Дар ҳошияи сафари Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба Озарбойҷон, 11-12 ноябри 2024
12 ноябри соли равон дар шаҳри Баку Ҷумҳурии Озарбойҷон Конференсияи 29 - уми ҷонибҳои Конвенсияи қолабии СММ оид ба тағйирёбии иқлим (COP – 29) баргузор гардид, ки дар он сарони 80 давлат, аз ҷумла Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон низ иштирок карданд.
Конвенсияи қолабии СММ оид ба тағйирёбии иқлим (СОР -29) дар асоси изҳороти олимон дар бораи идомаи партовҳои рекордии гази карбон ба атмосфера баргузор мешавад. Ҳадафи асосии конфронси COP тибқи Созишномаи Париж - ин маҳдуд кардани миқдори гази карбон дар ҷаҳон то 1,5 дараҷаи Селсий мебошад. Дар конфронс ҳайатҳои 198 кишвари ҷаҳон, ки Конвенсияи чаҳорчӯбаи СММ дар бораи тағирёбии иқлимро имзо кардаанд, ширкат меварзанд ва то 22 ноябр соли 2024 ба нақша гирифта шудааст.
Дар ин ҳамоиш Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон таваҷҷуҳи иштирокчиёни чорабиниро ба масъалаҳои таҳдидҳои иқлимӣ ва оқибатҳои он ҷалб намуда, ҳамагонро ба пурзӯр намудани талошҳо барои ҳалли мушкилоти иқлим даъват намуданд. Сарвари давлат изҳор намуданд, ки истифодаи самараноки манбаъҳои барқароршавандаи энергия ба коҳиши партовҳои газҳои гулхонагӣ ва рушди иқтисоди сабз мусоидат мекунад. Имрӯз 98 дарсади нерӯи барқи кишвар аз ҳисоби гидроэнергетика, яъне энергияи сабз истеҳсол шуда ва саҳми Тоҷикистон дар партовҳои газҳои гулхонаӣ кам буда, аз рӯи ин нишондод Тоҷикистон дар ҷаҳон дар ҷои 130-ум қарор дорад.Вобаста ба ин, дар бораи «Стратегияи рушди иқтисоди сабз», ки аз ҷониби Тоҷикистон қабул шудааст, Президенти кишвар иброз намуданд: “Мо ният дорем, ки то соли 2032 истеҳсоли энергияро дар кишвар аз манбаъҳои таҳдидшаванда пурра таъмин намуда, Тоҷикистонро то соли 2037ба як кишвари сабз табдил диҳем.”.
Масъалаи дигаре, ки дар ин ҳамоиш матраҳ гардид, ин ҳифзи пиряхҳо буд. Бо ташаббуси Тоҷикистон Маҷмааи умумии Созмони Милали Муттаҳид соли 2025 – ро “Соли ҳифзи пиряхҳо” эълон намуданд. Мутобиқи ин Қатънома дар назди Созмони Милали Муттаҳид Хазинаи байналмилалии мақсадноки эътимодро ҷиҳати ҳифзи пиряхҳо таъсис медиҳад ва моҳи майи соли 2026 дар шаҳри Душанбе гузаронидани конфронси байналмилалии сатҳи баланд оид ба ҳифзи пиряхҳо ба нақша гирифта шудааст. Ҳамчунин бо ташабусси Тоҷикистон ва Фаронса аз ҷониби СММ солҳои 2025 – 2034 ҳамчун “Даҳсолаи амал барои дастгирии илмҳои яхшиносӣ” эълон шудааст. Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон мӯҳтарам Эмомалӣ Раҳмон пешниҳод намуданд: “ Таҳти сарпарастии Созмони ҷаҳонии обуҳавошиносӣ ва дар ҳамкорӣ бо дигар шарикони рушд дар шаҳри Душанбе Маркази ҳамоҳангсозии минтақавӣ оид ба яхшиносӣ таъсис дода шавад.”
COP - 29, ки дар Озарбойҷон баргузор мешавад, як нишасти таърихӣ барои суръат бахшидани амалҳо ва ноил шудан ба ҳадафҳои тағирёбии иқлим хоҳад буд ва барои кишварҳои ширкаткунанда имконият медиҳад, ки ҳалли мушкилотҳои бӯҳрони иқлимиро ба ӯҳда гирифта ва чораҳои мушаххас андешида, ташабуссҳои худро пешниҳод намоянд.
Қурбонзода Фарида - ходими илмии Шуъбаи ИДМ – и Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои АМИТ
ОЛИМОНИ АКАДЕМИЯИ ИЛМҲО ВАЗИФАДОРАНД, КИ ДАР ИҶРОИ СЕ ҲАДАФИ СТРАТЕГИИ ДАВЛАТ – ТАЪМИНИ ИСТИҚЛОЛИЯТИ ЭНЕРГЕТИКӢ, РАҲОӢ АЗ БУНБАСТИ КОММУНИКАТСИОНӢ ВА ҲИФЗИ АМНИЯТИ ОЗУҚАВОРИИ МАМЛАКАТ НАҚШИ ФАЪОЛОНА ДОШТА БОШАНД.
