Дар давраҳои гуногуни рушди тамаддуни башарӣ коррупсия ҳамчун падидаи номатлуби иҷтимоӣ садди роҳи инкишофи иқтисодиёт ва ҷомеа гаштааст. Бо ин роҳ зуҳуроти коррупсионӣ эътимоди шаҳрвандонро ба адолат ва қобилияти давлатро дар ҳимояи ҳуқуқҳо ва таъмини манфиатҳои қонунии аҳолӣ халалдор менамуд. Имрӯз дар ҷаҳони мутамаддин, коррупсия дар баробари терроризму экстремизм, паҳншавии маводи мухаддир, буҳрони ҷаҳонии иқтисодӣ ва ғайра ба яке аз таҳдидҳои ҷаҳонӣ табдил ёфтаст.
Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар мулоқоту паёмҳои эҷоди ҷомеаи сулҳу созандаро муҳим арзёбӣ намуда, таъкид менамоянд, ки «коррупсия ба пешрафти иқтисодиёт халал мерасонад, бунёди ҷомеаи демократиро заиф месозад ва ба рушди демократия таъсири манфӣ мегузорад. Гузашта аз ин, коррупсия дар ҷомеа ба риоя нашудани ҳуқуқҳои конститутсионии шаҳрвандон замина фароҳам меорад ва ба пояи ахлоқ зарба мезанад».
Инчунин, пайваста бо ташаббуси кормандону ҳомиёни худогоҳу худшиноси диёру Ватан роҳҳои назорати давлатии молиявӣ ва мубориза бо амалҳои номатлуби ҷомеа ба хусус ришваситониву ришвахӯрӣ таҳкиму тавсеа ёфта истодааст, ки заминаи хубро дар эҷоди ҷомеаи солиму созанда фароҳам хоҳад овард. Ҳамеша паёму пешниҳодҳои Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон чун дастурномаи роҳнамо заминаҳоро барои бештару беҳтар ба халқу Ватан ва зиндагии созанда дар партави илму хирад ва маърифат низ кӯмак хоҳад расонд. Дар ин зимн, ҳар яки моро зарур аст, ки баҳри ободии ва оромии халқу Ватан қарзи шаҳрвандии худро иҷро намуда, барои раҳоӣ аз равишу равандҳои носолиму носозгор аз ҷумла, мубориза бар зидди ҷиноятҳои коррупсионӣ, ҳифзи манфиати давлат ва ҷомеа ҷидду ҷаҳд карда, саҳми сазовор гузошт. Роҳу равишҳои мубориза бо коррупсия аз ҷониби агентӣ пайваста пешниҳод мегардад, ки заминаро дар худшиносӣ фароҳам меоварад.
Дар ин зимн қайд намуд, ки кормандони мақомоти назорати давлатии молиявӣ ва муборизаро зарур меояд, то ҳамкориро бо аҳолии кишвар беҳтару бештар ба роҳ монда, аз роҳу равишҳо барои ҷилавгирӣ аз он хуб истифода намоянд. Зеро амалҳои коррупсия танҳо талафу исрофкорӣ дар захираҳои фаровони кишварҳо мебошад. Аз ин рӯ, фаҳмидани навъҳои гуногуни он барои таҳияи ҷавобҳои оқилона хеле муҳим мебошад. Илова бар ин аз маҳорату иқтидори шаҳрвандон истифода карда, роҳҳое, ки ба шаҳрвандон васитаҳои мувофиқ барои ҷалб ва иштироки фаъоли онҳо дар рушди ҷомеаи солиму созанда, роҳҳои ҳалли мушкилот кумак мерасонад бештар кор гирифта ҳамкорӣ намуд. Инчунин, иқтидори технологиро барои эҷоди табодули динамикӣ ва васл байни гурӯҳҳои асосии манфиатдор бо шумули ҳукумат, шаҳрвандон, тиҷорату савдо, ҷомеаи шаҳрвандӣ, ВАО, донишгоҳҳову марказҳои илмӣ ҳамкориро хуб ба роҳ монд. Сармоягузорӣ ба расонидани хадамот танҳо дар сурате хубтар имконпазир мешавад, ки ҳар сокини кишвар новобаста аз вазифаҳои доштаи худ қоидаву амалҳои қонунро хуб дониста, дар иҷрои онҳо намунавӣ бошад. Тарғибу ҳавасмандкуниро дуруст ба роҳ монда, тадбиру чораҳои зиддикоррупсионӣ бо қонунҳои бозору ҷомеаи шаҳрвандӣ дар тавозун нигоҳ дошт, ки аз талаботи муассисаҳои молӣ, аз ҷумла Гурӯҳи Бонки Ҷаҳонӣ ва дигар шарикони рушд маҳсуб меёбад. Саривақт пешгирӣ ва ҷазо додан ба амалҳои коррупсионӣ бахши муҳимми ҳама гуна талошҳои муассир барои эҷоди ҷомеаи солиму созанда буда, аз вазифаҳои муҳим баҳри мубориза ба зидди фасод мебошад. Пайваста талош бояд кард, то ба қонунҳои дохиливу байналмилалӣ эҳтиром гузошта, ҳар шаҳрванди кишварро барои огоҳ будан аз амалҳои номатлуби коррупсионӣ дар сатҳи маҳаллӣ, миллӣ, байналмилалӣ ва ҷаҳонӣ мувофиқу муносиб ба миқёсу меъёрҳои пазируфташудаи агентии мубориза бо коррупсия бештар ҷалб намуда, онҳоро аз моделҳои таҳияшуда ва платформаҳои кишварҳои пешрафта, аз ҷумла Чин, Грузия, Сингапур ва ғайра шинос кард.
Кишварҳои осебпазир аз низоъ ва зӯроварӣ, ки барои мубориза бо коррупсия имконоту иқтидори камтар доранд, тавсия дода мешавад то таҷрибаву ташаббусҳои созандаи ҷаҳониро барои дастгирӣ ва нигоҳдории мудирияти онҳо пазируфта, амалӣ кард.
Ҳамзамон, мубориза бо коррупсия заминаи хубест дар ҳифзу нигоҳдорӣ аз талафу исрофкорӣ дар захираҳои фаровони кишвар буда, фаҳмидани навъҳои гуногуни он барои таҳияи ҷавобҳои оқилона хеле муҳим арзёбӣ мешавад. Амалисозиву истифодаи дурусти он барои иштироки фаъоли шаҳрвандон дар солимиву созандагӣ ва рушди ҷомеа, кумак хоҳад расонд. Тадбирҳову ташаббусҳои Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон барои мубориза ба ин падидаи номатлуб қарори оқилонаву одилона буда, мақому мароми Ҷумҳурии Тоҷикистонро дар миёни кишварҳои ҷаҳон болотар бурда, муносибатҳоро бо шарикони рушд тақвият хоҳад бахшид. Ҳамкориҳои судманду созгори кормандони агентӣ шаҳрвандонро барои дарки дуруст аз падидаҳои номатлуби коррупсия дар сатҳи маҳаллӣ, миллӣ ва ҷаҳонӣ огоҳ намуда, саҳми онҳоро барои мубориза бо коррупсия ҷалб менамояд.
Ҳамин тариқ, ҳар як стратегияи хубу шоистаи кишвар ба хусус мубориза бо коррупсия пайваста назорат ва арзёбӣ шуда, тадриҷан амалӣ мегардад, ки ба манфиати халқу Ватан ва мардуми заҳматкашӣ он мебошад. Дар ин зимн, аҳли илму адабу маориф, ходимони давлатӣ ба хусус роҳбарону муаллимону мураббиёну донишҷӯёни муассисаҳои олӣ дар эҷоди ҷомеаи солиму созандаву созгор нақши муҳиму муассир мебозанд.
Мирсаид Раҳмонов, - ходими калони илмии Шуъбаи Шарқи Миёна ва Наздики Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои АМИТ
ОЛИМОНИ АКАДЕМИЯИ ИЛМҲО ВАЗИФАДОРАНД, КИ ДАР ИҶРОИ СЕ ҲАДАФИ СТРАТЕГИИ ДАВЛАТ – ТАЪМИНИ ИСТИҚЛОЛИЯТИ ЭНЕРГЕТИКӢ, РАҲОӢ АЗ БУНБАСТИ КОММУНИКАТСИОНӢ ВА ҲИФЗИ АМНИЯТИ ОЗУҚАВОРИИ МАМЛАКАТ НАҚШИ ФАЪОЛОНА ДОШТА БОШАНД.
