“Парчами миллӣбарои мардуми тоҷик рамзи ватандорӣ, сарбаландӣ ва шуҷоату мардонагӣбуда, халқи мо аз замонҳои қадим ба он ҳамчун василаи муттаҳидкунанда арҷ мегузорад”.
Эмомалӣ РАҲМОН
Мусаллам аст, ки инсоният дар ҳамаи давраҳои таърихӣ вобаста ба вазъу ҳолатҳои мухталиф ва печида барои ифодаи ҳадафҳои дар пеш гузоштаи худ рамзҳои мухталифро эҷод намудааст. Парчами миллӣ низ барои ҳар як давлату миллат, яке аз муқаддасоти миллӣ маҳсуб ёфта, ҳамзамон таърихи пайдоиши худро дорад. Имрӯз ҳеҷ як давлатро бе парчами миллиаш тасаввур ва фарқ карда наметавонем. Зеро парчам ҳамчун рамзи гӯёи истиқлол ва мустақилу пойдор будани давлатро ифода менамояд.
Дар ибтидои пайдоиши худ парчам пештару бештар ҳамчун рамзи нерую қудрат ва тавоноию шуҷоат, лашкаркашию кишваркушоӣ пазируфта шудааст. Таърихи инсоният исбот кардааст, ки дар вақти ба вуқуъ пайвастани ҷангу низоъҳо ҳар як лашкар парчами афрохтаи худро доштааст. Бо мақсади дар сафи пеши майдони набард ва ҳарбу зарб қарор доштани ҷанговарон сипоҳии далеру шуҷоъ ва ё худ неруманде ба ҳайси пешвои асосӣ, парчамбардор ё худ парчамдор номида мешуд.
Аз нигоҳи дигар, зарурати таърихӣ кулли инсонҳои рӯйи оламро водор кардааст, ки барои барқарор намудани хотира ё кору пайкори мондагори худ ҳатман рамзеро истифода намояд. Яъне, рамзҳо як навъ ифодагари орзуву омол ва рози ниҳони сарнавишти қавму қабила, нажод ва миллату давлатҳо ба ҳисоб мераванд.
Бояд қайд кард, ки мазмуни рангҳои Парчами миллии мо тоҷикон аслан гирем аз китоби муқаддаси “Авесто” сарчашма мегирад. Ранги сурхи парчам рамзи офтоб, ғалаба ва музаффарият, ранги сафед рамзи покии маънавии мардум, барф ва кӯҳҳои сарбаланди кишвар аст, ки 93 фоизи сарзамини ҷумҳуриро ташкил менамояд. Ҳамзамон ранги сабз нишонаи Наврӯзи оламафрӯзи Тоҷикистони соҳибистиқлол мебошад.
Парчами давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон матои росткунҷаест, ки дар рӯйи он се рахи рангаи ба таври уфуқӣ ҷой гирифта кашида шудааст: рахи боло ранги сурх дошта, паҳнои он ба рахи сабзи поён баробар мебошад, рахи сафеди мобайнӣ якуним баробари паҳнои яке аз рахҳои ранга аст. Дар рӯйи рахи сафед, аз ҷойи чӯбдаста дар мобайни парчам бо зарҳал рамзи тоҷ тасдиқ шуда ва дар болои он ҳафт ситора дар шакли нимдоира тасвир ёфтаанд.
Президенти мамлакат Ҷаноби Олӣ муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба нишони эҳтирому садоқат ба Парчами миллиамон бо Фармони худ аз санаи 20-уми ноябри соли 2009 рўзи 24-уми ноябрро ҳамчун «Рӯзи Парчами давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон» эълон намуда буданд, ки аз он вақт инҷониб ҳамасола ин рӯз ҳамчун рамзи давлату давлатдорӣ дар сатҳи баланди ташкилӣ ва ифтихору сарбаландӣ аз доштани чунин Парчами миллӣ ботантана таҷлил мегардад.
Хулоса, дар бораи пайдоиши парчаму парчамдорӣ суханҳои зиёде мавҷуданд. Муҳиммаш он аст, ки меҳру муҳаббат ва арҷ гузоштан ба Парчами миллӣ бояд дар қалби ҳар як фарди бонангу номус ҳамеша ва ҷовидона маъво дошта бошад ва ҳамзамон ӯро бо ифтихор аз давлату давлатдорӣ, таҳкими истиқлолияти миллӣ ва инчунин ҳифзи дастовардҳои он ҳидоят намояд. Яъне, эҳтиром ба ин муқаддасоти миллӣ бояд ҳамчун рисолати таърихӣ, қарзи фарзандии ҳар як фарди ҷомеа бошад.
Шоири халқии Тоҷикистон Озар Салим гуфтааст:
Дирафши Коваи оҳангарӣ, эй Парчами миллӣ,
Намои эътиқоду боварӣ, эй Парчами миллӣ!
Файзали ҲАКИМОВ, - ходими калони илмии Институти зоология ва паразитологияи АМИТ
ОЛИМОНИ АКАДЕМИЯИ ИЛМҲО ВАЗИФАДОРАНД, КИ ДАР ИҶРОИ СЕ ҲАДАФИ СТРАТЕГИИ ДАВЛАТ – ТАЪМИНИ ИСТИҚЛОЛИЯТИ ЭНЕРГЕТИКӢ, РАҲОӢ АЗ БУНБАСТИ КОММУНИКАТСИОНӢ ВА ҲИФЗИ АМНИЯТИ ОЗУҚАВОРИИ МАМЛАКАТ НАҚШИ ФАЪОЛОНА ДОШТА БОШАНД.
Навид
- 22 Ноя 24
Categories
Наворҳои видеоӣ
МИЗИ МУДАВВАР ДАР МАВЗУИ “РУШДИ РОБИТАҲОИ ИҚТИСОДИИ ТОҶИКИСТОН БО ҶУМҲУРИИ ИСЛОМИИ ПОКИСТОН ДАР ШАРОИТИ БУНЁДИ ЛОИҲАИ CASA-1000”
Имруз (08.10.2024) дар Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои АМИТ мизи мудаввар дар мавзӯи «Рушди робитаҳои иқтисодии Тоҷикистон бо Ҷумҳурии Исломии Покистон дар шароити бунёди лоиҳаи CASA-1000» баргузор гардид.
Тибқи барнома, директори Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои АМИТ, д.и.ф., профессор Ҳайдарзода Рустам Ҷӯра суханронӣ намуда қайд намуданд, ки лоиҳа CASA-1000 бо ташаббуси кишварҳои Осиёи Марказӣ ва Осиёи Ҷанубӣ таъсис ёфтааст, ки онҳо талош дорад мушкилоти муайянро ҳал намуда, нерӯи сабзро дар минтақа фароҳам созад. Дар ин қарина Тоҷикистон ҳамчун давлати пешсаф дар истеҳсоли неруи сабз дар Авруосиё арзёбӣ гардидааст.
Сипас, ходими калони илмии шуъбаи Осиёи Ҷанубӣ ва Шарқӣ Раҳмонов Мирсаид дар мавзӯи «Рушди робитаҳои иқтисодии Тоҷикистон бо Ҷумҳурии Исломии Покистон дар шароити бунёди лоиҳаи CASA-1000» суханронӣ намуд.
08 октябри соли равон дар толори Маркази меросии хатии Раёсати Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон бо иштироки олимони Тоҷикистон ва Эрон мизи мудаввар баргузор гардид.
Дар ин мизи мудаввар донишмандони эронӣ Алиашраф Муҷтаҳиди Шабистарӣ-раиси анҷумани дӯстии Эрону Тоҷикистон, профессор Жола Омӯзгор-муҳаққиқи забонҳои бостон, Алиашрафи Содиқӣ- забоншинос, узви пайвастаи Фарҳангистони забон ва адаби порсӣ, Акбари Эронӣ-раиси пажуҳишгоҳи мероси мактуб, Сайидҷалоли Бадахшӣ-фарҳангшинос, Муҳаммади Хаммак-таърихшинос, пажуҳишгари таърихи Сиистон, муҳаққиқ Баҳроми Гиромӣ-доктори гиёҳшинос, Раҳимӣ-коршиноси бунёди “Саъдӣ” ва Алиризо Ризоӣ-мусиқишинос ва аз академия олимону меросшиносон иштирок намуданд.
Дар оғоз ноиби президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Саломиён Муҳаммаддовуд суханронӣ намуда, ташрифи меҳмононро ба ин боргоҳи илму маърифат хайрамақдам гуфта, таъкид дошт, ки ҳамкорҳои илмии Тоҷикистону Эрон дар марҳилаи рушду густариши ҳамаҷониба қарор дошта, маҳз олимону донишмандони ду кишвар пайваста ҳамкориҳои худро ба роҳ мемонанд.
Мақсад аз баргузории мизи мудаввар бо иштироки олимону муҳақиқони Тоҷикистон ва Эрон ин пеш аз ҳама, ҳифзу эҳёи мероси шоирону мутафаккирони форсу тоҷик ба шумор меравад.
Тавре иттилоъ дорем рӯзҳои 02-03 октябр бо ташаббуси Институти таърих, бостоншиносӣ ва мардумшиносии ба номи Аҳмади Дониши Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон дар толори Раёсати АМИТ конференсияи байналхалқӣ илмӣ-амалӣ - и «Археология ва палеогеографияи Осиёи Марказӣ бахшида ба 100-солагии муҳақиқи машҳури ҷаҳонии қадимтарин саҳифаҳои Тоҷикистон ва Авруосиё, яке аз коршиносони варзидаи ҷаҳонии асри санг Вадим Александрович Ранов баргузор гардид.
Дар конфронс як қатор олимону таҳқиқотчиёни Тоҷикистону Озарбойҷон, Олмон, Исроил, Қазоқистон, Канада, Қирғизистон, Чин, Русия, ИМА, Ӯзбекистон ва Фаронса иштирок доштанд.
Дар заминаи баргузории ин конфронси сатҳи байналмилалӣ як қатор олимону таҳқиқотчиён аз кишварҳои Озарбойҷон, Олмон, Исроил, Қазоқистон, Канада, Қирғизистон, Чин, Русия, ИМА, Ӯзбекистон ва Фаронса аз мавзеъҳои таърихие, ки муҳақиқи сатҳи ҷаҳонии асри санг Вадим Александрович Ранов таҳқиқот бурдааст боздид намуданд. Ҳамчунин дар ин сафар ба олимону муҳақиқон иттилоъ дода шуд, ки дар ҳудуди ноҳия чанд мавзеи таърихӣ ёфт шудааст, ки аз таърихи қадима доштани Ховалинг гувоҳ аст. Аз ҷумла, бошишгоҳи Кулдара. Ин бошишгоҳ ба давраи палеолити поён тааллуқ дошта, умри 950 ҳазорсола дорад ва яке аз кӯҳантарин мавзеъ дар Осиёи Марказӣ ба ҳисоб меравад.
Имрӯз (08.10.2024) дар толори Институти забон ва адабиёти ба номи Рӯдакии АМИТ мулоқоти гурӯҳе аз донишмандони эронӣ бо муҳаққиқони тоҷик баргузор шуд. Дар мулоқоти мазкур масъалаи густариши равобити илмию фарҳангӣ миёни Тоҷикистону Эрон баррасӣ гардид. Дар ин дидор донишмандони эронӣ Алиашраф Муҷтаҳиди Шабистарӣ-раиси анҷумани дӯстии Эрону Тоҷикистон, профессор Жола Омӯзгор-муҳаққиқи забонҳои бостон, Алиашрафи Содиқӣ- забоншинос, узви пайвастаи Фарҳангистони забон ва адаби порсӣ, Акбари Эронӣ-раиси пажуҳишгоҳи мероси мактуб, Сайидҷалоли Бадахшӣ-фарҳангшинос, Муҳаммади Хаммак-таърихшинос, пажуҳишгари таърихи Сиистон, муҳаққиқ Баҳроми Гиромӣ-доктори гиёҳшинос, Раҳимӣ-коршиноси бунёди “Саъдӣ” ва Алиризо Ризоӣ-мусиқишинос ширкат намуда, фикру андешаҳои худро дар масъалаи густариши ҳамкориҳои илмию фарҳангӣ миёни Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ва Фарҳангистони забон ва адаби порсӣ баён карданд.
Дар ибтидо бону Жолаи Омӯзгор бо ишора ба муштаракоти фарҳангию таърихӣ ва решаҳои ягонаи забонӣ бар зарурати густариши ҳамкориҳои илмию пажуҳишӣ миёни донишмандони тоҷику эронӣ таъкид кард. Ӯ гуфт: “ба унвони муҳаққиқи забонҳои бостон афсӯс мехӯрам, ки хеле дер ба Тоҷикистон омадам”.
Баҳроми Гиромӣ, мутахассиси гиёҳшиносӣ ва сокини Амрико бо ишора ба сафарҳои пешинаи худ ба Тоҷикистон дар то солҳои 2010-ум афзуд: “Душанбеи кунунӣ аз Душанбеи он солҳо аз замин то осмон фарқ мекунад ва ин тағйироти босуръат маро ҳайратзада кардааст.
Доктор Сайидҷалоли Бадахшӣ бо ишора ба хидматҳои мондагори Пешвои миллати тоҷик афзуд: “Ҷаноби олӣ шахсиятест, ки мехоҳад ин мамлакатро аз нав бисозад ва шумо тоҷикҳо дар масири дурусте қарор доред. Сайидҷалоли Бадахшӣ таъкид кард, ки тоҷикҳо бо таваҷҷуҳ ба ошноияшон бо тамаддуни Руми қадим, Русия ва Чин таҷрибаи хубе ба даст оварда, мардуми мутаммадине ҳастанд.
Дар поёни маҳфил доктор Фарангис Шарифзода-директори Институти забон ва адабиёти ба номи Рӯдакии АМИТ бо ибрози хурсандӣ аз ҳузури донишмандони ҳамзабон дар Академияи илмҳо бо ишора ба фазои боз ва шароиту имконоте, ки Пешвои миллат дар даврони истиқлол барои фаъолиятҳои илмӣ фароҳам кардааст, омодагии Институти забон ва адабиёти ба номи Рӯдакиро барои ҳамкориҳои судманд дар соҳаи адабиётшиносӣ ва забоншиносӣ эълон кард.
Дар ниҳоят, донишмандони ду кишвар китобҳои тозанашри худро барои якдигар туҳфа намуданд.
08 октябри соли равон дар толори Китобхонаи миллии Тоҷикистон дар асоси Нақшаи фаъолияти Ҳаракати ваҳдати миллӣ ва эҳёи Тоҷикистон барои соли 2024, ки аз ҷониби Раиси Ҳаракати ваҳдати миллӣ ва эҳёи Тоҷикистон, Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон тасдиқ шудааст, Конференсияи ҷумҳуриявӣ дар мавзуи “Душанбе – пойтахти тоҷикон ва шаҳри сулҳ” баргузор гардид.
Дар Конференсияи ҷумҳуриявӣ Раиси Кумитаи иҷроияи Ҳаракати ваҳдати миллӣ ва эҳёи Тоҷикистон – Рудобаи Мукаррам, Муовини Раиси шаҳри Душанбе – Дилбар Одилзода, муовини вазири маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон – Лутфия Абдухолиқзода, Раиси Кумитаи кор бо ҷавонон ва варзиши назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон – Зулфиқор Гулаҳмадзода, Президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт ва Директори Маркази таълимии судяҳои назди Суди Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон – Солеҳ Завқизода иштирок ва суханронӣ намуданд.
Инчунин, дар Конференсия роҳбарону намояндагони вазорату кумита ва идораҳои давлатӣ, ташкилоту муассисаҳо, аъзои Шурои куҳансолони Ҳаракати ваҳдати миллӣ ва эҳёи Тоҷикистон ва намояндагони воситаҳои ахбори омма ширкат варзиданд.
Ба кори конфронс Раиси Кумитаи иҷроияи Ҳаракати ваҳдати миллӣ ва эҳёи Тоҷикистон – Рудобаи Мукаррам ҳусни оғоз бахшида, таъкид дошт, ки воқеан имрӯз таҳти сиёсати созанда ва бунёдкоронаи Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ва бо талошҳои пайвастаи Раиси шаҳри Душанбе муҳтарам Рустами Эмомалӣ шаҳри Душанбе ободу зебо гардида, ба яке аз шаҳрҳои амнтарин дар сатҳи ҷаҳонӣ муаррифии бештар гардидааст.
Дар идома муовини Раиси шаҳри Душанбе – Дилбар Одилзода дар суханронии хеш таъкид дошт, ки заҳмату талошҳои бевоситаи Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ва Раиси шаҳри Душанбе муҳтарам Рустами Эмомалӣ дар рушду пешрафти шаҳри Душанбе бесобиқа аст. Имрӯз шаҳри Душанбе ҳамчун қалби Тоҷикистони азиз дар сатҳи ҷаҳонӣ бо рушду пешрафти худ шинохта гардидааст. Таъкид гардид, ки маҳз бо ибтикори бевоситаи Раиси шаҳри Душанбе муҳтарам Рустами Эмомалӣ имрӯзҳо дар пойтахти азизамон шаҳри Душанбе чорабинҳои сатҳи байналмилалӣ баргузор гардида истодаанд, ки барои боз ҳам муаррифӣ гардидани кишвари Тоҷикистон дар сатҳи байналмилалӣ имконият фароҳам хоҳанд овард.
Сипас, президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт дар суханронии хеш таъкид дошт, ки воқеан ҳам мо таҳти сиёсати дурбинона ва созандаи Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ва бо ташббусҳои бевоситаи Раиси шаҳри Душанбе муҳтарам Рустами Эмомалӣ тавонистем пойтахти Тоҷикистони азизамон шаҳри Душанберо ба кишвари сулҳ табдил диҳем. Маҳз ин пешрафту ободонии шаҳри Душанбе барои рушду инкишофи тамоми соҳаҳои фаъолияти кишвар мусоидат хоҳад кард. Дар ин замина Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ҳамчун маркази бонуфузи илмӣдар пешбурди сиёсати илмии кишвар саҳми бориз дошта, маҳз олимону кормандони ин ниҳод дар якҷоягӣ барои рушду пешрафти пойтахти азизамон шаҳри Душанбе нақши бориз хоҳанд гузошт
Дар идомаи конфронс муовини вазири маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон – Лутфия Абдухолиқзода, Раиси Кумитаи кор бо ҷавонон ва варзиши назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон – Зулфиқор Гулаҳмадзода, Директори Маркази таълимии судяҳои назди Суди Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон – Солеҳ Завқизода суханронӣ намуда, доир ба рушду пешрафти шаҳри Душанбе ва иқдому ташаббусҳои созанда ва бунёдкоронаи Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ва Раиси шаҳри Душанбе муҳтарам Рустами Эмомалӣ андешаронӣ намуданд.
7 октябри соли равон мулоқоти президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт бо намояндаи Бонки ҷаҳонӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон Озан Севимли баргузор гардид.
Дар мулоқот аз ҷониби Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт, сардори Раёсати робитаҳои байналмилалӣ – Қурбонов Қ., мудири Шуъбаи татбиқи илм дар истеҳсолоти АМИТ – Саидзода Ҳ., доктори илмҳои педагогӣ – Шоҳиён Нуралӣ Набот., сармутахассиси Шуъбаи татбиқи илм дар истеҳсолоти АМИТ – Имоми М., мутахассиси пешбари Шуъбаи татбиқи илм дар истеҳсолоти АМИТ – Саидов Д., ходими калони илмии Институти физикаю техникаи АМИТ – Мадвалиев У ва аз ҷониби намояндагии Бонки ҷаҳонӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон Озан Севимли ва тарҷумони он иштирок намуданд.
Дар рафти нишаст президенти АМИТ ҷиҳати густариш ва тавсеаи робитаҳои илмӣ бо Бонки ҷаҳонӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон тазаккури хоса намуд. Мехоҳам ба таври кутоҳ оид ба Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон маълумот муфассал пешниҳод намоям. Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ин муассисаи худмухтори илмӣ аст, ки дар самтҳои илмҳои табиатшиносӣ, дақиқ, риёзӣ, тиббӣ ва ҷомеашиносӣ тадқиқот мебарад. Дорои 4 шуъба: шуъбаи илмҳои дақиқ, табиатшиносӣ ва илмҳои биологӣ, илмҳои гуманитарӣ ва тиббӣ фармосевтӣ аст дар умум 26 муасисаи тадқиқоӣ ва дар ин муассиса зиёда аз 2000 нафар ба корҳои илми тадқиқотӣ машғуланд.
Ҳоло дар Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон 93 лоиҳаи таёр дар тамоми самт омода аст. Мо омода ҳастем, ки бо намояндагии Бонки ҷаҳонӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон дар ҳама самтҳо ҳамкориро ба роҳ монем.
Дар анҷоми суҳбат президенти АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт аз намояндаи Бонки ҷаҳонӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон изҳори сипос ҷиҳати қабул ва иштирок дар нишасти мазкурро баён намуд.
Намояндаи Бонки ҷаҳонӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон Озан Севимли ҷиҳати даъват дар иштирок бо намояндагони АМИТ изҳори миннатдорӣ намуда ва қайд намуданд, ки аз 01.06.2024 дар Ҷумҳурии Тоҷикистон дар гуруҳи кори Бонки ҷаҳонӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон фаъолият менамояд.
Озан Севимли зикр намуд, ки дар се самтҳои энергетика, сармояи инсонӣ, ҳифзи иҷтимоӣ ва баробарҳуқуқии марду зан ҳамкории зич хоҳанд кард.
Ҳамчунин, намояндаи Бонки ҷаҳонӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон қайд намуданд, ки аз пешрафти илмҳои дақиқ, саноатикунонии Ҷумҳурии Тоҷикистон бархурдор аст. Оиди самтҳои номбарнамудаи ҷониби АМИТ мо метавонем бо гурӯҳҳо ҳамкорӣ намоем.
Қобили тазаккури хос аст, ки намояндагии Бонки ҷаҳонӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон омодааст дар оянда бо олимони соҳаҳои иқтисодиёт, иҷтимоиёт ва энергетика ҳамкориҳои мутақобилан судман хоҳанд гузошт, ки дар ҳамоҳангсози бо шуъбаи татбиқи илм дар истеҳсолоти Раёсати Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон баррасӣ хоҳанд шуд.
ЗАБОН - ҲАСТИИ МИЛЛАТ». ТАҲТИ ИН УНВОН ДАР АГЕНТИИ АМНИЯТИ ХБРЯ-И АМИТ МАҶЛИСИ ТАНТАНАВӢ БАРГУЗОР ГАРДИД.
Имрӯз дар Агентии амнияти химиявӣ, биологӣ, радиатсионӣ ва ядроии АМИТ бахшида ба Рӯзи забони давлатӣ бо иштироки кормандони Агентӣ таҳти унвони “Забон – ҳастии миллат” маҷлиси тантанавӣ доир гардид.
Илҳом Мирсаидзода - директори Агентии амнияти химиявӣ, биологӣ, радиатсионӣ ва ядроии АМИТ вобаста ба фазилату мероси пурғановати забон ва таъриху фарҳанги миллати тоҷик будани забони модарӣ, ки мақоми давлатӣ касб намудааст, андешаронӣ намуда, изҳор дошт, ки “забон хишти аввали кохи миллат, яке аз рукнҳои асосии давлатдорӣ ва нахустунсури тафаккури миллӣ буда, забони сулҳу дӯстӣ, меҳру муҳаббат ва садоқату бародарӣ мебошад”. Ҳамчунин, зимни маҷлиси тантанавӣ аз нақши Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар рушд ва такоммули забони давлатӣ ёдоварӣ шуд.
Зикр гардид, ки маҳз, забони тоҷикӣ ба сифати рукни муҳими давлатдории миллӣ ваҳдату сарҷамъии миллати моро дар саросари мамлакат таъмин месозад. Забони давлатӣ дар пойдорӣ ва сулҳу суботи миллӣ мақому нақши муҳим дошта, ҳастии миллат ва бунёду пояи давлат эълон гардидааст.
Таъкид карда шуд, ки забон илҳомбахши фаъолияти ҳаррӯзаи мо буда, бунёдкориву созандагиҳои мардумамон бо ин забон таҷассум меёбанд ва ба оламиён муаррифӣ мешаванд. Аз ин рӯ, бузургдошти Рӯзи забон- ин арҷ гузоштан ба таъриху фарҳанги миллат аст.
Сипас котиби илмии Агентӣ Муминова Меҳрангез доир ба таърих ва марҳилаҳои тайнамудаи забони тоҷикӣ баромад намуда, иброз дошт, ки забони тоҷикӣ таърихи зиёда аз 5 ҳазор сола дошта, далели ин бозёфтҳои таърихӣ ва навиштаҷотҳо дар сангу девораҳо гувоҳӣ медиҳанд.
Дар ҳамоиш олимони ҷавони Агентии амнияти ХБРЯ-и АМИТ маъруза намуда, таҳти таваҷҷуҳи давлату Ҳукумат қарор доштани забони давлатиро изҳор доштанд.
Имрӯз (04.10.2024) дар Китобхонаи миллии Тоҷикистон бо ибтикори Кумитаи забон ва ислоҳоти назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Конференсияи илмию амалии ҷумҳуриявӣ бахшида ба 15- солаги қабули Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи забони давлатӣ» таҳти унвони «Забон ва Истиқлол» оғоз гардид.
Ба кори конфронс раиси Кумитаи забон ва ислоҳоти назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Муҳаммадҷонзода Олимҷон ҳусни оғоз бахшида, ҳозиринро ба муносибати Рӯзи забони давлатии Тоҷикистон шодбош гуфтанд.
Дар идома Ёрдамчии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон
оид ба масъалаҳои рушди иҷтимоӣ ва робита бо ҷомеа Раҳмонзода Абдулло дар суханронии хеш таъкид дошт, ки дар домони поки ин забон ҳазорон олимону донишмандон ва мутафаккирони миллатамон тарбият ёфта, дар ҳастиву поянда нигоҳ доштани он низ нақши таърихиро гузоштаанд. Албатта ин забонест, ки андешаҳои башардӯстонаи рафтори нек, гуфтори нек ва пиндори нек таблиғ гардида, садҳо асари панду ахлоқӣ сатҳи ҷаҳонӣ офарида шудааст, ки аз онҳо тавассути тарҷума ҷаҳониён баҳраманд мегарданд.
Воқеан, арҷгузорӣ ба ин забон эҳтиром ба таъриху фарҳанг ва маънавиёти миллати бузурги ориёист, ки давомдиҳанда ва пуштибони он Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон мебошад. Бо дарки масъулияти бузург ва огоҳии комил аз таърихи миллат Сарвари давлатамон борҳо дар канори давлат будани забон ва муҳимтарин арзиши миллиямон мансуб ёфтани онро баён намуда, ғамхорӣ ба забонро дар баробари ғамхорӣ ба Модар донистаанд.
Сипас, ноиби президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Саломиён Муҳаммаддовуд атрофи мавзуи “Забони тоҷикӣ ва умри ҷовидони миллат" маъруза намуда, таъкид дошт, ки забони тоҷикӣ таърихи чандҳазорсола дошта, дар атрофи забонҳои дигар озмоишҳои зиёдеро аз сар гузаронидааст. Маҳз забони модарии мо тавонист, ки миллати моро дар тӯли таърих аз саҳнаи кашмакашиву хунрезиҳои зиёди аҷнабиён берун кашида, то замони мо оварда расонад. Ба ибораи дигар, танҳо забони мо тавонист миллати моро то ба имрӯз зиндаву поянда нигоҳ дорад. Забони баландҳиммате, ки Саъдию Ҳофизи бузург, Синою Хайём, Бедилу Низомӣ бо он ҳарф мегуфтанд. Забоне, ки Айниву Лоҳутӣ, Мирсаиду Турсунзода, Бозору Лоиқ номдораш гардонидаанд, ки имрӯз аз ҳастии бузургаш меболем.
Дар идома олимону забоншиносони кишвар дар маърӯзаҳои хеш доир ба рушд ва ҷанбаҳои забони тоҷикӣ сухан ронданд. Бояд гуфт, ки конфронси мазкур аз ду қисмат иборат буда, шумораи зиёди олимону коршиносони соҳаи забонишносӣ дар он суханронӣ хоҳанд кард.