12 ноябр соли 2024 Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар шаҳри Бокуи Ҷумҳурии Озарбойҷон дар иҷлосияи умумии Конфронси 29-уми ҷонибҳои Конвенсияи қолабии Созмони Милали Муттаҳид оид ба тағйирёбии иқлим ва маросими кушодашавии Павилиони об барои иқлим иштирок ва суханронӣ намуданд.
Президенти кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон таъкид карданд, ки об ва иқлим ҳамбастагии зич дошта, мудирияту истифодаи оқилонаи об дар раванди ҳалли мушкилоти иқлим нақши калидӣ мебозад. Инчунин аён аст, ки хавфу таҳдидҳои иқлимӣ нисбат ба амалҳое, ки аз ҷониби мо татбиқ мешаванд, зудтар сурат гирифта, таъсиргузор мебошанд.
Қайд карда шуд, ки тайи панҷ соли охир пайваста нисбат ба тамоми давраҳои мушоҳида солу моҳҳои гармтарин шуда, тибқи гузоришҳои омода намудаи коршиносон соли 2024 низ ҳамчун соли гармтарин сабт шуд.
Тоҷикистон аз ҷумлаи кишварҳоест, ки Стратегияи рушди “иқтисоди сабз”-ро қабул намуда, дар назди худ ҳадафҳои бузург гузоштааст ва ният дорад то соли 2032 истеҳсоли энергияро дар кишвар пурра аз ҳисоби манбаъҳои таҷдидшаванда ба роҳ монда, то соли 2037 Тоҷикистонро ба кишвари “сабз” табдил диҳад.
Имрӯз аллакай 98 фоизи барқи Тоҷикистон аз ҳисоби энергияи обӣ истеҳсол шуда, ҳиссаи Тоҷикистон дар ҳаҷми партовҳои газҳои гулхонаӣ ночиз мебошад ва аз рӯйи ин нишондод мо дар ҷаҳон дар ҷойи 130-юм қарор дорем. Боиси хушнудист, ки дар конференсияи мазкур низ ин иқдомҳо тавсеа ёфта, ҳамзамон, қабули “Эъломияи об барои амал дар соҳаи иқлим” дар назар дошта шудааст.
Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон таваҷуҳи ҳозиринро ба масъалаи обшавии босуръати пиряхҳо ҷалб намуда, изҳор дошт, ки Тоҷикистон ҳамчун кишвари осебпазир аз ин раванд ва узви Панели сатҳи баланд оид ба обу иқлим, ҷиҳати эълони “Соли ҳифзи пиряхҳо”, ташаббус намудааст, бо дастгирии ҷомеаи ҷаҳонӣ ин ҷашнро таҷлил намояд.
Дар ҳамин замина, инчунин, “Рӯзи ҷаҳонии ҳифзи пиряхҳо” муайян гардида, дар назди Созмони Милал Бунёди мақсадноки ҳифзи пиряхҳо таъсис дода шудааст ва Ҷумҳурии Тоҷикистон чун муаллифи ин қатънома, ҳиссаи худро дар ин Бунёд гузошт ва аз ҳамаи шариконамон низ даъват ба амал овард, ки аз ин иқдом пайравӣ кунанд.
Дар ҳошияи татбиқи қатъномаи мазкури СММ, моҳи майи соли 2025 дар шаҳри Душанбе, гузаронидани аввалин Конфронси байналмилалӣ дар мавзуи ҳифзи пиряхҳо дар назар дошта шудааст.
Президенти кишвар иброз доштанд, ки илова ба эълони Соли байналмилалии ҳифзи пиряхҳо Маҷмаи Умумии СММ, бо ташаббуси Тоҷикистону Фаронса, моҳи августи соли равон қатъномаи дигареро оид ба эълони солҳои 2025-2034 ҳамчун “Даҳсолаи амал оид ба дастгирӣ илмҳои криосфера” қабул намуд.
Президенти кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ҳамзамон пешниҳод намуданд, ки ба мақсади омӯзиши дақиқи таъсири тағйирёбии иқлим ба пиряхҳои минтақа бо сарпарастии Созмони ҷаҳонии обуҳавошиносӣ ва дар ҳамкорӣ бо дигар шарикони рушд, дар шаҳри Душанбе Маркази ҳамоҳангсозии минтақавӣ оид ба яхшиносӣ таъсис дода шавад.
Қайд гардид, ки натиҷаҳои ҷамъомади баргузоршуда барои ғанӣ гардонидани муҳтавои чорабиниҳои Конфронси 29-уми Созмони Милал оид ба тағйирёбии иқлим саҳми босазо хоҳанд гузошт ва минбаъд нигарониҳои ҳамаи кишварҳо дар масъалаҳои вобаста ба обшавии пиряхҳо, норасоии об ва хавфи офатҳои табиии марбут ба онҳо, мавриди таваҷҷуҳи махсуси ҷомеаи ҷаҳонӣ қарор мегиранд.
Маҳмад Сафаров -и.в.м. мудири шуъбаи гидрометеорология, ҳифзи пиряхҳо, тағйирёбии иқлим ва адаптатсия
Шомаҳмадов Алишо—сарходими шуъбаи гидрометеорология, ҳифзи пиряхҳо,тағйирёбии иқлим ва адаптатсия
ОЛИМОНИ АКАДЕМИЯИ ИЛМҲО ВАЗИФАДОРАНД, КИ ДАР ИҶРОИ СЕ ҲАДАФИ СТРАТЕГИИ ДАВЛАТ – ТАЪМИНИ ИСТИҚЛОЛИЯТИ ЭНЕРГЕТИКӢ, РАҲОӢ АЗ БУНБАСТИ КОММУНИКАТСИОНӢ ВА ҲИФЗИ АМНИЯТИ ОЗУҚАВОРИИ МАМЛАКАТ НАҚШИ ФАЪОЛОНА ДОШТА БОШАНД.
