Skip to main content

Мақолаи академик Қобилҷон Хушвахтзода, Президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, бо унвони "РУСТАМИ ЭМОМАЛӢ ДАСТПАРВАРИ МАКТАБИ ДАВЛАТДОРИИ ПЕШВОИ МИЛЛАТ" як таҳлили илмии китоби тозанашр бо ҳамин ном аст, ки ба ифтихори 35-солагии истиқлолияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон нашр шудааст. Аз нигоҳи илмӣ, ин мақола ба соҳаҳои сиёсатшиносӣ, илми идоракунии давлатӣ ва иҷтимоиёт тааллуқ дорад, зеро он моделҳои давлатсозиро дар шароити кишварҳои рӯ ба инкишоф, мисли Тоҷикистон, баррасӣ мекунад. Муаллиф муҳтарам Рустами Эмомалиро ҳамчун мисоли зиндаи "мактаби давлатдории Пешвои миллат" муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон пешниҳод мекунад, ки ин андеша бо далелҳои таърихӣ ва муосир тасдиқ мешавад. Соли 2025 фаъолияти муҳтарам Рустами Эмомалӣ дар дипломатия ва рушди шаҳрдорӣ, аз ҷумла мулоқотҳо бо роҳбарони давлатҳои Русия ва Қазоқистон, ин моделро тақвият медиҳад. Мақола аз ҷиҳати ҳадафҳо ба тарбияи ватандӯстӣ ва омӯзиши насли ҷавон нигаронида шудааст.  Китоб, ки аз 280 саҳифа иборат аст ва бо 18 мақолаи олимон ва ходимони давлатӣ нашр шудааст, ба се забон (тоҷикӣ, русӣ ва англисӣ) дастрас аст, ки аҳамияти байналмилалии онро зиёд мекунад. Ин нашр на фақат тарғиботӣ, балки илмӣ низ мебошад, зеро ба санадҳо ва далелҳои таърихӣ такя мекунад.

Сохтори мақола мантиқӣ ва систематикӣ аст, ки ба стандартҳои илмии мақолаҳои академӣ мувофиқ меояд. Он бо муқаддима оғоз мешавад, ки аҳамияти китобро ба ифтихори истиқлолият таъкид мекунад ва онро "боиси сарфарозии ҳайати олимони кишвар" номидааст. Ин қисм ба тавсифи техникӣ (280 саҳифа, 18 мақола, се забон) ва муҳтавоӣ (мақолаҳои олимон ва ходимон) мегузарад, ки ба методҳои тавсифии илмӣ монанд аст. Баъдан, қисми асосӣ раванди дастовардҳои Рустами Эмомалиро дар шаҳрдорӣ, футбол ва сиёсат баррасӣ мекунад, ва ниҳоят, бо хулосаи тарбиявӣ анҷом меёбад, ки китобро "дабистони муқаддас" барои омӯзиши ватанпарастӣ медонад.

Китоб "Рустами Эмомалӣ дастпарвари мактаби давлатдории Пешвои миллат" бо сифати баланд нашр шуда, 18 мақолае, ки дар китоб дарҷ шудааст аз ҷиҳати илмӣ ва фарҳангӣ  ба санадҳо такя мекунанд. Аксҳои китоб муҳтаворо тақвият медиҳанд, ки ин ба методҳои намоиши илмӣ ва сиёсӣ мувофиқ мебошад. Нашри сезабона (тоҷикӣ, русӣ, англисӣ) барои муаррифии байналмилалӣ мусоидат мекунад.

Дар соли 2025 таҷлили Рӯзи ҷаҳонии футбол дар Ню-Йорк бо иштироки муҳтарам Рустами Эмомалӣ шуда гузашт, ки қатъномаи СММ-ро (A/RES/78/281) аз тарафи ӯ пешниҳод гардид ва бо кулли овозҳо қабул шуд. Ин ташаббус ба ҷалби сайёҳон ва муаррифии дастовардҳои Душанбе мусоидат мекунад, ки бо омори глобалии футбол (270 млн варзишгар, 5 млрд мухлис) ҳамоҳанг аст. Китоб ҳамчун маҷмуаи мақолаҳо хизматҳои муҳтарам Рустами Эмомалиро ҳамчун идомабахши мактаби давлатдории муҳтарам Эмомалӣ Раҳмонро инъикос мекунад. Ин нашр барои ҷалби сайёҳон ва муаррифии Тоҷикистон дар арсаи ҷаҳонӣ мусоидат мекунад.

Қобилҷон Хушвахтзода мактаби давлатдории Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмонро ҳамчун "бузургтарин мактаби сиёсӣ дар арсаи байналмилалӣ" тавсиф мекунад, ки ба таҳкими сулҳ, субот ва рушд мусоидат кардааст. Ин мактаб Тоҷикистонро ба кишвари ташаббускор табдил додааст, ки намунааш ташаббусҳо дар соҳаи об, иқлим, зеҳни сунъӣ ва таҳкими сулҳ дар ҷаҳон мебошанд. Муҳтарам Рустами Эмомалӣ ҳамчун беҳтарин дастпарвар мебошад, дар Маҷлиси миллӣ низоми қонунгузориро такмил дода аст. Дар соли сипаришуда муҳтарам Рустами Эмомалӣ бо В.В. Путин дар Москва (май соли 2025) ва К.К. Токаев дар Астана (август соли 2025) ба таҳкими робитаҳои стратегӣ мусоидат мекунад, мулоқот намудааст.  

Муаллиф аз "завқи баланди кордонӣ" ва "иқдоми бузурги бунёдкорӣ" мегӯяд, ки дар 8 соли шаҳрдорӣ (2017-2025) муҳтарам Рустами Эмомалӣ Душанберо бап шаҳри рушдёфта табдил додааст. Омори илмӣ инро тасдиқ мекунад: афзоиши МММ 2,8 маротиба, сохтмони 1145 иншоот бо 22,4 млрд сомонӣ, ва 3,4 млн м² манзил. Дар соҳаи энергетика талафот аз 27% ба 8,5% коҳиш ёфт, ва дар соҳаи нақлиёт 192 км роҳ таъмиру таҷдид карда шуд ва дар соҳаи маориф дар ин давра 49 муассиса барои 85 ҳазор хонанда сохта шуда мавриди истифода қарор гирифт. Дар соҳаи варзиш дар Тоҷикистон 7 стадион ва 946 майдонча бунёд шудааст, ки дар он 4281 нафар ҷавонон ба тарбияи ҷисмонӣ машғул мебошанд.

Ин амалҳо ба илми иҷтимоӣ мувофиқ аст, зеро мувофиқ ба ҲРУ-и СММ футбол ба тарзи ҳаёти солим ва муттаҳидӣ мусоидат мекунад. Дар 2025, фестивали кӯдакона бо 5000 иштирокчӣ баргузор шуд, ки ба оммавигардонӣ мусоидат кард. Дар давраи роҳбарии муҳтарам Рустами Эмомалӣ афзоиши саноат 3,1 маротиба зиёд шуда, 815 корхонаи нав сохта ба истифода дода шуд.

Мулоқотҳои муҳтарам Рустами Эмомалӣ бо Р.Н Минниханов (Таторстон) ва В.И. Матвиенко (Русия) робитаҳои иқтисодиро Тоҷикистонро таҳким бахшиданд.

Мақолаи Қобилҷон Хушвахтзода ҳамчун асоси илмӣ барои омӯзиши мактаби давлатдории Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон хидмат мекунад, ки андешаҳои он бо далелҳои муосир (рушди Душанбе, ташаббусҳои футбол, дипломатияи байналмилалӣ) тақвият меёбанд. Ин асар на фақат тарғибӣ, балки илмӣ аст, зеро ба далелҳои оморӣ ва байналмилалӣ такя карда, ба рушди илми тоҷик мусоидат менамояд. Умедворем, ки чунин таҳлилҳо идома ёфта, ба тарбияи насли нави пайравони Пешвои миллат кумак мерасонанд.

ҚУРБОНОВА ШИРИН -  сарходими илмии Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои

Академияи миллии илмҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон, доктори илмҳои таърих.