Институти фалсафа, сиёсатшиносӣ ва ҳуқуқи ба номи А.Баҳоваддинови Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон (ИФСҲ АМИТ) бо Қарори Шӯрои Вазирони ҶШС Тоҷикистон (аз 8 марти соли 1951, №116) ҳамчун Шуъбаи фалсафаи Академияи илмҳои ҶШС Тоҷикистон таъсис ёфта буд. 9 марти соли 1991 дар заминаи Шуъбаи фалсафа ва Шуъбаи ҳуқуқи Институти таърих, бостоншиносӣ ва мардумшиносии АИ ҶШС Тоҷикистон муассисаи нав - Институти фалсафа ва ҳуқуқи АИ ҶШС Тоҷикистон ташкил карда шуд. Бо Қарори Ҳукумати ҶТ (аз 2 декабри соли 2005, №474) дар заминаи шуъбаи давлат ва ҳуқуқи Институти фалсафа ва ҳуқуқи АИ ҶТ муассисаи нави илмӣ - Институти давлат ва ҳуқуқи АИ ҶТ ҳамчун ниҳоди мустаӣил ташкил карда шуд. Бо Қарори Ҳукумати ҶТ (аз 4 феврали соли 2011, №35) Институти фалсафаи ба номи А.Баҳоваддинови АИ ҶТ ва Институти давлат ва ҳуқуқи АИ ҶТ муттаҳид карда шуда, дар асоси онҳо Институти фалсафа, сиёсатшиносӣ ва ҳуқуқи ба номи А.Баҳоваддинови АИ ҶТ ташкил гардид. Соли 2022 Институти фалсафа, сиёсатшиносӣ ва ҳуқуқи ба номи А.Баҳоваддинови АИ ҶТ ба Институти фалсафа, сиёсатшиносӣ ва ҳуқуқи ба номи А.Баҳоваддинови АМИТ ивази ном намуд.
ИФСҲ АМИТ ҳамчун муассисаи илмӣ-таҳӣиӣотӣ масъалаҳои гузаронидан, инкишоф додан ва мутобиӣ гардонидани таҳӣиӣоти бунёдӣ ва амалиро дар ҷумҳурӣ дар самтҳои фалсафа, сиёатшиносӣ, давлат ва ҳуӣуӣ, сотсиология ва тайёр кардани кадрҳои илмии баландихтисосро дар самтҳои зикршуда таъмин менамояд. Барои иҷрои ин вазифаҳо дар ИФСҲ АМИТ 13 шуъба ва 1 марказ фаъолият мекунад: онтология, гносеология ва мантиқ; таърихи фалсафа; фалсафаи иҷтимоӣ; фалсафаи фарҳанг; масъалаҳои фалсафии дин; сотсиология; сиёсатшиносӣ; масоили сиёсии муносибатҳои байналмилалӣ; масоили назариявии давлат ва ҳуқуқи муосир; таърихи давлат ва ҳуқуқ; ҳуқуқи байналмилалӣ; ҳуқуқи давлатӣ; ҳуқуқи хусусӣ; Маркази синошиносӣ).
Дар даврони соҳибистиӣлолӣ аз ҷониби ИФСҲ АМИТ зиёда аз 350 монографияи илмӣ ба нашр расида, зиёда аз 40 осори мутафаккирони тоҷик аз хатти ниёгон баргардон ё аз забони арабӣ тарҷума шуда, бо забонҳои тоҷикӣ ва русӣ нашр карда шудааст. Ҳамасола дар ИФСҲ АМИТ 10-15 лоиҳаи илмӣ сариваӣт иҷро карда мешаванд. Ҳамзамон, ҳамасола то 20 китобу монография, то 250 маӣолаи илмӣ, зиёда аз 200 маӣолаи илмию оммавӣ оид ба масъалаҳои сиёсати давлат ва тарғибу ташвиӣи он ба табъ расида ва аз тариӣи воситаҳои ахбори омма ходимони илмӣ зиёда аз 200 маротиба оид ба мавзуъҳои гуногун баромад намуда, 5-10 конференсия ва дигар чорабиниҳои илмии ҷумҳуриявӣ ва байналмилалӣ баргузор мешаванд.
Натиҷаҳои асосии корҳои илмӣ-таҳӣиӣотии ИФСҲ АМИТ дар раванди таълим дар кафедраҳои фанҳои ҷомеашиносии муассисаҳои таҳсилоти касбӣ, вазорату идораҳои дахлдор, зимни таҳияи консепсия, стратегия ва барномаҳои давлатӣ мавриди истифода ӣарор мегиранд.
ИФСҲ АМИТ корҳои таҳӣиӣотиро аз рӯйи 16 лоиҳа (15 лоиҳаи буҷавӣ ва 1 лоиҳа аз ҳисоби Фонди Президентӣ) амалӣ месозад: Ташаккул ва ҷаҳонбинии илмӣ-фалсафӣ дар Тоҷикистони муосир; Масъалаҳои методологии таҳӣиӣи афкори фалсафӣ, иҷтимоӣ-ахлоӣӣ ва тасвири олам дар осори мутафаккирони тоҷик; Тарҷума ва нашри осори Абуалӣ ибни Сино; Давлати дунявӣ ва муносибати он ба масъалаи озодии виҷдон ва фарҳанги маънавии ҷомеа (таҷрибаи Тоҷикистон); Сармояи иҷтимоӣ ва аҳамияти он дар бунёди ҷомеаи шаҳрвандӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон; Фарҳанги муосири тоҷик; Ташаккули ҷомеаи шаҳрвандӣ дар Тоҷикистон: ҳолат, омилҳои рушд ва дурнамо; Масъалаҳои амнияти миллӣ ва муайян намудани таҳдидҳои нав ба суботи сиёсии Ҷумҳурии Тоҷикистон; Иштироки Ҷумҳурии Тоҷикистон дар институтҳои ҳамгироии минтакавӣ ҳамчун омили рушди устувор ва амнияти Тоҷикистон; Фарҳанги ҳуӣуӣии ниёгон ва наӣши он дар ташаккули ҳуӣуӣ ва давлатдории муосири тоҷикон; Пайдоиш ва иншикофи ҳуӣуӣи байналмилалӣ дар минтаӣаи Осиёи Марказӣ; Конститутсия ва инкишофи асосҳои сохтори давлатӣ ва ҷамъиятии Тоҷикистон; Назария ва амалияи батанзимдарории ҳуӣуӣии муносибатҳои хусусӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон; Проблемаҳои татбиӣи ҳуӣуӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон; Ҳуқуқи ҷиноятии муосири Тоҷикистон; Таҳияи Консепсияи «Амнияти идеологӣ ҳамчун омили таҳкими амнияти миллӣ дар Тоҷикистон».
ИФСҲ АМИТ дорои маҷаллаҳои илмии “Ахбори Институти фалсафа,сиёсатшиносӣ ва ҳуқуқи ба номи А. Баҳоваддинови Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон» (ISSN 0235-005X), “Маҷаллаи академии ҳуқуқ» (ISSN 2305-0535) мебошад, ки ҳамасола дар онҳо аз 100 то 150 маӣолаи илмӣ ба нашр мерасад. Ҳамасола то 10 монография ва дигар китобҳо нашр мешаванд.
Кормандони илмии ИФСҲ АМИТ ба тайёр намудани кадрҳои ҷавони илмӣ таваҷҷуҳи хосса зоҳир менамоянд. Феълан дар ИФСҲ АМИТ 38 магистрант, 37 докторант аз рӯи ихтисос (PhD) ба таҳсил фаро гирифта шуда, 175 унвонҷӯ ба таҳӣиӣоти илмӣ машғуланд. Ба онҳо китобхонаи соҳавии ИФСҲ АМИТ хизмат мерасонад.
Барои тарбияи кадрҳои илмӣ Шурои диссертасионии Д73.1.006.02, (ӣарори КОА Вазорати маориф ва илми Федератсияи Россия) иборат аз ду ихтисос – таърихи фалсафа (5.7.2.) ва фалсафаи иҷтимоӣ (5.7.7.), Шурои диссертасионии 6D.KOA-005 (ӣарори Комиссияи олии аттестатсионии назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон) аз рӯи ихтисосҳои доктори фалсафа (PhD)-доктор аз рӯи ихтисос 60050100 – сотсиология, ҳамчунин Шурои диссертатсионии Д047.019.03 аз рӯйи ихтисосҳои 23.00.04 - масъалаҳои сиёсии муносибатҳои байналмилалӣ, рушди глобалӣ ва минтақавӣ ва 23.00.01 - назария ва фалсафаи сиёсат, таърих ва методологияи илмҳои сиёсӣ фаъолият доранд.
ИФСҲ АМИТ ҳадаф гузоштааст, ки минбаъд низ дар самтҳои фалсафа, сиёатшиносӣ, давлат ва ҳуӣуӣ, сотсиология таҳӣиӣоти илмии бунёдиро идома дода, дар тайёр кардани кадрҳои илмии баландихтисос дар самтҳои зикршуда саҳм гузорад. Ҳалли масъалаи таъсиси институти алоҳида – Институти давлат ва ҳуӣуӣ низ, ки тибӣи барномаҳои давлатӣ пешбинӣ шудаааст, яке аз ҳадафҳои ИФСҲ АМИТ ба ҳисоб меравад.
Суроға: Ҷумҳурии Тоҷикистон, 734025 ш. Душанбе, хиёбони Рӯдакӣ, 33
Тел. 221-77-96
Нишонии сайт: www.ifppanrt.tj
ОЛИМОНИ АКАДЕМИЯИ ИЛМҲО ВАЗИФАДОРАНД, КИ ДАР ИҶРОИ СЕ ҲАДАФИ СТРАТЕГИИ ДАВЛАТ – ТАЪМИНИ ИСТИҚЛОЛИЯТИ ЭНЕРГЕТИКӢ, РАҲОӢ АЗ БУНБАСТИ КОММУНИКАТСИОНӢ ВА ҲИФЗИ АМНИЯТИ ОЗУҚАВОРИИ МАМЛАКАТ НАҚШИ ФАЪОЛОНА ДОШТА БОШАНД.
