“Идеали сиёсии мо Ваҳдати миллӣ аст. Мо ягон масъалаи принсипии аслии ҷомеамонро бо роҳи зӯрӣ ва аз тариқи набарди мусаллаҳона ҳал карданӣ нестем. Муроду мақсадамон бунёдкорӣ асту бас”.
Эмомалӣ Раҳмон
Ваҳдати миллӣ дар баробари Истиқлоли сиёсӣ барои миллати тоҷик арзиши олӣ эътироф гардидааст. Бинобар ин, Ваҳдати миллӣ тавонист, ки миллати куҳанбунёди тоҷикро аз парокандагӣ эмин нигоҳ дорад. Маврид ба зикр аст, ки дар давлате, ки ҷанг ба вуҷуд меояд албатта миллатро ба парешонӣ, нофаҳмӣ, бадбинӣ, хушунат, маҳалгароӣ ва ноустуворӣ меорад. Миллати тоҷик бо ин вазъият дар солҳои 1992-1997 рӯ ба рӯ гардид. Ҳангоми ҷанги таҳмилии шаҳрвандӣ, мардуми мо ба даҳшат ва хатари азим рӯ ба рӯ гашта, дар вазъияти ҳассосе қарор дошт. Парокандагии миллӣ, нобоварӣ нисбати якдигар, фаро гирифтани ваҳму тарс дар дил, боиси бесарусомониҳои зиёд гардид. Бояд қайд намуд, ки ба даст овардани Ваҳдати миллӣ корӣ саҳлу осон набуда, иттифоқ бастан ва якдил будани миллати алоҳида фаъолияти мураккаб мебошад.
Дар таърихномаи ҳар миллат саҳифаҳои сабақомӯз ва арзишманде ҳастанд, ки ба наслҳои оянда ҳамчун дарси ватандорию худшиносӣ хизмат мекунанд. Чунин саҳифаи заррин барои миллати тоҷик рӯзи ба имзо расидани Созишномаи Истиқрори сулҳ ва ризоияти миллӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон мебошад. Ин санади муҳимми таърихӣ, ки 27 июни соли 1997 дар Маскав ба имзо расид, маҳз пайғоми ҷонбахше аз фарорасии сулҳи деринтизор дар сарзамини тоҷикон буд. Дар он ормони халқи мо бо каломи ширини Сулҳ ва Ваҳдат таҷассум ёфтааст. Сулҳу субот ва ризоияти миллӣ ба халқи тоҷик ба осонӣ муяссар нашудааст. Барои расидан ба ин рӯзи фирӯз моро лозим омад, ки роҳи тӯлонии ноҳамворро тай намоем, мамониатҳои сангинро аз миён бардорем ва мушкилоти гаронро паси сар кунем.
Муҳимтарин ҳуҷҷат – Созишномаи истиқрори сулҳ байни тоҷикон ба оғози марҳалаи сифатан нави таърихӣ – бозсозию ободкорӣ дар асоси ғояи Тоҷикистони азизу соҳибистиқлол – Ватани маҳбуби ҳамаи мо шуруъ шуд. Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар Паёми худ ба Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон зикр кард, ки таҷрибаи арзишманди гузаштагони мо дар мубориза барои озодӣ ва истиқлол дар асри ХХ – даврони ниҳоят мураккаби сарнавишти миллати тоҷик аҳамияти фавқулодаи ҳаётӣ дошт ва ин масъала то ҳанӯз мавриди таваҷҷуҳи ҷиддӣ ва баррасиву таҳқиқи ҷомеашиносон ва таърихнигорон қарор нагирифтааст. Дар охири асри ХIX ва оғози садаи ХХ миллати тоҷик таҳти таъсири омилҳои зиёди сиёсиву иҷтимоӣ дар марҳалаи ниҳоят ҳассос ва хатарноки ҳастии хеш қарор дошт.
Бояд қайд намуд, ки Ваҳдати миллӣ яке аз дастоварди нодири миллати тоҷик дар даврони соҳибистиқлолият мебошад, ки ба яке аз ҷашнҳои умумимиллӣ мубаддал гашта, нишони муттаҳидиву ҳамбастагӣ ва ҳамдигарфаҳмӣ мебошад. “Сулҳу субот ва ваҳдати миллӣ ҳамчун омилҳои муттаҳидсозандаи мардуми тоҷик имкон фароҳам овард, ки бо истифодаи арзишҳои аз ҷониби ҷомеаи ҷаҳонӣ пазируфташуда дар кишварамон таҳкурсии ташаккули ҷомеаи шаҳрвандӣ гузошта шавад. Инчунин, барои беҳтар гардидани сатҳу сифати зиндагии мардум, ободии Ватан ва ояндаи давлати соҳибистиқлоламон заминаи мусоид муҳайё гардад”.
Қобили зикр аст, ки ин дастоварди бузурги миллати тоҷик маҳз бо талошҳои шабонарӯзӣ ва заҳматҳои фидокоронаи Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба даст омадааст. Ин марди ҷасуру ватандӯст аз рӯзи аввали ба мансаби сарвари давлат таъин шудан, ба эҳё намудани сулҳу субот дар кишвар ва баргардонидани шаҳрвандоне, ки маҷбур шуданд тарки ватан намоянд, шуруъ намуда, дар ин кор муваффақ ҳам шуданд.
Ваҳдати миллӣ пас аз Истиқлоли сиёсӣ дуюмин дастоварди бузурги миллати тоҷик маҳсуб ёфта, барои халқи тоҷик кафили сулҳу субот ва саҳифаи нави таърихсозии миллӣ гардид. Инак, бо гузашти 28 сол аз истиқрори сулҳ ва ризоияти миллӣ, халқи тоҷик бо гиромидошти ин рӯзи таърихӣ, пос доштани хотираи шаҳидони ҷанги таҳмилии шаҳрвандӣ ва эҳтиром гузоштан ба заҳматҳои сулҳофаринии фарзандони миллат ба хотири ояндаи дурахшони Тоҷикистон – Ваҳдати миллиро дар мақоми сазовор ҷашн мегиранд.
Инчунин, самараи Ваҳдати миллӣ ва тарғиби пайвастаи ғояҳои он буд, ки Тоҷикситон дар муддати кӯтоҳи таърихӣ ба марҳалаи рушди устувор ворид шуда, дар самти беҳтар намудани сатҳу сифати зиндагии аҳолӣ ба дастовардҳои назаррас ноил гардид. Дар баробари ин, раҳоӣ бахшидани кишвар аз бунбасти коммуникатсионӣ, гузоштани заминаи устувор барои таъмини рушди иқтисодӣ бунёди зерсохторҳои энергетикӣ ва роҳу нақбҳо, хатҳои баландшиддати интиқоли барқ, зерсохторҳои барқӣ, рушди бомароми саноату кишоварзӣ, соҳибкорӣ ва бахши хусусӣ, бунёди даҳҳо ҳазор гектар боғу токзор дастовардҳои назарраси ин марҳила мебошад. Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ҳамчун ҳокими Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон дар таҳкими сулҳу ваҳдати миллӣ, ҳифзи ягонагӣ ва тамомияти арзӣ, таъмини суботи сиёсию ҳамгироии ҷомеа, пойдориву бардавомии давлати демокративу ҳуқуқбунёд, қабули аввалин Конститутсияи давлати мустақил, такмили заминаҳои ҳуқуқии кишвар ва таъсиси низоми самарабахши мақомоти ҳокимияти давлатӣ саҳми беандоза дошта, Тоҷикистонро ҳамчун кишвари сулҳпарвар дар арсаи ҷаҳонӣ муаррифӣ намуданд. Пойдории сулҳу субот ба рушди устувори соҳаҳои иқтисодӣ, иҷтимоӣ, сиёсию ҳуқуқии мамлакат мусоидат намуда, обрӯ ва нуфузи Тоҷикистони соҳибистиқлол рӯз аз рӯз дар арсаи байналмилалӣ боло гардад ва давлати мо ҳамчун қисми ҷудонашавандаи ҷомеаи ҷаҳонӣ пазируфта шавад. Ба шарофати сулҳу субот ва иродаи қавии мардуми шарифи мамлакат дар муддати кӯтоҳ рушди муназзами иқтисодиву иҷтимоӣ ва фарҳангиву маънавии кишвар таъмин гардид.
Ҳамин тариқ, бо боварии комил метавон гуфт, ки таҷрибаи сулҳофаринии Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон як намунаи беҳтарин дар ҷомеаи ҷаҳонӣ ба шумор меравад. Имрӯз тамоми кишварҳои ҷаҳон Ҷумҳурии Тоҷикистонро ҳамчун кишвари сулҳпарвар ва ташаббускори сулҳофариниш эътироф намудаанд. Инчунин, бо ташаббуси Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар Созмони Милали Муттаҳид “Даҳсолаи таҳкими сулҳ барои наслҳои оянда” пешниҳод гардида, аз ҷониби ҷомеаи ҷаҳонӣ пазируфта шуд, ки ифтихори ҳар як фарди тоҷик мебошад. Бо татбиқи ҳарчи бештари ғояҳои миллӣ ва созандагӣ, пояҳои давлатдории миллии мо ҳамон андоза мустаҳкам гардида, ки боиси болоравии камолоти маънавии мардум ва ҷомеа гардидааст. Худшиносӣ ва худогоҳии миллӣ гӯё пандест аз гузаштаи дуру пешрафти маънавиёти кишвар. Танҳо бо роҳи якдигарфаҳмӣ истиқлолу сулҳу ягонагии давлату миллатро устувор карда метавонем. Чунки дар фазои сулҳу ваҳдат душвориҳо ва монеаҳо паси сар мешаванд, рӯзгори мардум рӯ ба тараққӣ ниҳода, кишвари азизи биҳиштосоямон дар шоҳроҳи пешрафти тараққиёт мавқеи боз ҳам мустаҳкамро соҳиб мегардад. Аз ин рӯ, ҳар як шаҳрванди тоҷик хурду бузург махсусан насли ҷавон бояд ба қадри ин неъмати бебаҳо расида, арҷгузорӣ намуда, баҳри рушду пешрафти кишвар ва ҳифзи манфиатҳои миллӣ саҳми худро гузоранд.
Файзуллаева Нигора, ходими илмии Шуъбаи Осиёи Ҷанубӣ ва Шарқии Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои АМИТ
Ибрагимова Мадина, лаборанти калони Шуъбаи Осиёи Ҷанубӣ ва Шарқии Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои АМИТ
ОЛИМОНИ АКАДЕМИЯИ ИЛМҲО ВАЗИФАДОРАНД, КИ ДАР ИҶРОИ СЕ ҲАДАФИ СТРАТЕГИИ ДАВЛАТ – ТАЪМИНИ ИСТИҚЛОЛИЯТИ ЭНЕРГЕТИКӢ, РАҲОӢ АЗ БУНБАСТИ КОММУНИКАТСИОНӢ ВА ҲИФЗИ АМНИЯТИ ОЗУҚАВОРИИ МАМЛАКАТ НАҚШИ ФАЪОЛОНА ДОШТА БОШАНД.
