргузор гардид. Ҳамин аст, ки варзиш - омили муҳими солимӣ ва машғул гардидан ба он ифодагари баҳамоӣ, сулҳу оромӣ ва таҳкимбахши дӯстию рафоқат миёни аҳли ҷомеа мебошад.

Ҳукумати кишвар аз рӯзҳои аввали соҳибистиқлолӣ ба оммавият гардонидани соҳаи варзиш таваҷҷуҳи махсус зоҳир намуда, барои боз ҳам рушд намудани ин соҳа тамоми имкониятҳои мавҷударо истифода намуда истодаанд. Маҳз ҷавонони варзишгаро зарур меояд, ки аз ин шароитҳои фароҳам овардаи Сарвари давлат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба хуби истифода намуда, барои муаррифии кишвар дар сатҳи байналмилалӣ кушиш ба харҷ диҳанд.

Хушбахтона барои боз ҳам рушд намудани соҳаи футболи кишвар Ассамблеяи генералии Созмони Милали Муттаҳид қатънома дар бораи эълон кардани Рӯзи ҷаҳонии футбол, ки онро Президенти Ассотсиатсияи футболи Осиёи Марказӣ (CAFA), Президенти Федератсияи футболи Тоҷикистон муҳтарам Рустам Эмомалӣ пешниҳод намуд, қабул кард.

Ёдовар мешавем, ки дар мусобиқа 16 даста аз ҳисоби кормандони раёсат ва олимони ҷавони сохторҳои зертобеи Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон байни ҳам мусобиқа намуданд. Дар ин мусобиқа дастаи Институти химия ҷойи аввал ва дастаи Раёсати Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ҷойи дуюмро ишғол намуданд. Имрӯз мусобиқаи хурди футбол бо иштироки президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт ҷамбаст гардид.

Нимаи дуюми рӯзи 24 майи соли равон дар толори калони маҷлисии Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон бо ташаббуси Институти фалсафа, сиёсатшиносӣ ва ҳуқуқи ба номи А. Баҳоваддинови Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон мизи мудаввар дар мавзуи «Масъалаҳои фарҳанги муосири бадеии тоҷик» бахшида ба бузургдошти файласуф ва санъатшиноси тоҷик Саъдулло Раҳимов баргузор гардид.

Дар оғоз директори Институти фалсафа, сиёсатшиносӣ ва ҳуқуқи ба номи Баҳоваддинови АМИТ, Маҳмадизода Нозим Давлатмурод миззи мудавваро ифтитоҳ карда, қайд кард, ки воқеан, фарҳанг сатҳи муайяни таърихии рушди ҷомеа, неруи эҷодӣ ва қобилияти инсон, ки дар шаклу намудҳои гуногуни ташкили ҳаёт, таҳияи арзишҳои моддию маънавӣ зоҳир мегардад, фаҳмида мешавад. Ченаки муайянкунанда, асоси ҳаётии инсон ва чӣ тавре Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ- Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон барҳақ баҳо додаанд: “Фарҳанг ҳастии миллат аст”.

Қайд гардид, ки вобаста ба вусъатёбии раванди бархӯрди тамаддунҳо донишмандони ҷомеашиноси тоҷикро масъулияту вазифа пеш меояд, ки беш аз пеш ҳимоят аз арзишҳои фарҳанги дирӯзу имрӯзи тоҷикон ва дар сатҳи байналмилалӣ муаррифӣ кардани онҳо талош варзанд.

Дар идомаи ин андешаҳо доктори илмҳои фалсафа, профессор Б. Самиев ба масоили фарҳанги ҷомеаи муосири кишвар таваҷҷуҳ дода, зикр дошт, ки дар ташаккул ва рушди фарҳанги тоҷик чӣ дар даврони шӯравӣ ва чӣ дар давраи истиқлол саҳми фарҳангшиноси варзида, олими пурмаҳсул Саъдулло Раҳимов беназир аст, зеро шодравон на танҳо дар таҳқиқ ва баррасии фарҳанги зебоишиносии тоисломии миллати тоҷик, балки дар рушд ва рафъи камбудиҳои ҷойдоштаи соҳаи фарҳанги зебоишиносии миллӣ хидматҳои бориз кардааст.

Доктори илмҳои фалсафа аз Институти фармасевтии ш.Тошкент Х. Абдураҳманов дар мавзуи “Манбаъҳои иҷтимоӣ-ахлоқии ташаккули фарҳанги ҷавонон” сухан гуфта, қайд кард, ки минбаъд корҳои пажуҳишӣ дар соҳаи фарҳанг байни олимони ин ду кишвар вусъат дода шуда, боварии комил дорам таҳқиқҳои арзандае дар ин ҳамкориҳо рӯи кор меояд. Мавсуф доир ба татбиқи сиёсати ҷавонон дар Ӯзбекистон ибрози андеша карда, тазаккур дод, ки олимони ҷавони ду кишвар, ки ояндаи пешрафти илмҳои ҷомеашиносӣ ва фарҳанг аз онҳо алоқамандӣ дорад, бояд чунин ҳамоишҳои илмӣ миёни олимони ҷавони ду кишвар беш аз пеш ба роҳ монда шавад.

Дар ин миззи мудаввар олимони соҳа зиёд иштирок доштанд ва онҳо роҷеъ ба пешрафту мушкилотҳои ҷойдоштаи фарҳанг мубодилаи афкор карда, хулоса карданд, ки пешрафти соҳаи фарҳанг аз пажуҳишҳои фарҳангӣ ва тарбияи кадрҳои ҷавонони болаёқат вобастагии ногусастанӣ дорад.

24 майи соли равон бахшида ба рӯзи байналмилалии Морхур Конференсия баргузор гардид. Ба кори конфронс раиси Кумитаи ҳифзи муҳити зисти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон Шерализода Баҳодур ҳусни оғоз бахшида, доир ба моҳияти баргузории конфронс суханронӣ намуд.

Дар идома президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт ва сардори Раёсати созмонҳои байналмилалии Вазорати корҳои хориҷӣ Ҳамдамзода Ҷ. суханронӣ намуда, доир пазируфтани ташаббуси навбати Асосогузори сулҳу ваҳдати миллӣ Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон оид ба эълон намудани “Рӯзи байналмилалии морхур” тариқи қатъномаи дахлдор аз ҷониби Маҷмаи Умумии Созмони Милали Муттаҳид фикру андешаҳои хешро баён намуданд.

Ёдовар мешавем, ки ин қатънома аҳаммитяи бартараф намудани камшавии бесобиқаи чаҳонии гуногунии биологиро эътироф карда, ҳифз ва нигоҳ доштани макони зисти табиии морхурро хамчун зарурати экологӣ таъкид намудааст. Дар он инчунин аҳаммияти ҳамкориҳои байналмилалӣ ва минтақавӣ оид ба ҳифзи морхур, эътирофи ташаббусҳои миллӣ ва минтақавие, ки аллакай татбиқ мешаванд, қайд карда шудааст. Бо қабул гардидани қатъномаи мазкур рӯзи 24 май “Рӯзи байналмилалии морхур” эълон гардид. Дар ҷараёни конфронс аз ҷумлаи олимону академикони Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон бо маърӯзаҳои хеш баромад намуданд.

Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ягона ниҳодест, ки дар пешбурди сиёсати илмии кишвар ва барои баланд бардоштани муаррифии он дар арсаи байналмилалӣ саҳм бузург дорад. Бояд гуфт, ки олимону академикон ва дигар кормандони академия ҳамеша дар ҷустуҷӯи илм пешравӣ ва муваффақиятҳо саҳм мегузоранд.

Қайд кардан ба маврид аст, ки илму маориф бо ҳам талъаманд ва бо ин мақсад имрӯз 22.05.2024 Шарипов Толиб – ходими пешбари илмии Маркази татқиқоти технологияи иноватсионии конференсияи илмӣ – амалӣ дар мавзуи “Зеҳни сунъи” баргузор намуд. Дар баргузории конференсия ноибони президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон сардори Сарраёсати маорифи шаҳри Душанбе ва директорони муассисаҳои таҳсилоти миёнаи умумии пешсаф иштирок намуданд.

Ба кори конфронс ноиби президенти АМИТ Саломиён Муҳаммаддовуд Қаюм ҳусни оғоз бахшида муҳтавои конференсияро ба иштирокдорон фаҳмонд ва дар суханро ба сардори Сарраёсати маорифи шаҳр вогузор кард, дар идома ноиби президент Амонзода Илҳом Темур оид ба мавзуи интихобшуда маъруза намуданд. Ҳамзамон Шарипов Толиб – ходими пешбари илмии Маркази татқиқоти технологияи иноватсионии тариқи презентатсия ба иштирокдорон нишон дода иштирокдоронро аз муҳтавои асосии конференсия бохабар намуд.

Нимаи дуюми рӯзи 21 май дар толори Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Конференсияи илмӣ - назариявӣ дар мавзӯи “Ҷавонон пайравони Пешвои миллат” баргузор гардид. Дар баргузории конфронс президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт ва ноибони навтаъини президенти академия иштирок намуданд.

Ба кори конфронс нахуст Зиёев Субҳиддин – номзади илмҳои филология, Раиси Шурои олимони ҷавони Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ҳусни оғоз бахшида, сухани ифтитоҳиро ба президенти академия миллии илмҳои Тоҷикистон Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт доданд.

Зимни баромади хеш президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт оид ба ғамхориҳову дастгириҳои пайвастаи Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ -Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар самти ҷавонон ёдовар шуда, қайд намуданд, ки ҳануз аз замонҳои нав сари қудрат омаданашон Пешвои муаззами миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба ин қишри дорои нерӯи тавоно хитоб карда гуфта буданд, ки “Ҷавонон ояндаи давлату миллатанд” пас моро мебояд, ки барои сазовор гаштани ин суханони пурмуҳтавои Пешвои миллат кушиш ба харҷ дода, барои дар амал татбиқ намудани илм ва дар арсаи байналмилалӣ муаррифӣ намудани он, чун гузаштагони хеш Ибни Сино, Ҷалолиддини Балхӣ, Садриддин Айнӣ, Бобоҷон Ғафуров ва дигар фарзандони баруманди миллат хизмат намоянд.

21 майи соли равон таҳти унвони «Ҷавонон – пайравони Пешвои миллат» бахшида ба Рӯзи Ҷавонони Тоҷикистон роҳпаймоии осоишта бо иштироки раёсат ва олимони ҷавони Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон дар шаҳраки академӣ баргузор гардид.

Дар оғоз ҳайати олимону кормандон, магистрантону докторантониPhD ба хотири арҷ гузоштан ба сиёсати ҷавонпарваронаи Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ- Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон бо шиору овезаҳои ватандӯстона роҳпаймоии осоишта баргузор намуданд. Дар роҳпаймоӣ имрӯза олимону кормандон тарафдорӣ аз сиёсати оқилона ва бунёдкоронаи Пешвои муаззами миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон намуда, дар сафи пеш бо бардоштани расми Пешвои муаззами миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ва Раиси шаҳри Душанбе муҳтарам Рустами Эмомалӣ ба роҳпаймоии осоишта ҳусни оғоз бахшиданд.

Ҳамзамонолимони ҷавон, ки ҳамчун меросбарон ва муаррификунандаи илми тоҷик дар арсаи байналмилалӣ мебошанд ба хотири арҷгузорӣ ба муқаддасоти милливу ҳифзи арзишҳои давлатӣ бо бардоштани Парчами ҳаҷмаш32 метр дар чорабинӣ саҳми назарраси худро гузоштанд. Инчунин, гулдухтарони Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ба хотири эҳёи фарҳанги милливу либосҳои миллии тоҷикона, дар роҳпаймоии осоишта бо пушидани либосҳои миллии тоҷикона ба ҳусни чорабинӣ таровати дигар бахшиданд. Сипас дар саҳни бинои Агентии амнияти химиявӣ, биологӣ, радиатсионӣ ва ядроии АМИТ чорабинӣ бо сухани муқаддимавии президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт ифтитоҳ ёфт.

Дар суханронии хеш президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт тамоми олимони ҷавон ва ҳозиринро ба муносибати Рӯзи Ҷавонони Тоҷикистон табрику муборакбод намуда, зимнан дар суханронии хеш аз сиёсати ҷавонпарварона ва дастгриҳои Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ- Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон нисбат ба ҷавонон ёдовар гардид. Таъкид шуд, ки дар ҷомеаимуосир нақш ва манзалати ҷавонони фаъол, донишманду хештаншинос бағоят муҳим буда, пешрафт ташакул ва муаррифии имкониятҳои зеҳнии ҷомеаро бидуни онҳо тассавур кардан ғайриимкон аст. Рисолати шумо низ ҷавонони азиз аз он иборат аст, ки кору фаъолияти созандаи фарзандони баруманди миллати тоҷикро, ки имрӯз дар хизмати халқу диёранд шарафмандона идома диҳем.

Дар идома намояндаи Кумитаи кор бо ҷавонон ва варзиши назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, муовини сардори Раёсати кор бо ҷавонон ва варзиши шаҳри Душанбе суханронӣ намуда, тамоми ҷавонони кишварро ба ин муносибат самимона табрик намуданд.

Дар интиҳои чорабинӣ як қатор устодону кормандон ва олимони ҷавони Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон бахшида ба «Рӯзи ҷавонони Тоҷикистон» бо «Ифтихорнома» ва «Сипоснома»-ҳои Кумитаи кор бо ҷавонон ва варзиши назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, Раёсати кор бо ҷавонон ва варзиши шаҳри Душанбе ва Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон дар ин чорабинӣ ҳузурдошта қадршиносӣ гардиданд.

Ҳамзамон аз ҷониби президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт Раиси Кумитаи Кумитаи кор бо ҷавонон ва варзиши назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон Гулаҳмадзода Зулфиқор Аҳмад, сардори Раёсати кор бо ҷавонон ва варзиши шаҳри Душанбе Бобохонзода Раҷабалӣ бо «Ифтихорнома» - и Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон қадршиносӣ гардиданд.