Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон
23-феврал ҳамасола чун рӯзи мудофеони ватан ва таъсиси Артиши миллӣ бо шукӯҳу шаҳомати хосса таҷлил мегардад.
Ин рӯзи таърихӣ дар тасаввури аҳли ҷомиа чун рӯзидалериву шуҷоат, нангу номуси ватандорӣ ва дифоъи марзу буми аҷдодӣ ҷо гирифтааст.
Бo таъсиси давлати тозаистиқлоли Тоҷикистон, ки қабл аз ҳама ҳифзи озодиву истиқлоли миллӣ ва таъмини амнияту субот бо нархи ҷони ҳар як сокини он баробар буд, зарурати таъсиси Артиши миллии бонизому обутобёфта ҳарчи бештар эҳсос мешуд. Чун ҳифзи истиқлоли миллӣ ва ваҳдату якпорчагии Тоҷикистони азизи тозаистиқлол бештар аз ҳар вақти дигаре муфиду сарнавиштсоз ба назар мерасид. Ҳифзи якпорчагии марзу буми таърихии ниёгон бештар аз ҳар омили дигаре ба мавҷудияти Артиши нерӯманди миллӣ бастагии қавӣ дошт.
Аммо барои таъсиси чунин Артиши муташаккилу нерӯманди миллӣ, заминаҳои бунёдӣ дар ҷомиа фароҳам набуд, зеро оташи ҷанги таҳмилиро душманону бадхоҳони миллати наҷибамон аз гӯшаҳои амн камин гирифтаву доман мезаданд, то ин ки аз сӯхта хокистар шудани биноҳои муҳташами фарҳангу тамаддуни дерини мо лаззат бибаранду ҳадафи нопоки худро бароварда созанд. Бо ин амали ноҷавонмардонаи худ, ки иғвою ҷудоӣ афкандан миёни афроди ҷомиа буду як миллати дерини таърихро байни худ даргир менамуд, боварии аҳли ҷомиаро ба ҳамдигар сусту заиф гардонид. Дар ин замоне, ки боварии фард-фарди ҷомиа аз ҳам дигар рахт баста буду касе ба касе бовар надошт ва бародар аз додари ҷонии худ дар дил шубҳаи амиқе дошту кина мепарварид, аҳли ҷомиаро дубора ба хушбоварӣ расондану гирди ҳам хондан ва Артиши миллӣ баҳри амну осудагии давлат таъсис додан, воқеан коре миёншикану берун аз тавони инсон менамуд.
Дар чунин замони фитнакориҳовудасисаафканиҳои бемаънӣ дар дили сокинони кишвар тухми умеду меҳр коштану ба боварии онон сазовор гардидан ва таъсис додани Артиши бонизоми миллӣ воқеан қаҳрамонӣ буд, ки масъулону дастандаркорони ин роҳи мураккаб бо роҳбарии сарвари дурандеши кишвар ба ҳадафи наҷиби хеш ноил омаданду миллатро аз чанголи парокандагиву бесарнавиштӣ раҳоӣ бахшида, гирди ҳам ҷамъ оварданд.
Як миллати воҳиду ягона ва як сарзамини маъмуру обод бе сипоҳи бонизому нерӯманди обутобёфта амнияти комилу сартосарии худро ҳифз карда наметавонад.
Артиши миллӣ нигаҳбони марзу буми ватан ва ҳифозатгари амнияти миллӣ ва оромии сартосарии кишвар буда метавонад.
Маҳз сипоҳиёну афсарони бонангу ватандӯсти кишвар дар рӯзҳои сангину мудҳиши ҷанги таҳмилӣ зарурати беш аз андозаи ҷомиаро ба сулҳу оштӣ ва амну амонӣ бештар аз ҳар вақти дигаре эҳсос намуда, ҷон дар кафи даст гирифтаву баҳри ҳифзи ватани аҷдодӣ ва пойдории сулҳу осоиштагии сар то сарӣ ҳамроҳ бо сарвари кишвар камари ҳиммат бастанд. Гӯё ин гуфтаҳои Фирдавсии покзодро шиори ҳаррӯзаи хеш карда буданд:
Зи баҳру бару буму фарзанди хеш,
Зану кӯдаки хурду пайванди хеш,
Ҳама сар ба сар тан ба куштан диҳем,
Аз он беҳ, ки кишвар ба душман диҳем!
Хушбахтона, бо ҷаҳду талошҳои шабонарӯзии онҳо сулҳу оромӣ дар кишвари азизи мо тоҷикон – дар ин порахоки муқаддаси ниёгон, ки аз империяи паҳновари як замон дар миқёси ҷаҳон машҳуру маҳбуб ёдгор асту тамоми ҳаммиллатонамон дар паҳнои ҷаҳон чашми умед ба ин ягона манзилгоҳи миллии хеш бастаанд ва рушду шукуфоии беш аз андозаи онро мехоҳанд, пойдор гардиду садои шодиву нишоти пиру барно пас аз маҳрумиятҳои миллӣ дубора ба ҷаҳон танинандоз гардид.
Мо модарону бонувони тоҷик ин рӯзро – 23 февралро рӯзи нигаҳбонони Ватан, Рӯзи мудофеъони марзу буми кишвар, рӯзи афсарону сарбозони шуҷоъи ватанпарвар ва бо як калима Рӯзи мардони майдон медонем. Ва ин рӯзро барои мардони озодаву далер, ки нигаҳбонони ватани аҷдодиямон ва сулҳу оромӣ ҳастанд, барои кулли мардуми меҳан муборак бод мегӯем!
Анзурати Маликзод - ходими пешбари илмии шуъбаи таърихи адабиёти Институти забон ва адабиёти ба номи Абуабдуллоҳ Рӯдакии АМИТ, номзади илми филология
ОЛИМОНИ АКАДЕМИЯИ ИЛМҲО ВАЗИФАДОРАНД, КИ ДАР ИҶРОИ СЕ ҲАДАФИ СТРАТЕГИИ ДАВЛАТ – ТАЪМИНИ ИСТИҚЛОЛИЯТИ ЭНЕРГЕТИКӢ, РАҲОӢ АЗ БУНБАСТИ КОММУНИКАТСИОНӢ ВА ҲИФЗИ АМНИЯТИ ОЗУҚАВОРИИ МАМЛАКАТ НАҚШИ ФАЪОЛОНА ДОШТА БОШАНД.
Навид
Мақолаҳо 20 Фев 25
Categories
МИЗИ МУДАВВАР “НАҚШИ ЗАНОНУ БОНУВОН ДАР АМАЛИГАРДОНИИ ҚАТЪНОМАИ СОЗМОНИ МИЛАЛИ МУТТАҲИД “СОЛИ 2025 – СОЛИ БАЙНАЛМИЛАЛИИ ҲИФЗИ ПИРЯХҲО”.
20 - уми феврали соли 2025 дар маҷлисгоҳи Маркази омӯзиши пиряхҳои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, ҷиҳати иҷрои нақшаи чорабиниҳои қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 31 -уми августи соли 2023, №407 мизи мудаввар дар мавзуи “Нақши занону бонувон дар амалигардонии қатъномаи Созмони Милали Муттаҳид Соли байналмилалии ҳифзи пиряхҳо” бо иштироки занону бонувони Маркази омӯзиши пиряхҳо ва Агентии амнияти химиявӣ, биологӣ, радиатсионӣ ва ядроии АМИТ доир гардид.
Мизи мудавварро директори Марказ Шерализода Н.Ш. ифтитоҳ намуда, аз тавваҷуҳи махсуси Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон нисбати занону бонувон ёдовар шуданд. Аз ҷумла қайд гардид, ки Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон бо мақсади баланд бардоштани мақоми занону бонувон як қатор барномаҳои мақсадноки давлатиро қабул намудааст, ки бо амалишавии онҳо шумораи занону бонувон дар хизмати давлатӣ, илму маориф ва фарҳангу тандурустӣ нисбат ба даврони то соҳибистиқлолии кишвар маротибаҳо зиёд гардидааст.
Ин аст, ки нақши занону бонувон дар татбиқи ибтикорҳои байналмилалии Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон низ муҳим арзёбӣ мегардад.
Зимни баромад иброз гардид, ки масъалаҳоии тағйирёбии иқлим, ҳифзи захираҳои об ва пиряхҳо дар меҳвари сиёсати хориҷии Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон қарор дорад.
Сипас занону бонувон дастовардҳои илмӣ ва нақшаи чорабиниҳоро ҷиҳати таҷлили сазовори конфронси байналмилалии сатҳи баланд оид ба ҳифзи пиряхҳо муаррифӣ намуда, лоиҳаи консепсияи иштироки занонро дар чорабиниҳои канории конфронси мазкур, ки санаи 29-31 майи соли ҷорӣ баргузор мегардад, муаррифӣ ва муҳокима намуданд.
РОБИТАИ ИЛМ БО ИСТЕҲСОЛОТ: ТЕХНОЛОГИЯҲОИ КОРКАРДШУДА, МУШКИЛОТИ ТАТБИҚ ВА ДУРНАМО
20 феврали соли равон дар толори Раёсати Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Семинари илмии ҷумҳуриявӣ дар мавзуи “Робитаи илм бо истеҳсолот: технологияҳои коркардшуда, мушкилоти татбиқ ва дурнамо” дар доираи амалисозии Нақшаи чорабиниҳои Стратегияи Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи илм технология ва инноватсия барои давраи то соли 2030, ки бо Қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 30 июни соли 2021, №263 тасдиқ шудааст, баргузор гардид.
Мақсад аз ташкили семинар муаррифӣ кардани он технологияҳо ва лоиҳаҳои инноватсионие мебошад, ки тибқи Нақшаи чорабиниҳои Стратегияи мазкур тайи солҳои 2021-2024 коркард ва барои татбиқ дар истеҳсолот пешниҳод шудаанд. Ҳамчунин муайян кардани роҳҳои минбаъдаи ҳамкорӣ бо вазорату идораҳо ва корхонаҳои масъули татбиқи ин технологияҳо ҷиҳати дар истеҳсолот ҷорӣ намудани онҳо аз мақсадҳои дигари кори семинар мебошад.
Дар кори семинар президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт, мудири Шуъбаи илм ва маорифи Раёсати илм, маориф ва маърифати Дастгоҳи иҷроияи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Сайдулло Қувватзода, намояндагони вазоратҳои рушди иқтисод ва савдо, саноат ва технологияҳои нав, тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ, энергетика ва захираҳои об, кишоварзӣ, Академияи илмҳои кишоварзии Тоҷикистон, Кумитаи ҳифзи муҳити зисти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, Кумитаи рушди сайёҳии назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, Кумитаи ҳолатҳои фавқулода ва мудофиаи граждании назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, Агентии хоҷагии ҷангали назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, Агентии беҳдошти замин ва обёрии назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, корхонаҳои саноатию истеҳсолӣ, ноибони президенти АМИТ ва роҳбарони муассисаҳои илмию таҳқиқотии дахлдори АМИТ иштирок доштанд.
Дар кори семинар 12 технологияи коркардшуда ва 6 лоиҳаи инноватсионии татбиқшудаи олимони АМИТ, ҳамчунин 2 технологияи коркарду татбиқнамудаи олимони Донишгоҳи давлатии тиббии Тоҷикистон ба номи Абуалӣ ибни Сино, ки бо мақсади таъмини иҷрои бандҳои дахлдори Нақшаи чорабиниҳо оид ба амалисозии Стратегияи Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи илм технология ва инноватсия барои давраи то соли 2030 коркарду татбиқ шуда, муаррифӣ карда шуданд.
Пас аз муаррифии технологияҳо ва лоиҳаҳои инноватсионӣ иштирокчиёни семинар аз кори анҷомёфта натиҷагирӣ карданд.
20 феврали соли равон дар ҳошияи баргузории Семинари илмии ҷумҳуриявӣ дар мавзуи “Робитаи илм ва истеҳсолот: технологияҳои коркардшуда, мушкилоти татбиқ ва дурнамо” дар Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон намоиши дастовардҳои олимону кормандони Шуъбаи илмҳои физикаю математика, химия, геология ва техникӣ баргузор гардид.
Дар ин намоиши дастовардҳо президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт, мудири Шуъбаи илм ва маорифи Раёсати илм, маориф ва маърифати Дастгоҳи иҷроияи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Сайдулло Қувватзода, намояндагони вазоратҳои рушди иқтисод ва савдо, саноат ва технологияҳои нав, тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ, энергетика ва захираи об, кишоварзӣ, Академияи илмҳои кишварзии Тоҷикистон, Кумитаи ҳифзи муҳити зисти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон иштирок намуданд.
Зимни муаррифӣ мутахассисон аз Агентии амнияти химиявӣ, биологӣ, радиатсионӣ ва ядроии Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, Маркази илмӣ-таҳқиқотии экология ва муҳити зисти Осиёи Марказӣ (Душанбе) МД Маркази пиряхшиносӣ, Институти масъалаҳои об, Институти ботаника, ва генетикаи растанӣ, Институти зоология, Институти геология доир ба натиҷаи дастоварду ихтирооти хеш маълумот манзур намуданд.
Гуфта шуд, ки олимону кормандони муассисаҳои илмии Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон аз натиҷаҳои илмю таҳқиқотӣ зиёда аз 30 патент ба даст овардаанд. Мақсад аз муаррифии ин дастовардҳо пайванди илм дар истеҳсолот буда, дар доираи амалисозии Нақшаи чорабиниҳои Стратегияи Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи илм технология ва инноватсия барои давраи то соли 2030, ки бо Қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 30 июни соли 2021, №263 тасдиқ шудааст, роҳандозӣ гардид.
Дар бораи ба эҳтиёт рухсат додани хизматчиёни ҳарбие, ки муҳлати муқарраргардидаи хизмати ҳарбиро адо намудаанд ва даъвати навбатии шаҳрвандони солҳои таваллуди 1998-2007 Ҷумҳурии Тоҷикистон ба хизмати ҳарбӣ
Мутобиқи моддаи 7 Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи мудофиа» фармон медиҳам:
1. Хизматчиёни ҳарбие, ки муҳлати муқарраргардидаи хизмати ҳарбиро адо намудаанд, моҳҳои апрел-майи соли 2025 аз сафи Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон, қӯшунҳои сарҳадии Кумитаи давлатии амнияти миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Гвардияи миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон, қӯшунҳои дохилии Вазорати корҳои дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон, қӯшунҳои мудофиаи граждании Кумитаи ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи граждании назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, бригадаи посбоникунандаи сарраёсати иҷрои ҷазои ҷиноятии Вазорати адлияи Ҷумҳурии Тоҷикистон, баталиони кишоварзии Агентии таъминоти амволи махсуси назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ба эҳтиёт рухсат карда шаванд.
2. Моҳҳои апрел-майи соли 2025 шаҳрвандони ҷинси марди то рӯзи даъват ба синни 18 расида, инчунин шаҳрвандони синни калонтари Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки ҳуқуқи ба таъхир андохтани муҳлати даъват ё озод будан аз даъват ба хизмати ҳарбиро надоранд, барои хизмат ба сафи Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон, қӯшунҳои сарҳадии Кумитаи давлатии амнияти миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Гвардияи миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон, қӯшунҳои дохилии Вазорати корҳои дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон, қӯшунҳои мудофиаи граждании Кумитаи ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи граждании назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, бригадаи посбоникунандаи сарраёсати иҷрои ҷазои ҷиноятии Вазорати адлияи Ҷумҳурии Тоҷикистон, баталиони кишоварзии Агентии таъминоти амволи махсуси назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон даъват карда шаванд.
4. Вазорати мудофиаи Ҷумҳурии Тоҷикистон, раисони комиссияҳои даъватии Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоятҳо, шаҳри Душанбе ва шаҳру ноҳияҳо бо иштироки намояндагони мақомоти амният ва корҳои дохилӣ даъвати шаҳрвандонро аз ҳисоби интихоби дақиқи даъватшавандагон ба қӯшунҳои сарҳадӣ, Гвардияи миллӣ ва қисмҳои ҳарбии таъиноти махсус, бо дарназардошти хусусиятҳои хоси хизмат дар ин воҳидҳо ва дар навбати аввал пуррагардонии онҳо амалӣ намоянд.
5. Раисони шаҳру ноҳияҳо якҷо бо комиссариатҳои ҳарбӣ бо мақсади амалӣ намудани муқаррароти моддаи 34 Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи уҳдадории ҳарбӣ ва хизмати ҳарбӣ», даъвати муташаккилонаи шаҳрвандонро ба хизмати ҳарбӣ бо дарки масъулият ба роҳ монанд.
6. Вазорати фарҳанги Ҷумҳурии Тоҷикистон, Кумитаи кор бо ҷавонон ва варзиши назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, Кумитаи телевизион ва радиои назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон омодагӣ ва рафти даъвати шаҳрвандонро ба хизмати ҳарбӣ ба таври васеъ инъикос намуда, хизмати ҳарбиро ҳамчун вазифаи муқаддаси ҳар як шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон тарғиб намоянд.
7. Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои муоинаи назоратии тиббии даъватшавандагоне, ки аз ҷониби комиссияҳои даъватии Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоятҳо, шаҳри Душанбе, шаҳр ва ноҳияҳо даъват шудаанд, табибону мутахассисони ботаҷрибаро сафарбар намояд.
Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон
ш. Душанбе
19 феврали соли 2025
№967
АКСИЯИ ҲИЗБӢ БАХШИДА 23 -ФЕВРАЛ- РӮЗИ ҚУВВАҲОИ МУСАЛЛАҲИ ТОҶИКИСТОН:ДУСАД МАРДИ ҶАНГИ БЕҲ АЗ САД ҲАЗОР
Ташкилотҳои ибтидоии “Дипломат”-и КИИ “Хирадмандон”-и ҲХДТ дар Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон дар санаи 19 фералии соли 2025 бахшида ба -32 умин солгарди Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳамоиш ва аксияи ҳизбӣ таҳти шиори “Дусад марди ҷанги беҳ аз сад ҳазор”-ро бо аъзои фаъоли ҲХДТ дар Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои АМИТ баргузор намуданд. Дар ин ҳамоиши ҳизбӣ муовини раиси КИИ “Хирадмандон”-и ҲХДТ дар Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Қурбонова Ширин ва муовини ТИ “Дипломат”-и ҲХДТ, муовини директори Институти омузиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои АМИТ Дониёр Сангинзода иштирок намуданд.
19 феврали соли равон дар Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон семинари илмӣ дар мавзӯи “Артиши миллӣ – дастовард ва ҳомии бузурги истиқлолият” баргузор гардид.
Семинари илмиро муовин оид ба илм ва таълими директори Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои АМИТ профессор Сангинзода Дониёр ифтитоҳ намуда, баён намуд, ки 18 декабри соли 1992 бо имзои муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон Қарори Раёсати Шурои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон “Дар бораи таъсиси Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон” қабул гардид, ки заминаи ҳуқуқии ташкили артиши миллиро фароҳам овард. Вале заминаи амалии он бо таъсиси Бригадаи таъйиноти махсуси Вазорати корҳои дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба вуҷуд оварда шуд.
Бригадаи таъйиноти махсуси Вазорати корҳои дохилӣ Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки 5 декабри соли 1992 таъсис дода шуд, бо маҷмуи вазифаҳои бар зиммааш гузошташуда нахустсохтори артиши миллӣ, пешоҳанги мубориза бо қувваҳои зиддидавлатӣ ва гурӯҳҳои ғайриқонунӣ мусаллаҳшуда ҳисоб мешавад. 23 феврали соли 1993 аз ҷумлаи ихтиёриёни «Фронти халқии Тоҷикистон», ки ҳамчун ҳимоятгарони низомии Ҳукумати конститутсионии Тоҷикистон ташкил ёфта буданд, дар майдони марказии пойтахт – шаҳри Душанбе паради низомӣ баргузор гардид.
Аввалин маротиба дар сатҳи қонун Рӯзи Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон — 23 феврал дар қисми 4, моддаи 1 Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 3 ноябри соли 1995 “Дар бораи рӯзҳои ид” ҳамчун рӯзи идонаи корӣ муқаррар гардид. Пас аз таҳлили санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ оид ба Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон бо далел баён менамоем, ки халқи тоҷик давоми таҳаввулоти таърихии худ, баъди ҳазор сол соҳиби Қувваҳои Мусаллаҳ гардид, ки асосгузори он Президенти Тоҷикистон, Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон мебошанд.
Дар идомаи семинари илмӣ ходими илмии шуъбаи Шарқи Миёна ва Наздики Институт Холназаров Назар дармавзӯи “Артиши миллӣ дастовард ва ҳомии бузурги истиқлолият” баромад намуда, иброз намуд, ки вазифаҳои Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон аз инҳо иборатанд: зада гардонидани таҷовузи душман ва шикаст додани таҷовузкор; ҳифзи фазои ҳавоии давлат; муҳофизати мусаллаҳонаи сарҳади давлатӣ; ташкил ва пешбурди мудофиаи ҳудудӣ; иштирок дар зада гардонидани таҷовузи мусаллаҳона ба давлати дигар ё иҷро намудани вазифаҳои сулҳоварона, ки аз уҳдадориҳои байналмилалӣ бармеоянд. Ҳайати Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистонро инҳо ташкил медиҳанд: қӯшунҳои хушкигард; қувваҳои ҳарбии ҳавоӣ ва мудофиаи зиддиҳавоӣ; қӯшунҳои зудамал.
Дар ҳолатҳои зарурӣ ба ҳайати Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон Гвардияи миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Кумитаи давлатии амнияти миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон, қӯшунҳои дохилии Вазорати корҳои дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон, қӯшунҳои мудофиаи граждании Кумитаи ҳолатҳои фавқулода ва мудофиаи граждании назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, Бригадаи посбоникунандаи Сарраёсати иҷрои ҷазои ҷиноятии Вазорати адлияи Ҷумҳурии Тоҷикистон, Агентии таъминоти амволи махсуси назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон низ дохил мешаванд.
Дар музокира ва муҳокимаи семинари илмӣ доир ба мавзӯи баррасишаванда кормандони Институт Қурбонова Ширин, Зиёзода Субҳиддин, Воҳидова Санавбар, Дороншоева Некбахт ширкат намуданд.
Маросими расмии супоридани таҷҳизоти муосири рентгени рақамӣ ба Маркази ҷумҳуриявии илмии Саратоншиносӣ
19 феврали соли 2025 дар Муассисаи давлатии "Маркази ҷумҳуриявии илмии саратоншиносӣ"-и Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон маросими расмии тақдими дастгоҳи муосири ташхиси рентгении рақамӣ (Digital x-ray) баргузор гардид. Ин дастгоҳ бо мусоидати Агентии амнияти химиявӣ, биологӣ, радиатсионӣ ва ядроии Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, ки ҳамоҳангсозии миллии Агентии байналмилалии нерӯи атомӣ (АБНА) дар Тоҷикистон мебошад, пешниҳод карда шуд.
Дар маросими тантанавӣ, муовини директор - Матин Ахмедов ва Олимҷон Азизов - мудири шуъбаи муносибатҳои байналмилалӣ ва робита бо ҷомеаи Агентии амнияти ХБРЯ-и АМИТ ба ҳайси ёрдамчиёни ҳамоҳангсози миллии АБНА, инчунин Акбарҷон Муродзода - сардухтури Муассисаи давлатии "Маркази ҷумҳуриявии илмии Саратоншиносӣ" ва кормандони марказ ширкат варзиданд.
Директори Маркази ҷумҳуриявии илмии саратоншиносӣ - Акбарҷон Муродзода, зимни тақдими таҷҳизот чунин изҳор дошт: «Солҳои охир бо мусоидати бевоситаи Агентии амнияти химиявӣ, биологӣ, радиатсионӣ ва ядроии Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, ки ҳамоҳангсозии миллии АБНА дар Тоҷикистон мебошад, ба Марказҳои саратоншиносии шаҳрҳои Душанбе, Хуҷанд ва Кӯлоб дастгоҳҳои замонавӣ тақдим гардида истодааст, ки онҳо ба талаботҳои байналмилалӣ ҷавобгӯ буда, имкон медиҳад, ки ташхисро дар марҳилаи аввал муйаян намуда, ба табобати саривақтии беморони гирифтори саратон шуруъ намоем. Ҳамзамон он барои дар амал татбиқ намудани Барномаҳои миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар мубориза бар зидди бемориҳои саратон саҳми назаррасро гузошта истодааст".
Илова бар ин, мутахассиси Марказ - Абубакр Насруллоев, ҷиҳати баланд бардоштани донишу малака давоми як сол дар Маркази миллии саратоншиносии шаҳри Бокуи Ҷумҳурии Озарбойҷон ба таҷрибаомӯзӣ рафта, айни замон дар Маркази ҷумҳуриявии илмии саратоншиносӣ фаъолияти худро дар самти ташхиси дақиқ ва саривақтии бемориҳои саратоншиносӣ ба роҳ мондааст.
Зикр намудан ба маврид аст, ки бештари лоиҳаҳои АБНА ба баланд бардоштани сатҳу сифати хизматрасонӣ, беҳтар намудани шарту шароити табобатӣ, омодасозии мутахассисони баландихтисоси касбӣ ва талаботҳои байналмилалӣ ҷавобгӯ будани Марказҳои саратоншиносии Ҷумҳурии Тоҷикистон равона гардидаанд.
Имрӯз (18.02.2025) Сафири Фавқулодда ва Мухтори Шоҳигарии Арабистони Саудӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон Валид ибни Абдураҳмон ар-Решайдон ба Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ташриф оварда, бо президенти академия Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт мулоқот намуд.
Президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт меҳмони олиқадрро бо хушнудӣ истиқбол намуда, дар робита ба ҳамкориҳои илмии дуҷониба ва самтҳои афзалиятноки фаъолияти илмии Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон маълумоти мушаххас дод. Ҷонибҳо ҳавасмандии худро барои тавсеи ҳамкориҳо дар ин самт иброз намуданд.
Дар мулоқот аз ҷониби президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт пешниҳод гардид, ки мо дар доираи ҳамкориҳо бо дастгирии Сафир метавонем дар пояи муассисаҳои олии Арабистони Саудӣ нимпайкараи яке аз шоирони форсу тоҷикро гузорем. Ҳамзамон таъкид гардид, ки дар оянда рӯйхати як зумра олимони муассисаҳои илмии Арабистони Саудӣ ба Раёсати Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон пешниҳод карда шаванд то онҳо ба аъзои хориҷии академия ворид карда шаванд.
Дар идома ҷонибҳо барои амали сохтани як қатор корҳои муҳим, ки дар доираи созишномаҳо ба роҳ монда шудаанд ба мувоффиқа омаданд.
Зимни мулоқот зикр гардид, ки мо бояд ҳамкориҳои муштаракро миёни олимони муассисаҳои илмии ду кишвар дар сатҳи зарурӣ ба роҳ монда, бо иштироки олимони тарафайн конфронс, симпозиюм ва мизҳои мудаввари сатҳи байналмилалӣ баргузор намоем.
Президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт таъкид дошт, ки ҳоло ҷомеаи мо дар асри технологӣ қарор дорад. Аз ин рӯ, бо дастгирии Сафир мо метавонем дар пояи Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон барои омӯзиш ва таҳқиқоти ҳуши маснӯӣ як парки технологӣ бо истифода аз талаботҳои замонро таъсиси диҳем. Ҳамчунин зикр гардид, ки барои омӯзиши забони арабӣ дар пояи Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои АМИТ Шуъбаи Шарқи миёна ва наздик фаъолият менамояд. Дар доираи ин мо метавонем барои ҷалби муҳаққиқони ҷавон ба омӯзиши забони арабӣ корҳои муҳимро ба сомон расонем.
Президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт таъкид дошт, ки бо дастгири сафир мо метавонем дар оянда асарҳои арзишманди шоирону мутафаккирони барҷастаи ду кишваро ба забонҳои тоҷикӣ ва арабӣ тарҷума намоем.
Ҷаноби Валид ибни Абдурраҳмон ар-Рушайдон ба президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон барои истиқболи самимӣ ва маълумоти ҷолиб изҳори сипос ва қаноатмандӣ намуд.
Таъкид дошт, ки имрӯз сатҳи муносибатҳо байни ду кишвар албатта зери сиёсати дӯстонаи роҳбарони олии ду кишвар бисёр дар сатҳи хуб қарор доранд. Албатта пешниҳодҳое, ки дар инҷо қайд гардиданд умедворем дар оянда барои беҳбудӣ ва густариши муносибатҳо мусоидат намуда, дар якҷоягӣ ба натиҷаҳои назаррас ноил хоҳем гашт.
Сипас, ҷаноби Сафир роҳандозӣ намудани ҳамкориҳои судманди дуҷонибаро таъкид дошта, қайд намуд, ки мо бояд барои мустаҳкам намудани ҳамкориҳо созишномаҳоро ҳарчи зуддтар ба тавсиб расонида, тибқи он амал намоем. Зеро ягона маҳаки асосие, ки ба густариши ҳамкориҳо мусоидат менамояд ин имзои созишномаҳо мебошад.
Ҷаноби Валид ибни Абдурраҳмон ар-Рушайдон қайд намуд, албатта шумо, ки як кохи илмии бузург ҳастед мо ҳамеша барои густариш додани ҳамкориҳои илмӣ умед ба Шумо мебандем ва барои ҳама гуна ҳамкориҳо омода ҳастем.
Дар доираи мулоқот Сафири Фавқулодда ва Мухтори Шоҳигарии Арабистони Саудӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон Валид ибни Абдураҳмон ар-Решайдон ба Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон як дастгоҳи замонавӣ аз ширкати CISCO – NETWORK барои баргузор намудани конфронсу мулоқотҳо тариқи маҷозӣ тақдим карда шуд, ки рӯзҳои наздик дастрас гардонида шуда, аз ҷониби мутахассисони ширкати CISCO – NETWORK насб карда мешавад.