
Модар, модар накутарин инсонӣ,
То бовари гарму сарди ҳар давронӣ.
Гаҳ нарму латифу гаҳ матиниву қавӣ,
Нозук зи гулу сахтар аз сандонӣ.
Модар – офарандаи зиндагӣ, таскинбахши дилҳои хаста, беҳтарин марҳам барои дард, соябон ва ғамгусори фарзандон, нури хонадон ва манбаи муҳаббати бепоён аст. Меҳрубонии модар аз рӯзи аввали таваллуди фарзанд то охирин лаҳзаҳои умр, чун офтоб гармӣ мебахшад ва роҳнамоӣ мекунад. Дасти модар нахустин гаҳвораи тифл ва суханаш аввалин дарси зиндагист.
Модар мисли офтобест, ки бо гармии меҳраш дили фарзандро равшан мекунад. Ҳар лаҳзаи зиндагии ӯ саршор аз талошҳо барои хушбахтии фарзандон аст. Аз айёми кӯдакӣ то бузургсолӣ, модар ҳамеша дар паҳлӯи фарзанд буда, доимо дастгир ва роҳнамои ҷигарбандаш аст.
Асоси рушду камолоти фарзанд аз меҳнату заҳмати хастанопазири модар сарчашма мегирад.
Модар аз аввалин рӯзҳои таваллуди фарзанд шабу рӯз заҳмат мекашад. Ӯ ба фарзанд забон, ахлоқ, тарбия ва илму дониш меомӯзонад. Ҳар як сухани модар барои фарзанд дарси зиндагист. Ҳатто вақте ки фарзанд бузург мешавад, модар ҳамоно аз ҳолу аҳволи ӯ бохабар буда, бо дуо ва насиҳатҳои хирадмандонааш роҳнамоӣ мекунад.
Сиришти ман, ниҳоди ман ту будӣ,
Сафои бомдоди ман ту будӣ.
Аё модар, ба-дон сон бесаводӣ,
Нахустин устоди ман ту будӣ.
Модар аввалин мураббии инсон аст. Аз рӯзи аввал то лаҳзаи охир ӯ ғамхорӣ, меҳрубонӣ ва ҳидояти худро нисбат ба фарзанд нишон медиҳад.Ӯ на танҳо тарбиятгар, балки муаллим, дӯст ва ҳимоятгари зиндагии мо мебошад.Фидокории модарро бо ҳеҷ чиз андоза кардан ғайриимкон аст. Вай шабҳоро бедор мегузаронад, то фарзанди худро бо меҳр парвариш диҳад. Вақте ки мо ба мушкилӣ дучор мешавем, аввалин шахсе, ки моро дастгирӣ мекунад ва бо суханони гармаш ором месозад, ин модараст.
Асосгузори сулҳу Ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тољикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон мақоми занро дар ҳама давру замон бузург арзёбӣ намуда, занро «тавлидгару мураббии инсон ва устоди беназири фарзанд» баҳогузорӣ намудаанд. Таъкиди дигари Пешвои миллат ин аст: «Нахуст мактаби инсон - мактаби модар мебошад, ки ҳамаи мо таҳти парасторӣ ва навозиши ӯ ба камол расида, сабақи одамият омӯхтаем».
Модар офарандаи ҳаёту мамот буда, аз ҳама қимматтарину азизтарин шахс дар олами ҳастӣ мебошад. Меҳри беҳамтои модар ба мисли хуршеди олам аст, ки ба тамоми ҷаҳон саховатмондана нур мепошад. Ишқи поки модар ба мисоли чашмаҳои пурҷӯшест, ки дашту биёбонро гулистоне мекунад.
Модар ягона фариштаест,ки ба ҷигарбанди худ гап задан, рафтору ахлоқи шоистаи инсонӣ ва муносибатҳои иҷтимоиро бо меҳру муҳаббати беандоза меомӯзонад.
Муҳаббати модар софу беғараз буда, фарзанде, ки онро эҳсос мекунад, ҳамеша нерӯманд ва муваффақ хоҳад буд. Дар дилу дидаи модар ҳар фарзандаш мисли гул бебаҳост ва ӯ барои хушбахтии онҳо тамоми ҳастии худро мебахшад.
Аз бузургию хизматҳои модар ҳар қадаре ки сухан кунем, кам аст, зеро модар фариштаеро мемонад, ки тамоми ҳастии худро ба беҳтарин неъмати ба дунё овардааш-фарзанд мебахшад.
Тағаев Алиакбар Пулотович н.и.х, Ходими калони илмии озмоишгоҳи “Коркарди комплексии ашё ва партовҳои саноатӣ” – и Институти кимиёи ба номи В.И. Никитини АМИТ
09 июни соли ҷорӣ бо ташаббуси Академияи хурди илмҳо – и назди Раёсати Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Конференсияи илмӣ – амалӣ байналмилалӣ дар толори Институти геология сохтмонӣ ба заминҷунбӣ тобовар ва сейсмологияи Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ба муносибати кушодашавии 45 – умин Сессияи баҳории Академияи хурди илмҳои Тоҷикистон баргузор гардид. Дар баргузории конференсия Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт - президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ, Ҷӯразода Ҷамшед Ҳабибулло - муовини якуми вазири маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон, Мирзораҳимзода Акобир Карим - ноиби президенти АМИТ, ҳамзамон раиси Шуъбаи илмҳои биологӣ, Файзизода Исмоил – муовини якуми Федератсия мустақили иттифоқҳои касабаи Ҷумҳурии Тоҷикистон, Худоёров Фарҳод Таварович – намояндаи Сарраёсати маорифи шаҳри Душанбе, Саъдизода Ҷаҳонгир – мудири Шуъбаи рушди иҷтимои ва робита бо ҷомеаи Ҳукумати шаҳри Душанбе, Аминзода Пулод – директори Институти геология сохтмонӣ ба заминҷунбӣ тобовар ва сейсмологияи Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, Ҳисориев Ҳикмат – мудири Шуъбаи Академияи хурди Раёсати АМИТ ва хонандагони узви ин Академия иштирок ва суханронӣ намуданд. Нахуст ба кори конференсия Ҳисориев Ҳикмат – мудири Шуъбаи Академияи хурди назди Раёсати АМИТ ҳусни оғоз бахшида, сухани муқадимавиро ба Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт - президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ доданд, мавсуф зимни баромади хеш сараввал аҳли иштирокдоронро ба муносибати кушодашавии 45 – умин Сессия хайрамақдам гуфта, қайд намуданд, ки шумо наврасону ҷавонони хушбахтед, чун ки зодаи даврони истиқлолед ва барои шумо ба хусус барои таҳсилу донишандӯзӣ Пешвои муаззами миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ғамхориҳои зиёде намуда, тамоми шароитро муҳаё намудаанд. Зимнан ба хонандагон барои омӯхтани илмҳои замона алалхусус фанҳои дақиқ, табиию риёзӣ, забономӯзӣ тавсеаҳои судманд дод. Дар идомаи конференсия шахсони болозикр бо суханони пандомези худ иштирокдорони конференсияро табрику муборакбод намуда, хонандагонро ба илмомӯзи талқин намуданд. Ҳамзамон хонандагон ба саволҳои худ аз аҳли раёсат ҷавобҳои қонеъкунанда гирифтанд. Дар интиҳои конференсия президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт аҳли раёсатро ҳамроҳӣ намуда, аз озмоишгоҳҳои наву замонавии институт дидан намуданд.
Боиси хушнудист, ки кишвари мо дар ҳалли мушкилоти об ва тағйирëбии иқлим миёни кишварҳои сайëра ва созмонҳои байналхалқӣ яке аз кишварҳои пешсафтарин ба ҳисоб меравад. Ҷомеаи ҷаҳон имрӯз ташабусҳои Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмонро ҷиҳати бартараф
06 майи соли равон дар пойтахти Ҷумҳурии Қазоқистон шаҳри Остона Конференсияи байналмилалӣ бахшида ба 30 – солагии фаъолияти Маркази байналмилалии илмию техникӣ таҳти унвони “Илм барои бехатарии ҷаҳон” бо иштироки намояндагони давлатҳои Осиёву Аврупо ва Амрико баргузор гардид. Дар ин чорабинии бонуфузи байналмилалӣ президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт иштирок ва суханронӣ намуд.
Ёдовар мешавем, ки Маркази байналмилалии илмию техникӣ ҳануз соли 1992 таъсис ёфтааст ва дар тули ин 30 – сол дар аксарияти давлатҳои дунё барои баргузории корҳои татқиқотӣ саҳми арзандаи худро гузошта, ҳамзамон барои дӯстиву рафоқат ва баҳамоию якдигарфаҳмӣ ва дар умум барои баланд бардоштани савияи донишҳои илмиву техникии халқиятҳо барои пешгирӣ аз носозгориву куштору бадхоҳӣ ва таъмини амнияти осоиштаи халқиятҳои дунё фаъолият менамояд.
Дар кори ин конфронс аз тамоми кишварҳои Осиё, Аврупо ва Амрико олимон иштирок намуда, барои рушду равнақи кори ин марказ мулоҳизаронӣ намуданд. Метавон гуфт, ки дар фаъолияти Маркази байналмилалии илмӣ - техникӣ олимони 60 кишвари ҷаҳон иштирок менамоянд.
Дар замони соҳибистиқлолӣ Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ҳамчун маркази илми ҷумҳурӣ ҳамкориҳои илмии худро бо аксарияти муассисаҳои илмии кишварҳои ҷаҳон тақвият дода, ҷиҳати рушди зинаҳои гуногуни илмӣ аз ҷониби роҳбарияти академия тадбирҳои наву саривақтӣ андешида мешаванд.
ВОХУРИИ НОИБИ ПРЕЗИДЕНТИ АКАДЕМИЯИ МИЛЛИИ ИЛМҲОИ ТОҶИКИСТОН БО ОЛИМОНУ КОРМАНДОНИ МУАССИСАҲОИ ИЛМИИ СОҲАИ ТИБ
Дар толори маҷлисии “Пажуҳишгоҳи гастроэнтерология” вохӯрии ноиби президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон , раиси Шуъбаи илмҳои тиббӣ ва фармасевтии АМИТ Ибодзода Саидмуқим Тиллохӯҷа бо роҳбарони муассисаҳои илмии соҳаи тиб баргузор гардид.
Дар вохӯрӣ масъала ҳои марбут ба Мулоқоти Президенти Љумњурии Тољикистон, Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон бо аҳли илм ва маорифи кишвар, тартибу интизоми меҳнат, рафти иҷрои лоиҳаҳои илмӣ, тайёр намудани кадрҳои илмӣ ва ҷалби ҷавонон ба зинаҳои магистратура ва асприрантура мавриди баррасӣ қарор гирифтанд.
БАРГУЗОРИИ МАҶЛИСИ ҲИСОБОТӢ-ИНТИХОБОТӢ ДАР ТАШКИЛОТИ ИБТИДОИИ “ДИПЛОМАТ” – И КУМИТАИ ИҶРОИЯИ ИБТИДОИИ “ХИРАДМАНДОН” – И ҲИЗБИ ХАЛҚИИ ДЕМОКРАТИИ ТОҶИКИСТОН ДАР АКАДЕМИЯИ МИЛЛИИ ИЛМҲОИ ТОҶИКИСТОН
06 май дар ташкилоти ибтидоии “ДИПЛОМАТ” маҷлиси ҳисоботӣ-интихоботӣ бо иштироки Қурбонова Ш – муовини Кумитаи иҷроияи ибтидоии “Хирадмандон” – и Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон дар Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, директори Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, Раиси ташкилоти ибтидоии “Дипломат” Ҳайдарзода Р.Ҷ. ва муовини директор оид ба илм ва таълими Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, муовин ташкилоти ибтидоии “Дипломат” Раҳмонзода А.Ш. дар Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон доир гардид.
Тибқи рӯзномаи маҷлис Раҳмонзода А.Ш. ҳисоботи ташкилоти ибтидоиро дар давраи ҳисоботӣ пешниҳод намуда, қайд кард, ки ташкилоти ибтидоии “Дипломат” дар давраи ҳисоботӣ фаъолияти назаррас нишон дода, оид ба амалӣ гардонидани ҳадафҳои созандаи Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон ва қарорҳои сохторҳои болоии ҳизб корҳои назаррасеро анҷом доданд.
Ҳамчунин, Қурбонова Ш – муовини Кумитаи иҷроияи ибтидоии “Хирадмандон” – и Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон дар Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, директори Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, Раиси ташкилоти ибтидоии “Дипломат” Ҳайдарзода Р.Ҷ., Воҳидова С – мудири шуъбаи Аврупо, Зиёев С. – мудири шуъбаи Шарқи Наздик ва Миёна ва Неъматова П – мудири шуъбаи Осиёи Ҷанубӣ ва Шарқии Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон низ оид ба ҳисоботи ташкилоти ибтидоии “Дипломат” дар давраи ҳисоботӣ суханронӣ намуда, нақши аъзоёни ташкилоти ибтидоиро дар татбиқ намудани барномаҳои марбут ба соҳаи фарҳангии Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон муассир арзёбӣ намуданд.
Тибқи рӯзномаи дуюми маҷлис аз ҷониби аъзоёни ҳизб Ҳайдарзода Рустам Ҷӯраро – директори Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон раиси нави ташкилоти ибтидоии “Дипломат” интихоб гардид.
Сипас Қурбонова Ш – муовини Кумитаи иҷроияи ибтидоии “Хирадмандон” – и Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон дар Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон зикр намуд, ки Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон дар тули фаъолияти худ дар кишвар ба сифати як ҳизби пешоҳанги ҷомеа масъулияти олии ватансозиро бар зимма дошта, бо ҷалби ҳама аъзо ва ҷонибдоронаш идеологияи миллиро бунёд ва тарғиб менамояд. Дар доираи барномаҳои созандаи Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон самтҳои муҳимми хоҷагии халқи кишвар рушд ёфта, сатҳи некуаҳолии мардум боло рафта истодааст.
Дар идома Ҳайдарзода Рустам Ҷӯраро – директори Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон андешаронӣ намуда, иброз дошт, ки ба Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон ҳизбе дар даврони истиқлоли кишвар бо мақсади хизмати содиқона ба халқу Ватан ва ифодаи азму иродаи мардуми шарифи Тоҷикистон таъсис ёфта, маҳз бо рисолати мардумсолорӣ, сулҳу оромӣ, суботи сиёсӣ, ваҳдати миллӣ, созандагиву бунёдкорӣ ва тарғиби ғояҳои бузурги ватандӯстию худшиносӣ дар дили ҳар шаҳрванди кишвар маҳбубият пайдо намуд, аз таъсисаш 30 сол сипарӣ гардид.
Бояд қайд намуд, ки нақши Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон ҳамчун ниҳоди сиёсӣ-поягузори сиёсии Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳим ва таъсирбахш боқӣ монда, итминон дорем, ки бо иштироки фаъоли аъзо ва ҷонибдорони ҳизб, доираи олимону муҳаққиқон ва ходимони ҷамъиятию хусусӣ барномаҳо ва ҳадафҳои пешгирифтаи он то давраи соли 2027 пурмаҳсул татбиқ меёбанд. Зеро пайравии мо ба Асосогузори сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Раиси Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон маҳз дар амали мо дар татбиқи ҳидоятҳо ва роҳнамоиҳои созанда ва барномаҳои Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон инъикос меёбад.
ДАР ҲОШИЯИ СУХАНРОНИИ ПЕШВОИ МИЛЛАТ, ПРЕЗИДЕНТИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН МУҲТАРАМ ЭМОМАЛӢ РАҲМОН ЗИМНИ МУЛОҚОТ БО АҲЛИ ИЛМ ВА МАОРИФИ КИШВАР
6 майи соли равон дар ҳошияи суханронии Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон зимни мулоқот бо аҳли илм ва маорифи кишвар дар толори Раёсати Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон бо иштироки олимону кормандон ҳамоиш баргузор гардид.
Дар оғоз ноиби президенти АМИТ Саломиён Муҳаммаддовуд Қаюм дар робита ба муҳимияти баргузории ҳамоиши мазкур суханронӣ намуда, иброз дошт, ки дар замони соҳибистиқлолии кишвар маҳз Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба соҳаи илм махсусан тарбияи олимони ҷавон таваҷҷуҳи хосса зоҳир менамоянд.
Ҳамин аст, ки Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон солҳои охир дар масъалаҳои баланд бардоштани нуфузи илми тоҷик дар арсаи байналмилалӣ, тарбияи олимони ҷавон, мустаҳкамкунии мактаби илмӣ миёни устод ва шогирд, дастгирии ҷавонон дар самти ҳимоя намудани номзадӣ дар риштаҳои гуногуни илм, муҷаҳҳаз намудани лабараторияву озмоишгоҳҳо, пайваст намудани илм бо истеҳсолот, ки вазифаи ҷонии мову шумо кормандони илм аст тадбирҳои нав меандешад.
Дар идома доктори илмҳои филологӣ Қосимзода Солеҳ дар баромади хеш таъкид доштанд, ки агар мо мундариҷаи мулоқоти Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистонро бо аҳли илм ва маорифи кишвар ба самтҳои гуногун тақсим намоем, яке аз самтҳои асосии ин мулоқот ба баррасии масъалаи таъмини сифат ва самаранокии тарбияи кадрҳои илмӣ равона гардидааст. Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон бо мақсади ворид гардидан ба фазои байналмилалии таҳсилот ва пайваст шудан ба Эъломияи Болония корҳои назаррасро анҷом дода, шуруъ аз соли 2007 бо мақсади рушду такомули соҳаи илм ва маорифи кишвар бо мақсади татбиқи низоми кредитии таҳсилот муассисаҳои таҳсилоти олиро ба низоми таҳсилоти сезинагӣ гузаронид.
Қайд гардид, ки мутобиқи ин муассисаҳои таълимии таҳсилоти олӣ ва муассисаҳои илмии ҷумҳурӣ, аз ҷумла муассисаҳои илмии тобеи Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, ки дорои заминаи илмӣ ва пояи моддию техникӣ буданд, имконият пайдо намуданд то дар зинаҳои таҳсилоти касбии баъд аз муассисаи олии таълимӣ–тавассути магистратура, аспирантура, докторантураи PhD, докторантураи анъанавӣ ва постдокторантура тайёр кардани мутахассисони ҷавони илмиро ба роҳ монанд.
Зимнан дар ҳамоиш олимону кормадон атрофи суханронии Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон зимни мулоқот бо аҳли илм ва маорифи кишвар дар мавзуҳои гуногун маърузаҳои хешро ироа намуданд.
ИШТИРОК ДАР ҶАЛАСАИ УМУМИИ 78- УМИ ШӮРОИ МУДИРОНИ МАРКАЗИ БАЙНАЛМИЛАЛИИ ИЛМИЮ ТЕХНИКӢ
5 июни соли ҷорӣ дар шаҳри Остонаи Ҷумҳурии Қазоқистон Ҷаласаи умумии 78- ӯми Шӯрои мудирони Маркази байналмилалии илмию техникӣ баргузор гардид. Дар ин ҷаласа аз Ҷумҳурии Тоҷикистон президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт ва аз дигар кишварҳои ҷаҳон олимону намояндагони соҳаҳои илмиву техникӣ иштирок намуданд.
Дар ин ҷаласа дар доираи ҳамкориҳо лоиҳаҳое, ки аз ҷониби маркази мазкур саҳмгузорӣ мешаванд аъзоён бо онҳо шинос гардиданд. Ёдовар мешавем, ки дар замони соҳибистиқлолӣ Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ҳамчун маркази илми ҷумҳурӣ ҳамкориҳои илмии худро бо аксарияти муассисаҳои илмии кишварҳои ҷаҳон тақвият дода, ҷиҳати рушди зинаҳои гуногуни илмӣ аз ҷониби роҳбарияти академия тадбирҳои наву саривақтӣ андешида мешванд.
ВОХУРИИ НОИБИ ПРЕЗИДЕНТИ АМИТ АМОНЗОДА ИЛҲОМ ТЕМУР - ДОКТОРИ ИЛМҲОИ ТЕХНИКӢ БО КОРМАНДОНИ ИНСТИТУТИ МАТЕМАТИКАИ БА НОМИ А.ҶӮРАЕВИ АМИТ
05 июни соли равон дар Инстиути математикаи ба номи А.Ҷӯраеви Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон вохурии ноиби президенти АМИТ Амонзода Илҳом Темур-доктори илмҳои техникӣ, раиси Шӯъбаи илмҳои физикаю математика, химия, геология ва техникаи АМИТ бо кормандони Институти математикаи ба номи А.Ҷӯраеви АМИТ дар ҳошияи суханронии Пешвои миллат дар мулоқот бо аҳли илм ва маорифи кишвар баргузор гардид.
Инчунин, ноиби президенти АМИТ Амонзода Илҳом Темур аз ваъзи кори кормандони институт дидан намуданд. Ҳадаф аз вохурӣ пеш аз ҳама шиносоӣ буда, зимнан масъалаҳо доир ба фаъолияти пурсамари Институти математикаи ба номи А.Ҷӯраеви АМИТ мавриди баррасӣ қарор дода шуданд.