Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон
МАМНУЪГОҲИ ТАЪРИХИЮ-ФАРҲАНГИИ ВОДИИ ҲИСОР
ОЛИМОНИ АКАДЕМИЯИ ИЛМҲО ВАЗИФАДОРАНД, КИ ДАР ИҶРОИ СЕ ҲАДАФИ СТРАТЕГИИ ДАВЛАТ – ТАЪМИНИ ИСТИҚЛОЛИЯТИ ЭНЕРГЕТИКӢ, РАҲОӢ АЗ БУНБАСТИ КОММУНИКАТСИОНӢ ВА ҲИФЗИ АМНИЯТИ ОЗУҚАВОРИИ МАМЛАКАТ НАҚШИ ФАЪОЛОНА ДОШТА БОШАНД.
Навид
Categories
Наворҳои видеоӣ
Бо мақсади оммавият ва тарғибу ташвиқи варзиш ҳафтаи равон миёни олимони ҷавони Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон мусобиқи варзишии футболи хурд баргузор гардид. Ҳамин аст, ки варзиш - омили муҳими солимӣ ва машғул гардидан ба он ифодагари баҳамоӣ, сулҳу оромӣ ва таҳкимбахши дӯстию рафоқат миёни аҳли ҷомеа мебошад.
Ҳукумати кишвар аз рӯзҳои аввали соҳибистиқлолӣ ба оммавият гардонидани соҳаи варзиш таваҷҷуҳи махсус зоҳир намуда, барои боз ҳам рушд намудани ин соҳа тамоми имкониятҳои мавҷударо истифода намуда истодаанд. Маҳз ҷавонони варзишгаро зарур меояд, ки аз ин шароитҳои фароҳам овардаи Сарвари давлат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба хуби истифода намуда, барои муаррифии кишвар дар сатҳи байналмилалӣ кушиш ба харҷ диҳанд.
Хушбахтона барои боз ҳам рушд намудани соҳаи футболи кишвар Ассамблеяи генералии Созмони Милали Муттаҳид қатънома дар бораи эълон кардани Рӯзи ҷаҳонии футбол, ки онро Президенти Ассотсиатсияи футболи Осиёи Марказӣ (CAFA), Президенти Федератсияи футболи Тоҷикистон муҳтарам Рустам Эмомалӣ пешниҳод намуд, қабул кард.
Ёдовар мешавем, ки дар мусобиқа 16 даста аз ҳисоби кормандони раёсат ва олимони ҷавони сохторҳои зертобеи Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон байни ҳам мусобиқа намуданд. Дар ин мусобиқа дастаи Институти химия ҷойи аввал ва дастаи Раёсати Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ҷойи дуюмро ишғол намуданд. Имрӯз мусобиқаи хурди футбол бо иштироки президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт ҷамбаст гардид.
Нимаи дуюми рӯзи 24 майи соли равон дар толори калони маҷлисии Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон бо ташаббуси Институти фалсафа, сиёсатшиносӣ ва ҳуқуқи ба номи А. Баҳоваддинови Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон мизи мудаввар дар мавзуи «Масъалаҳои фарҳанги муосири бадеии тоҷик» бахшида ба бузургдошти файласуф ва санъатшиноси тоҷик Саъдулло Раҳимов баргузор гардид.
Дар оғоз директори Институти фалсафа, сиёсатшиносӣ ва ҳуқуқи ба номи Баҳоваддинови АМИТ, Маҳмадизода Нозим Давлатмурод миззи мудавваро ифтитоҳ карда, қайд кард, ки воқеан, фарҳанг сатҳи муайяни таърихии рушди ҷомеа, неруи эҷодӣ ва қобилияти инсон, ки дар шаклу намудҳои гуногуни ташкили ҳаёт, таҳияи арзишҳои моддию маънавӣ зоҳир мегардад, фаҳмида мешавад. Ченаки муайянкунанда, асоси ҳаётии инсон ва чӣ тавре Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ- Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон барҳақ баҳо додаанд: “Фарҳанг ҳастии миллат аст”.
Қайд гардид, ки вобаста ба вусъатёбии раванди бархӯрди тамаддунҳо донишмандони ҷомеашиноси тоҷикро масъулияту вазифа пеш меояд, ки беш аз пеш ҳимоят аз арзишҳои фарҳанги дирӯзу имрӯзи тоҷикон ва дар сатҳи байналмилалӣ муаррифӣ кардани онҳо талош варзанд.
Дар идомаи ин андешаҳо доктори илмҳои фалсафа, профессор Б. Самиев ба масоили фарҳанги ҷомеаи муосири кишвар таваҷҷуҳ дода, зикр дошт, ки дар ташаккул ва рушди фарҳанги тоҷик чӣ дар даврони шӯравӣ ва чӣ дар давраи истиқлол саҳми фарҳангшиноси варзида, олими пурмаҳсул Саъдулло Раҳимов беназир аст, зеро шодравон на танҳо дар таҳқиқ ва баррасии фарҳанги зебоишиносии тоисломии миллати тоҷик, балки дар рушд ва рафъи камбудиҳои ҷойдоштаи соҳаи фарҳанги зебоишиносии миллӣ хидматҳои бориз кардааст.
Доктори илмҳои фалсафа аз Институти фармасевтии ш.Тошкент Х. Абдураҳманов дар мавзуи “Манбаъҳои иҷтимоӣ-ахлоқии ташаккули фарҳанги ҷавонон” сухан гуфта, қайд кард, ки минбаъд корҳои пажуҳишӣ дар соҳаи фарҳанг байни олимони ин ду кишвар вусъат дода шуда, боварии комил дорам таҳқиқҳои арзандае дар ин ҳамкориҳо рӯи кор меояд. Мавсуф доир ба татбиқи сиёсати ҷавонон дар Ӯзбекистон ибрози андеша карда, тазаккур дод, ки олимони ҷавони ду кишвар, ки ояндаи пешрафти илмҳои ҷомеашиносӣ ва фарҳанг аз онҳо алоқамандӣ дорад, бояд чунин ҳамоишҳои илмӣ миёни олимони ҷавони ду кишвар беш аз пеш ба роҳ монда шавад.
Дар ин миззи мудаввар олимони соҳа зиёд иштирок доштанд ва онҳо роҷеъ ба пешрафту мушкилотҳои ҷойдоштаи фарҳанг мубодилаи афкор карда, хулоса карданд, ки пешрафти соҳаи фарҳанг аз пажуҳишҳои фарҳангӣ ва тарбияи кадрҳои ҷавонони болаёқат вобастагии ногусастанӣ дорад.
24 майи соли равон бахшида ба рӯзи байналмилалии Морхур Конференсия баргузор гардид. Ба кори конфронс раиси Кумитаи ҳифзи муҳити зисти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон Шерализода Баҳодур ҳусни оғоз бахшида, доир ба моҳияти баргузории конфронс суханронӣ намуд.
Дар идома президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт ва сардори Раёсати созмонҳои байналмилалии Вазорати корҳои хориҷӣ Ҳамдамзода Ҷ. суханронӣ намуда, доир пазируфтани ташаббуси навбати Асосогузори сулҳу ваҳдати миллӣ Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон оид ба эълон намудани “Рӯзи байналмилалии морхур” тариқи қатъномаи дахлдор аз ҷониби Маҷмаи Умумии Созмони Милали Муттаҳид фикру андешаҳои хешро баён намуданд.
Ёдовар мешавем, ки ин қатънома аҳаммитяи бартараф намудани камшавии бесобиқаи чаҳонии гуногунии биологиро эътироф карда, ҳифз ва нигоҳ доштани макони зисти табиии морхурро хамчун зарурати экологӣ таъкид намудааст. Дар он инчунин аҳаммияти ҳамкориҳои байналмилалӣ ва минтақавӣ оид ба ҳифзи морхур, эътирофи ташаббусҳои миллӣ ва минтақавие, ки аллакай татбиқ мешаванд, қайд карда шудааст. Бо қабул гардидани қатъномаи мазкур рӯзи 24 май “Рӯзи байналмилалии морхур” эълон гардид. Дар ҷараёни конфронс аз ҷумлаи олимону академикони Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон бо маърӯзаҳои хеш баромад намуданд.
Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ягона ниҳодест, ки дар пешбурди сиёсати илмии кишвар ва барои баланд бардоштани муаррифии он дар арсаи байналмилалӣ саҳм бузург дорад. Бояд гуфт, ки олимону академикон ва дигар кормандони академия ҳамеша дар ҷустуҷӯи илм пешравӣ ва муваффақиятҳо саҳм мегузоранд.
Қайд кардан ба маврид аст, ки илму маориф бо ҳам талъаманд ва бо ин мақсад имрӯз 22.05.2024 Шарипов Толиб – ходими пешбари илмии Маркази татқиқоти технологияи иноватсионии конференсияи илмӣ – амалӣ дар мавзуи “Зеҳни сунъи” баргузор намуд. Дар баргузории конференсия ноибони президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон сардори Сарраёсати маорифи шаҳри Душанбе ва директорони муассисаҳои таҳсилоти миёнаи умумии пешсаф иштирок намуданд.
Ба кори конфронс ноиби президенти АМИТ Саломиён Муҳаммаддовуд Қаюм ҳусни оғоз бахшида муҳтавои конференсияро ба иштирокдорон фаҳмонд ва дар суханро ба сардори Сарраёсати маорифи шаҳр вогузор кард, дар идома ноиби президент Амонзода Илҳом Темур оид ба мавзуи интихобшуда маъруза намуданд. Ҳамзамон Шарипов Толиб – ходими пешбари илмии Маркази татқиқоти технологияи иноватсионии тариқи презентатсия ба иштирокдорон нишон дода иштирокдоронро аз муҳтавои асосии конференсия бохабар намуд.
Нимаи дуюми рӯзи 21 май дар толори Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Конференсияи илмӣ - назариявӣ дар мавзӯи “Ҷавонон пайравони Пешвои миллат” баргузор гардид. Дар баргузории конфронс президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт ва ноибони навтаъини президенти академия иштирок намуданд.
Ба кори конфронс нахуст Зиёев Субҳиддин – номзади илмҳои филология, Раиси Шурои олимони ҷавони Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ҳусни оғоз бахшида, сухани ифтитоҳиро ба президенти академия миллии илмҳои Тоҷикистон Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт доданд.
Зимни баромади хеш президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт оид ба ғамхориҳову дастгириҳои пайвастаи Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ -Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар самти ҷавонон ёдовар шуда, қайд намуданд, ки ҳануз аз замонҳои нав сари қудрат омаданашон Пешвои муаззами миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба ин қишри дорои нерӯи тавоно хитоб карда гуфта буданд, ки “Ҷавонон ояндаи давлату миллатанд” пас моро мебояд, ки барои сазовор гаштани ин суханони пурмуҳтавои Пешвои миллат кушиш ба харҷ дода, барои дар амал татбиқ намудани илм ва дар арсаи байналмилалӣ муаррифӣ намудани он, чун гузаштагони хеш Ибни Сино, Ҷалолиддини Балхӣ, Садриддин Айнӣ, Бобоҷон Ғафуров ва дигар фарзандони баруманди миллат хизмат намоянд.
21 майи соли равон таҳти унвони «Ҷавонон – пайравони Пешвои миллат» бахшида ба Рӯзи Ҷавонони Тоҷикистон роҳпаймоии осоишта бо иштироки раёсат ва олимони ҷавони Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон дар шаҳраки академӣ баргузор гардид.
Дар оғоз ҳайати олимону кормандон, магистрантону докторантониPhD ба хотири арҷ гузоштан ба сиёсати ҷавонпарваронаи Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ- Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон бо шиору овезаҳои ватандӯстона роҳпаймоии осоишта баргузор намуданд. Дар роҳпаймоӣ имрӯза олимону кормандон тарафдорӣ аз сиёсати оқилона ва бунёдкоронаи Пешвои муаззами миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон намуда, дар сафи пеш бо бардоштани расми Пешвои муаззами миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ва Раиси шаҳри Душанбе муҳтарам Рустами Эмомалӣ ба роҳпаймоии осоишта ҳусни оғоз бахшиданд.
Ҳамзамонолимони ҷавон, ки ҳамчун меросбарон ва муаррификунандаи илми тоҷик дар арсаи байналмилалӣ мебошанд ба хотири арҷгузорӣ ба муқаддасоти милливу ҳифзи арзишҳои давлатӣ бо бардоштани Парчами ҳаҷмаш32 метр дар чорабинӣ саҳми назарраси худро гузоштанд. Инчунин, гулдухтарони Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ба хотири эҳёи фарҳанги милливу либосҳои миллии тоҷикона, дар роҳпаймоии осоишта бо пушидани либосҳои миллии тоҷикона ба ҳусни чорабинӣ таровати дигар бахшиданд. Сипас дар саҳни бинои Агентии амнияти химиявӣ, биологӣ, радиатсионӣ ва ядроии АМИТ чорабинӣ бо сухани муқаддимавии президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт ифтитоҳ ёфт.
Дар суханронии хеш президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт тамоми олимони ҷавон ва ҳозиринро ба муносибати Рӯзи Ҷавонони Тоҷикистон табрику муборакбод намуда, зимнан дар суханронии хеш аз сиёсати ҷавонпарварона ва дастгриҳои Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ- Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон нисбат ба ҷавонон ёдовар гардид. Таъкид шуд, ки дар ҷомеаимуосир нақш ва манзалати ҷавонони фаъол, донишманду хештаншинос бағоят муҳим буда, пешрафт ташакул ва муаррифии имкониятҳои зеҳнии ҷомеаро бидуни онҳо тассавур кардан ғайриимкон аст. Рисолати шумо низ ҷавонони азиз аз он иборат аст, ки кору фаъолияти созандаи фарзандони баруманди миллати тоҷикро, ки имрӯз дар хизмати халқу диёранд шарафмандона идома диҳем.
Дар идома намояндаи Кумитаи кор бо ҷавонон ва варзиши назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, муовини сардори Раёсати кор бо ҷавонон ва варзиши шаҳри Душанбе суханронӣ намуда, тамоми ҷавонони кишварро ба ин муносибат самимона табрик намуданд.
Дар интиҳои чорабинӣ як қатор устодону кормандон ва олимони ҷавони Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон бахшида ба «Рӯзи ҷавонони Тоҷикистон» бо «Ифтихорнома» ва «Сипоснома»-ҳои Кумитаи кор бо ҷавонон ва варзиши назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, Раёсати кор бо ҷавонон ва варзиши шаҳри Душанбе ва Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон дар ин чорабинӣ ҳузурдошта қадршиносӣ гардиданд.
Ҳамзамон аз ҷониби президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт Раиси Кумитаи Кумитаи кор бо ҷавонон ва варзиши назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон Гулаҳмадзода Зулфиқор Аҳмад, сардори Раёсати кор бо ҷавонон ва варзиши шаҳри Душанбе Бобохонзода Раҷабалӣ бо «Ифтихорнома» - и Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон қадршиносӣ гардиданд.
21 майи соли равон пас аз анҷоми чорабинии бахшида ба Рӯзи ҷавонони Тоҷикистон президенти Акадедмияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт дар якҷоягӣ бо олимону кормандон аз шароити боғу гармхона ва заминҳои кишти шаҳраки академӣ боздид намуданд. Зимни боздид роҳбарият аз гармхонаи парвариши лиму, ки маҳсули дасти кормандони академия маҳсуб меёбад дидан намуданд. Ин минтақа барои парвариши ҳама намуди растаниву ниҳолҳои мевадиҳанда мутобиқ буда, айни замон дар инҷо як қисми кормандони академия ба кишоварзиву боғдорӣ машғул мебошанд.
Дар ин минтақа гармхонаҳои хеле зиёд мавҷуд буда, дар онҳо ҳама гуна растаниву гулҳои гуногунранг парвариш меёбанд. Ёдовар мешавем, ки аз ҷониби кормандон дар ин заминҳои кишт чанд навъҳои пахта ва гандумҳои серҳосил низ барои зиёд намудани тухмии онҳо кишт карда шудаанд. Аз ниҳолҳои мевадиҳанда, гелос, себ, зардолу, хурмо, тут, ангур, нок парвариш шуда, айни ҳол серҳосил мебошанд. Гуфта мешавад, ки олимони академия дар баробари корҳои илми таҳқиқотӣ низ ба зироаткориву боғдорӣ машғул мебошанд.
Воқеан, варзиш дар ҳар давру замон қосиди сулҳу дӯстӣ ва муаррификунандаи ҳар миллату давлат буд ва минбаъд низ боқӣ хоҳад монд. Маҳз бо шарофати Истиқлолияти давлатӣ ва бо заҳмату талоши Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон соҳаи варзиш дар кишвар рушди бомайлон намуда истодааст. Ҳамин аст, ки дастгириҳои ҳукумати кишвар ба ҷавонони ватандӯсту меҳанпараст ва ҳифзкунандаи арзишҳои миллӣ, имкон медиҳад, ки парчами кишвари мо дар бузургтарин чорабиниҳои варзишии сатҳи ҷаҳонӣ парафшон гардад. Имрӯз Ҳукумати кишвар хосатан зери роҳбарии Раиси шаҳри Душанбе муҳтарам Рустами Эмомалӣ ба соҳаи варзиш диққати авалидараҷа дода истодааст.
Бо ин мақсад барои боз ҳам муаррифӣ кишвари Тоҷикистон бо истифода аз заҳмату талоши варзишгарони кишвар дар маркази шаҳри Душанбе чорабиниҳои варзишии сатҳи ҷумҳуриявию байналмилалӣ баргузор мегарданд. Имрӯз (19.05.2024)дар шаҳри Душанбе фазои идона буд. Зеро бо ибтикори Мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии шаҳри Душанбе бахшида ба Рӯзи ҷавонон Тоҷикистон марафони велосипедронӣ ва Дави миллӣ баргузор гардид.
Дар ин фазои идона устодону кормандони академия зери роҳбарии президенти Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, узви вобастаи АМИТ Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт иштирок намуда, бо шиору овезаҳои ватандӯстона дар баргузории ин чорабинӣ саҳми хешро гузоштанд.