Таърих гувоҳ аст, ки ҳар як миллату давлат дар масири ташаккул ва рушд лаҳзаҳои душвору ҳалкунандаеро аз сар мегузаронад. Барои тоҷикон, чунин марҳилаи ҳалкунанда солҳои аввали истиқлолият ва ҷанги шаҳрвандие буданд, ки на танҳо зери шохаи сулҳу субот осмонро торик кард, балки тақдири миллатро ба вартаи фурӯпошӣ бурд. Аммо маҳз ваҳдати миллӣ — ин арзиши воло ва муқаддас, тавонист миллати парешонро гирд оварад, ва Тоҷикистони тозаистиқлолро ба сӯи рушду шукуфоӣ раҳнамун созад.
САБАБ ВА ЗАМИНАҲОИ ТАЪРИХИИ БА МИЁН ОМАДАНИ ВАҲДАТИ МИЛЛӢ :
Баъди ба даст овардани истиқлолияти давлатӣ дар соли 1991, Тоҷикистон вориди як марҳилаи нави таърихӣ гардид. Ин давра гарчанде бо умед ва шодӣ оғоз ёфт, аммо бо сабаби набудани таҷрибаи давлатдорӣ, омилҳои сиёсӣ, идеологӣ ва мазҳабӣ, инчунин дахолати нерӯҳои манфиатдор, вазъият ба як низои шадиди шаҳрвандӣ мубаддал гардид.
Ҷанги шаҳрвандии солҳои 1992–1997 зиёда аз 150 ҳазор қурбонӣ бар ҷой гузошт, садҳо ҳазор шаҳрванди кишварро водор ба гурез гардонд ва зербиноҳои иқтисодиву иҷтимоиро пурра хароб кард. Тоҷикистон ба яке аз нооромтарин нуқтаҳои Осиёи Марказӣ табдил ёфт.
СУЛҲ — НЕЪМАТИ ОСОН БАДАСТНАОМАДА :
Дар чунин фазои вазнин ва печида, Эмомалӣ Раҳмон, ки дар соли 1992 Раиси Шӯрои Олӣ (Президент) интихоб гардиданд, ба ҳайси раҳбари сиёсӣ масъулияти бузургеро бар дӯш гирифтанд: бунёди сулҳ ва барқарории ваҳдати миллӣ. Бо иродаи қавӣ, сиёсати сабру таҳаммул ва ҳадафҳои инсонпарварона, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон тамоми қувваро ба он равона сохтанд, ки байни тарафҳои даргир муколама ва гуфтушунид сурат гирад.
Ниҳоят, пас аз музокироти тӯлонӣ ва мураккаб, ки дар чанд кишвари хориҷӣ, аз ҷумла Москва, Теҳрон, Ашқобод ва Алмаато сурат гирифтанд, 27-уми июни соли 1997 Созишномаи умумии истиқрори сулҳ ва ризоияти миллӣ дар шаҳри Москва ба имзо расид. Ин ҳуҷҷат на танҳо ҳуҷҷати сиёсӣ, балки санади таърихиест, ки бо хуни ҳазорҳо фарзанди миллат ва ашки модарону ятимон навишта шудааст.
ПАЙОМАДҲОИ ВАҲДАТИ МИЛЛӢ БАРОИ ДАВЛАТУ ҶОМЕА:
Имзои Созишномаи сулҳ ҳамчун оғози марҳилаи нави таърихи кишвар — марҳилаи созандагӣ, эҳёи давлатдорӣ, таҳкими якпорчагии миллӣ ва рушди иқтисодӣ ба ҳисоб меравад. Бо дастгирии ҷомеаи ҷаҳонӣ ва иродаи қавии мардуми тоҷик, Тоҷикистон тадриҷан аз вартаи буҳрон раҳо ёфт ва ба як давлати орому босубот табдил ёфт.
АЗ ҶУМЛА:
Муҳоҷирони иҷборӣ ба Ватан баргардонида шуданд ва ба онҳо кумакҳои моддӣ расонида шуд;
Сохтмони мактабу муассисаҳои тиббӣ ва иҷтимоӣ оғоз ёфт;
Низоми давлатдорӣ, аз ҷумла Қонуни Асосӣ, шохаҳои ҳокимият ва мақомоти идорӣ такмил дода шуданд;
Вазъи иқтисодӣ тадриҷан беҳтар шуд, сармоягузориҳои дохиливу хориҷӣ ҷалб гардиданд;
Ватани мо дар сатҳи байналмилалӣ ҳамчун давлати сулҳпарвар ва устувор эътироф шуд.
ВАҲДАТИ МИЛЛӢ — РИСОЛАТИ НАСЛҲО:
Имрӯз, мо дар фазои сулҳу оромӣ ва истиқлолият зиндагӣ дорем. Аммо ҳифз ва таҳкими ваҳдати миллӣ масъулияти на танҳо давлат, балки ҳар як шаҳрванди кишвар, хусусан насли наврасу ҷавон аст. Ҷавонон бояд ҳушёр бошанд, таърихи насли гузаштаашонро донанд ва дар ҳимояи манфиатҳои миллӣ устувору қавӣ бошанд.
Дар шароити ҷаҳонишавии имрӯз, таҳдидҳои идеологӣ, фарҳангӣ ва сиёсӣ метавонанд дар сурати бепарвоӣ ба ваҳдати миллӣ осеб расонанд. Аз ин рӯ, ҳифзи сулҳ, таҳаммулпазирӣ, арҷгузорӣ ба анъанаҳои миллӣ ва эҳтиром ба арзишҳои инсонӣ вазифаи муқаддаси ҳар тоҷику тоҷикистонист.
Рӯзи ваҳдати миллӣ — ин танҳо як санаи таърихӣ нест. Ин рӯзи бедории миллӣ, рӯзи эҳёи умеди мардум, рӯзи пирӯзии ақлу хирад бар зӯроварӣ ва нафрат аст. Ин рӯзи сарбаландиест, ки ҳар сол моро ба андеша водор месозад: агар ваҳдат бошад — миллат ҳаст; агар ваҳдат набошад — миллат парешон мегардад.
Биёед, сулҳу суботи имрӯза ва ваҳдати миллиро ҳамчун арзишҳои муқаддас, чун гавҳараки чашм нигоҳ дорем ва барои таҳкими он пайваста талош намоем.
Султонов Ҷасурбек Давлатбоевич - магистранти курси 1-уми ихтисоси идоракунии давлатӣ-и Институти иқтисодиёт ва демографияи Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон
ОЛИМОНИ АКАДЕМИЯИ ИЛМҲО ВАЗИФАДОРАНД, КИ ДАР ИҶРОИ СЕ ҲАДАФИ СТРАТЕГИИ ДАВЛАТ – ТАЪМИНИ ИСТИҚЛОЛИЯТИ ЭНЕРГЕТИКӢ, РАҲОӢ АЗ БУНБАСТИ КОММУНИКАТСИОНӢ ВА ҲИФЗИ АМНИЯТИ ОЗУҚАВОРИИ МАМЛАКАТ НАҚШИ ФАЪОЛОНА ДОШТА БОШАНД.
Ман, ҳамчун ҷавони хушбахту саодатманди даврони Истиқлолияти давлатӣ, бо эҳсосоти гарму самимӣ ва бо дили пурифтихор хабари мушарраф гардидани Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмонро ба ҷоизаи байналмилалии сулҳ ба номи Лев Толстой пазируфтам. Ин рӯйдоди таърихӣ барои ҳар як шаҳрванди мамлакат, хоса барои мо ҷавонон, манбаи ифтихор, илҳом ва нерӯи тоза гардид.
