Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон
Қодиров Ғиёсиддин соли 1941 дар ноҳияи Муъминободи Ҷумҳурии Тоҷикистон ба дунё омадааст. Баъди хатми мактаби миёна соли 1959 ба шуъбаи шарқшиносии факултаи филологияи Донишгоҳи давлатии Тоҷикистон ба номи В.И.Ленин (ҳозира Донишгоҳи миллии Тоҷикистон) дохил шуда, онро соли 1964 бо ихтисоси филолог-шарқшинос (филологияи форсӣ) тамом кардааст. Ӯ пас аз адои хидмати ҳарбӣ то охири соли 1966 устоди забони форсӣ дар мактаби рақами 14 - и ноҳияи Ленин (ҳоло Рӯдакӣ) буд.
Қодиров Ғиёсиддин соли 1969 ба сифати аспиранти Институти шарқшиносии АН ҶШС Тоҷикистон барои идомаи таҳсил ва таҳияи рисолаи номзадӣ ба Институти шарқшиносии АИ Иттиҳоди Шуравӣ (ш. Маскав) фиристода мешавад. Заҳмати пайваста даст дод, ки соли 1977 рисолаи номзадии худро дар маркази шарқшиносии Иттиҳоди Шуравӣ дар мавзуи «Достонҳои таърихии муосири форсӣ» сарбаландона дифоъ намояду ба диёр баргардад. Вай пас аз хатми аспирантурасоли 1975 дар шуъбаи Эрон ва Афғонистони Институти мазкур фаъолияти илмии худро идома медиҳад. Солҳои тулонӣ дар Ҷумҳурии Исломии Афғонистон (солҳои 1963-1964, 1967- 1969, 1980-1987) ва Эрон (солҳои 1971-1974) ба сифати тарҷумон кор кардааст.
Қодиров Ғиёсиддин соли 1980 муддате дар факултаи шарқшиносии ДДТ (ҳоло ДМТ) ва солҳои 1987-1988 дар Донишкадаи забони русӣ (ҳоло Донишгоҳи байналмилалии забонҳои ба номи С. Улуғзода) устоди забони форсӣ буд. Солҳои 1988-2004 котиби илмии Шурои табъунашр ва сипас котиби илмии Шуъбаи илмҳои ҷамъиятшиносии АИ Тоҷикистонро бар душ дошт. Номбурда аз моҳи феврали соли 2005 то апрели соли 2006 иҷрокунандаи вазифаи директори Институти забон ва адабиёти ба номи Рӯдакии АИ Ҷумҳурии Тоҷикистон ва аз апрели соли 2006 то соли 2020 дар Институти номбурда фаъолият кардааст. Аз Соли 2020 инҷониб дар Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон дар вазифаи ходими пешбари илмӣ кору фаъолият мекард.
Қодиров Ғиёсиддин дар тули умри бобаракати худ тавонистааст асарҳои зиёдеро монанди «Персидский исторический роман Зейн Аль-Абедина Моа- тамана» «Орлиное гнездо» (1977), «Современный персидский исторический роман» (Душанбе: Дониш, 1982). «Театри Афғонисгон» (Душанбе: Дониш, 1988) таҳияи ашъори баргузидаи Шаҳриёр (Душанбе, 1982), таҳияи намунаи ҳикояҳои форсӣ бо номи «Ҳикояҳои ширин» (Душанбе: 2008) ва таҳияи намунаҳои шеъри муосири форсӣ зери унвони «Корвони гулҳо» ва зиёда аз 100 мақолаҳои илмиро ба нашр расонидааст.
Дар бораи хоксорӣ ва самимияти беолоиши Ғиёсиддин Қодиров метавон саҳифаҳои зиёдеpo бахшид. Танҳо ҳаминро гуфтанием, ки муҳаббати ӯ ба одамон беандоза буд. Барои дастовардҳои илмӣ ва заҳмати пайваста дар ин ҷода бо ифтихорномаҳо ва соли 2024 ба гирифтани Ҷоизаи Академик Муҳаммад Осимӣ сазовор гаштааст.
Рӯҳатон шод ва маъвои охирататон обод бод Устоди гиромиқадр!
ОЛИМОНИ АКАДЕМИЯИ ИЛМҲО ВАЗИФАДОРАНД, КИ ДАР ИҶРОИ СЕ ҲАДАФИ СТРАТЕГИИ ДАВЛАТ – ТАЪМИНИ ИСТИҚЛОЛИЯТИ ЭНЕРГЕТИКӢ, РАҲОӢ АЗ БУНБАСТИ КОММУНИКАТСИОНӢ ВА ҲИФЗИ АМНИЯТИ ОЗУҚАВОРИИ МАМЛАКАТ НАҚШИ ФАЪОЛОНА ДОШТА БОШАНД.
Навид
22 Ноя 24
Categories
Наворҳои видеоӣ
Ба ифтихори Рӯзи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон дар деҳаи Порвени Ҷамоати деҳоти Ворӯи шаҳри Панҷакент бинои нави муассисаи таҳсилоти миёнаи умумии № 70 мавриди истифода қарор дода шуд.
Ба ин муносибат дар саҳни таълимгоҳ бо иштироки намояндаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт, муовини вазири маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон Дилшод Сафарзода, сардори раёсати маорифи вилояти Суғд Мадина Набизода, раиси шаҳр Абдухолиқ Холиқзода, омӯзгорон,сокинони деҳа ҷамъомад баргузор шуд.
Президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт ҳозиринро ба муносибати Рӯзи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон шодбош гуфта, таъкид дошт, ки ин бинои замонавии муассисаи таълимӣ, ки дар муддати се моҳ бо сифати хуб, шароити замонавии таълим, гармидиҳии мутамарказ бо ҷалби беш аз чор миллион сомонӣ маблағҳои буҷети вилояти Суғд аз ҷониби бинокорони ширкати сохтмонии “СУ- 3” сохта шуд, далели боризи ғамхорӣ ва таваҷҷӯҳи пайвастаи Пешвои муаззами миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба рушди маориф ва ояндаи насли ҷавон аст.
Иттилоъ дод шуд, ки ба муассиса як маҷмӯъ компютер ҳамчун тӯҳфаи Пешвои муаззами миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон тақдим карда шуд.
Бинои нави муассисаи таълимӣ дорои 12 синфхона ва ҳуҷраҳои маъмурӣ буда, дар он 320 нафар дар ду баст ба таълим фаро гирифта мешаванд.
Дар Маркази омӯзиши пиряхҳои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон конфронси илмӣ дар мавзуи Нақши Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон дар ҳалли масъалаҳои обу иқлими сайёра доир гардид.
Конфронсро бо сухани муқаддимавӣ директори Марказ Шерализода Назриало Шералӣ ифтитоҳ намуда, дар мавзуи “Пешвои миллат Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон: аз эҳёи давлатдории миллӣ то ҳалли мушкилоти глобалии ҷаҳони муосир” маърӯза намуданд.
Сипас, ходимони илмӣ дар мавзуҳои нақшаи сессияи 16 - уми Шурои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, баланд бардоштани нақши занону бонувон дар ҷомеъа, рушди илму маориф ва ташаббусҳои ҷаҳонии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон дар масъалаи об, пиряхҳо, тағйирёбии иқлим ва дигар масъалаҳои сатҳи ҷаҳонӣ, ки муаллифи бевоситаи онҳо Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон мебошанд баромад намуданд.
Сипас, ба ғолибони озмуни ҷумҳуриявии “Пешвои миллат Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон - бунёдгузори дипломатияи об” натиҷагирӣ гардида, ғолибон бо Сипоснома ва тӯҳфаҳои хотиравӣ сарфароз гардонида шуданд.
“ХИРАДМАНДОН” ДАР ОЗМУНИ НОҲИЯВИИ “БЕҲТАРИН КУМИТАИ ИҶРОИЯИ ИБТИДОӢ” САЗОВОРИ ҶОИ АВВАЛ ГАРДИД
Имрӯз (15.11.2024) дар арафаи таҷлили Рӯзи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон бо ташаббуси Кумитаи иҷроияи Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон дар шаҳри Душанбе ҳамоиши тантанавии ҳизбии пойтахт бахшида ба “Рӯзи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон” таҳти унвони “Эмомалӣ Раҳмон – меъмори давлатдории навини тоҷикон” баргузор гардид. Дар ин ҳамоиш роҳбарони кумита ва марказҳои ҳизбӣ ва аъзоёни Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон иштирок намуданд.
Бояд гуфт, ки чандест бо ташаббуси Кумитаи иҷроияи Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон дар ноҳияи Шоҳмансур байни кумита ва ташкилотҳои Ҳизби Халқии Демократӣ дар вазорату идораҳои давлатӣ озмуни ноҳиявии “Беҳтарин Кумитаи иҷроияи ибтидоӣ” эълон гардида буд. Имрӯз дар арафаи таҷлили “Рӯзи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон” озмуни мазкур ҷамъбаст гардид.
Ёдовар мешавем, ки дар озмуни мазкур КИИ “Хирадмандон”- и ҲХДТ дар Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон барои таблиғу ташвиқи ғояҳои созандаи Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон, баланд бардоштани мақоми ҳизб дар ҷомеа ва иштироки фаъолона дар чорабиниҳои ҳизбӣ бахшида ба 30- солагии Рӯзи таъсисёбии Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон бо ҷойи аввал сарфароз гардонида шуд.
Воқеан ҳам бо ҳидоятҳои Раиси муаззами Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон фаъолияти КИИ “Хирадмандон”- и ҲХДТ дар Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон зери роҳбарии президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт дар таблиғу ташвиқи ғояҳои созандаи Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон нақши муассирро мебозад.
Иштирок ва суханронии директори Институти омузиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои АМИТ, доктори илмҳои фалсафа Ҳайдарзода Рустам Ҷӯра ва муовини директори Институт Хоҷаев Ҳикматулло дар Ҳамоиши илмӣ-сиёсӣ бахшида ба Рузи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ва 32 -умин солгарди навбатии Иҷлосияи XVI Шурои олии Ҷумҳурии Тоҷикистон.
Ин чорабинӣ дар санаи 14 ноябри 2024 бо ибтикори Мақомоти иҷроияи Ҳокимияти давлатии ноҳияи Фирдавсии шаҳри Душанбе ва бо иштироки муовини Раиси ноҳия Шукурзода Саодат Нусратулло ташкил гардид.
Ҳайдарзода Р.Ҷ. дар мавзуи “Нақши Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон дар ташаккул ва таҳкими давлатдории миллӣ” маърузаи илмӣ намуд.
13 ноябри соли равон бо ташаббуси Кумитаи иҷроияи ибтидоии “Хирадмандон” – и Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон дар Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Ҳамоиши ҳизбӣ бахшида ба “Рӯзи Президент” ва “Иҷлосияи тақдирсоз” Иҷлосияи 16 – уми Шурои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон таҳти унвони “Президент кафили сулҳу осоиштагӣ дар кишвар” дар толори маҷлисии Институти астрофизикаи Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон баргузор гашт.
Дар баргузории ҳамоиш намоянда аз Дастгоҳи марказии Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон Ширинбекзода Садриддин, Раиси Кумитаи иҷроияи ҲХДТ дар ноҳияи Шоҳмансур Каримзода Нилуфар, муовини раиси Кумитаи иҷроияи ибтидоии “Хирадмандон” Ширин Қурбонова, директори Институти омӯзиши масъалаҳои Осиё ва Аврупои АМИТ Рустам Ҳайдарзода иштирок ва суханронӣ намуданд.
Нахуст ба кори ҳамоиш раиси ташкилоти ибтидоии “Ахтарон” директори Институти астрафизикаи АМИТ Буризода Анвар ҳусни оғоз бахшида, меҳмононро ба ҷамъомадагони ҳамоиш шинос намуда, ба муносибати ин Рӯзи таърихӣ хайрамақдам гуфта, сухани муқаддимавиро ба намояндаи Дастгоҳи марказии Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон Ширинбекзода Садриддин доданд.
Мавсуф зимни суханронии хеш иброз дошт, ки асоси сулҳу ваҳдат, оромию осоиштагӣ, пешравию муваффақиятҳои давлату миллатамон маҳз аз талошу заҳматҳои Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Раиси муаззами Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон маншаъ мегирад. Чуноне, ки мо шоҳиди он рӯзҳои нангину нохуш будем, чиқадар харобиҳову нокомиҳо ба сари мардуми тоҷик омад, ки дили садҳо модаронро дар ғаму андуҳи фарзандонашон хуншор ва садҳо кӯдаконро бепадар гардонида буд. Ин доғ дар дили онҳо абадан боқӣ монд. Аз рӯзи сари қудрат омадани Президенти маҳбубамон Эмомалӣ Раҳмон ба ҷанг хотима бахшида, оҳиста-оҳиста ба тамоми ободиҳову хушбахтиҳо омада расидем. Моро мебояд ба қадри ин сулҳу субот, оромию осоиштагӣ, ваҳдату ягонагӣ расида, дар пешрафти кори давлату миллатамон саҳмгузор бошем.
Дар идома Нилуфар Каримзода, Рустам Ҳайдарзода ва Ширин Қурбонова дар бораи ҷанги шаҳрвандии солҳои гузашта, беадолатиҳову нокомиҳои мухолифин ва ба харобазор табдил додани ватан, бераҳмона қатл намудани одамон, доғ мондан дар дили модарон, ятим намудани кӯдакон, аз байн бурдани шахсиятҳои шинохта суханронӣ намуданд. Таъкид гардид ки, ҳанӯз аз лаҳзаи ба сари ҳокимият омадани Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба оқибатҳои ҷанги таҳмилии шаҳрвандӣ хотима бахшида шуд. Пас аз хотима бахшидани нооромиҳо сулҳу суботи комил ваҳдату ягонагӣ дар кишвар танинандоз гардида, бо ташаббус ва иқдомҳои ин абармарди сиёсат миллати тоҷик дар арсаи байналмилалӣ шинохта гардид.
12 ноябри соли равон президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт ҷиҳати густариш додани ҳамкориҳои илмӣ Сафири фавқулода ва мухтори Ҷумҳурии Туркия дар Ҷумҳурии Тоҷикистон Умут Аҷарро ба ҳузур пазируфт.
Дар мулоқот зикр гардид, ки аз соли 1995 инҷониб миёни Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Ҳукумати Ҷумҳурии Туркия Созишнома дар бораи ҳамкорӣ дар соҳаи илму техника ба тавсиб расидааст. Дар доираи ин созишнома ҳамкориҳои ниҳодҳои илмии Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ва Ҷумҳурии Туркия ба роҳ монда шудаанд, ки то инҷониб дар ин самт корҳои муҳим ба сомон расонида шудаанд.
Зимни мулоқот ҷонибҳо доир ба гузаронидани таҳқиқотҳои илмӣ аз ҷониби олимони тарафайн дар соҳаи илмҳои дақиқ, тиб ва биологӣ, инчунин барои гузаронидани пажӯҳишҳои таҳқиқотӣ дар мавзеъҳои таърихӣ ба мувофиқа омаданд. Сипас, президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт таъкид дошт, ки гушаи омӯзиши фарҳанги Туркия дар Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон бо дастгирии ТИКА ва Сафорати Туркия дар Тоҷикистон ташкил шудааст.
Дар доираи ин ҳамкориҳои илмӣ миёни Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон бо муассисаҳои илмии Туркия хуб ба роҳ монда шудааст. Дар идома ҷонибҳо барои ҷудо намудани курсҳои бозомӯзӣ барои олимону коршиносон ва муҳақиқони ҷавони Академяи миллии илмҳои Тоҷикистон тавассути Раёсати туркҳои бурунмарзӣ ва ҷамоатҳои ҳампайванд ба мувофиқа омаданд. Инчунин барои баргузори намудани симпозиуми сатҳи байналмилалӣ миёни олимону коршиносони муассисаҳои илмии Тоҷикистон ва Туркия аз ҷониби тарафайн ба нақша гирифта шуд.
12 ноябри соли равон президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт бо Сафири Фавқулода ва Мухтори Ҷумҳурии Қирғизистон дар Ҷумҳурии Тоҷикистон Абдулдаев Эрлан Бекешович мулоқот доир намуд.
Зимни мулоқот президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ, Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт меҳмонони олиқадрро бо хушнудӣ истиқбол намуда, доир ба ҳамкориҳои илмии дуҷониба ва самтҳои дурнамои рушди фаъолияти илмии Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон маълумоти муфассал манзур намуд.
Дар мулоқот тарафҳо доир ба самти сейсмология таваҷҷуҳи махсус равона намуданд. Президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ, Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт қайд намуд, ки айни ҳол дар муассисаҳои илмию таҳқиқотии Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон мутахассисон дар самти сейсмалогия кам ба назар мерасанд.
Аз ин рӯ, моро зарур аст, ки дар доираи ин ҳамкориҳо аз ҳисоби магистрантон ва докторантони PhD барои таҷриба андухтан дар самти сейсмалогия ба муассисаҳои илмию таҳқиқотии Ҷумҳурии Қирғизистон ҷалб гарданд, то дар ин самт мутахассиси варзида гарданд. Пас аз пурра ба анҷом расонидани таҳсил ба кишвари худ баргарданд ва дар пешбурди илмӣ ватанӣ саҳми арзишманди худро гузоранд.
Дар идома Сафири Фавқулода ва Мухтори Ҷумҳурии Қирғизистон дар Ҷумҳурии Тоҷикистон Абдулдаев Эрлан Бекешович қайд намуд, ки мо ҳамеша омода ҳастем ҳамкориҳои худро бо муассисаҳои илмии Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон хуб бар роҳ монда, дар пешбурди корҳои илмию таҳқиқотӣ ба натиҷаҳои назарраси илмӣ ноил гардем.
БОЗДИДИ РОҲБАРИЯТ ВА КОРМАНДОН АЗ МАРКАЗИ МИНТАҚАВИИ БЕХАТАРӢ, АМНИЯТ ВА КАФОЛАТИ ХИМИЯВӢ, БИОЛОГӢ, РАДИАТСИОНӢ ВА ЯДРОӢ
Дар Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон корҳои созандагиву бунёдкорӣ бахшида ба истиқболи 35 – солагии Истиқлолияти давлатӣ Ҷумҳурии Тоҷикистон бо маром идома дорад. Гуфтан ба маврид аст, ки Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон таҳти ғамхориҳои пайвастаи Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон қарор дорад.
Имрӯз (11.11.2024) таҳти роҳбарии президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт ҳайати олимону академикон, кормандони Раёсати АМИТ ва роҳбарони ниҳодҳои илмӣ аз бинои Маркази минтақавии бехатарӣ, амният ва кафолати химиявӣ, биологӣ, радиатсионӣ ва ядроии Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон дидан намуданд.
Ёдовар шудан ба маврид аст, ки бинои мазкур санаи (29.10.2024) бо иштироки бевоситаи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ва Раиси Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Раиси шаҳри Душанбе муҳтарам Рустами Эмомалӣ мавриди баҳрабардорӣ қарор дода шуд.
Бояд гуфт, ки марказ бо дастгирии бевоситаи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба маблағи 47 миллион сомонӣ аз буҷети давлатӣ ва маблағҳои шарикони хориҷии рушд омода шудааст. Корҳои сохтмонӣ дар ин марказ аз соли 2021 оғоз гардида соли 2024 ба анҷом расид.
Марказ дорои 16 озмоишгоҳи инноватсионии илм – таҳқиқотии самтҳои химия, биология ва нодиртарин озмоишгоҳҳои илмии соҳаи иммуннологӣ, вирусологӣ, бехатарӣ ва амнияти биологӣ ва криминалистикаи ядроӣ буда, барои омӯзиш ва ташхиси маводи химиявӣ, биологӣ, радиатсионӣ ва ядроӣ хизмат менамояд.
Зимни боздид роҳбарият ва ҳайати олимону академикон аз шароити кории Маркази минтақавии бехатарӣ, амният ва кафолати химиявӣ, биологӣ, радиатсионӣ ва ядроии Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон дидан намуданд.